Verbreding amazonehaven Rotterdam

De Amazonehaven op de Rotterdamse Maasvlakte is in de afgelopen drie jaar met 55 meter verbreed tot 310 meter. Eenvoudig gezegd, maar een ware uitdaging voor de combinatie Besix-Van Oord. Met name de sloop van de bestaande diepzeekade was een lastige klus. In korte tijd moest er 100.000 kubieke meter beton worden gefragmenteerd en afgevoerd, terwijl de directe omgeving hiervan geen hinder mocht ondervinden.

Op 7 april 2014 liep het eerste zeer grote schip, de CMA CGM Marco Polo, de vernieuwde Amazonehaven binnen. De Amazonehaven is een zeehaven aan het Beerkanaal op de Rotterdamse Maasvlakte. In 2010 werd gestart met de verbreding, zodat voortaan containerschepen met bijna 700.000 kubieke meter lading aan boord kunnen aanmeren. BESIX en Van Oord bundelden de krachten voor dit prestigieuze project. “We werkten met explosieven onder omstandigheden waarin dat nooit eerder is gedaan,” aldus projectmanager Boudewijn Bartholomeeusen (BESIX), “terwijl we tegelijkertijd bijna tweeëneenhalve kilometer nieuwe kademuur moesten realiseren.”

13.000 boorgaten

De verbreding bestond feitelijk uit het aanleggen van een nieuwe kade – met een totale lengte van 1.000 meter – gevolgd door de sloop van de huidige kade van 950 meter. Moeilijkheid bij de sloop van de bestaande kade was niet alleen de hoeveelheid te verwijderen beton, maar ook het feit dat deze zich zo’n drie à vier meter onder water bevond. Traditioneel kapotmaken met een kraan was daardoor niet mogelijk, aangezien er geen enkel zicht was op datgene wat moest worden gefragmenteerd. Vandaar de keuze voor explosieven om het beton te verpulveren, waarna het puin kon worden afgevoerd.

(Foto: BESIX)

Bartholomeeusen: “Boren onder water is secuur uit te voeren, dankzij GPS-besturing op de boormachines. We zijn gaan boren vanaf een ponton met speciale boorkoppen van gehard staal versterkt met tungsten, een zeer sterke metaallegering, en brachten in de boorgaten explosieven aan. In totaal ging het daarbij om 13.000 boorgaten! De boorgaten zaten op dusdanige afstand van elkaar dat iedere explosie voldoende was om met de veroorzaakte scheuren het volgende gat te halen. Bovendien faseerden we de explosies zodanig dat de schokgolven van opeenvolgende explosies elkaar als het ware teniet deden, waardoor er minimale overlast ontstond voor de omgeving. We werkten hierbij samen met deskundigen van de Koninklijke Militaire School van Brussel en de Belgische explosievenexperts van Wolf. ”

Uitgebreide tests

Voordat er begonnen werd met de eigenlijke sloop deed Besix uitgebreide tests in de Belgische Ardennen, om nauwkeurig te bepalen wat de kritische factoren zouden zijn bij het uiteindelijke werk. Want zoals gezegd vond een dergelijke sloop op deze schaal met explosieven nooit eerder plaats. In een steengroeve werd een blok beton van 25 kuub gestort, onder water gezet en opgeblazen. De tests met diverse springladingen gaven een beeld van de fragmentatie van het beton. Aanvullende tests in de Amazonehaven brachten de trillingen en zettingen in de omgeving in kaart. Belangrijk, want in de Amazonehaven werd er gewerkt nabij een ondergrondse leidingstrook met onder meer een 380 kilovolt energiekabel.

Bartholomeeusen: “We hebben het heiwerk aan de nieuwe kademuur nauwkeurig gemonitord om te kijken of er geen schade zou optreden aan deze kabel. Daarnaast hebben we ook uitgebreide sessies gedaan om te kijken wat het effect van de explosies zou zijn op de grond achter de kademuur. We waren met name erg beducht voor de zogenaamde liquefaction van de grond. Dat wil zeggen dat de grond als het ware vloeibaar wordt. Een bekend verschijnsel bij aardbevingen. Uiteindelijk zijn we erin geslaagd om gecontroleerd 100.000 kubieke meter beton te verpulveren in slechts 22 weken.”

Innovatief

Niet alleen de sloop was innovatief, ook de bouw van de nieuwe kade bevat tal van innovatieve aspecten. Zo werd er gebruik gemaakt van een betonmengsel dat niet speciaal gekoeld hoefde te worden, en een bijzonder bekistingssysteem. Bartholomeeusen: “We hebben een bekistingssysteem ontworpen waarmee we om de vier dagen een stort konden realiseren van zo’n vierhonderd kuub beton. Deze bekisting bewoog zich, hydraulisch gestuurd, over rails langs de kade. Zonder de hulp van kranen, waardoor we de inzet van arbeiders konden beperken. En ook de hoeveelheid materieel op de bouwplaats, wat plezierige gevolgen had voor de logistiek. Op deze manier konden we de krappe werkruimte optimaal benutten.”

Ook de aansluiting van de nieuwe kademuur op een stuk bestaande kademuur vormde een mooie uitdaging. Aangezien het erom ging een verbinding te maken tussen de verticale nieuwe kademuur en een bestaand stuk schuine kademuur. Bartholomeeusen: “We hebben ter plaatse trapeziumvormige spieplanken ontworpen, die zorgen voor een perfecte, gronddichte constructie. Het illustreert hoe wij graag werken. Wij wachten niet op tekeningen, maar zijn het liefst vanaf het vaststellen van het probleem betrokken bij een werk, zodat we met al onze creativiteit en knowhow kunnen meedenken over een oplossing.”