Visie van: Léon Verhoeven

‘Durven kiezen levert echt op!’

“Waar we in onze zichtbare leefomgeving elke dag heel nadrukkelijk en soms onbewust kiezen hoe we onze ruimte willen inrichten en benutten, staan we daar voor onze onzichtbare leefomgeving, de ondergrond, vaak onvoldoende bij stil. Op zich is dat bijzonder, omdat de onomkeerbaarheid van keuzes ondergronds vaak veel groter is dan bovengronds.”

“Door zijn brede ledennetwerk, zowel publiek als privaat, vind ik het COB uitermate geschikt om kennis over het gebruik van onze ondergrond aan elkaar over te dragen. Een multidisciplinair kennisbedrijf als Oranjewoud, met grote adviesonderdelen op het gebied van bodem, ruimtelijke ordening en ondergrondse infra, wil hieraan een actieve bijdrage leveren. Wij kiezen daarbij altijd voor een praktische insteek.

Lef

Het is een goede ontwikkeling dat we in Nederland de waarde van de ondergrond steeds meer meenemen in onze plannen. Veel gemeenten en provincies hebben uitgewerkte ondergrondvisies en beleidsdocumenten. Veelal zijn deze documenten echter een opsomming van alle ondergrondissues met daarbij de mogelijkheden en onmogelijkheden. Bovendien worden alle issues als even belangrijk ervaren. De urgentie om keuzes te maken wordt gelukkig voelbaar, maar er is nog onvoldoende kennis beschikbaar over de consequenties van keuzes. Of het politieke lef ontbreekt. Houden we locaties beschikbaar voor optimaal gebruik van bodemenergie, de winning van mineralen of grondwater? Dit zijn voorbeelden van primaire keuzes die van invloed zijn op ondergrond en bovengrond. Door het maken van heldere keuzes worden onzekerheden weggenomen en wordt het voor private partijen interessanter om in de ondergrond te investeren.

Kiezen

We staan voor complexe vragen, vaak nog zonder antwoord. Kijken we naar de opgaven vanuit inhoud, proces, organisatie of strategie? Waar ligt het precaire evenwicht tussen benutten en beschermen van de ondergrond? Vanuit welk perspectief benaderen we vervolgens de ondergrond: vanuit de klassieke bodemthema’s, de gewenste ruimtelijke of infrastructurele ontwikkelingen of de toekomstige maatschappelijke opgaven? En als er dan antwoord is op deze vragen, waarop, hoe en door wie wordt de regie gevoerd?

Met elkaar moeten we bepalen wat echt belangrijk is; nu, over tien jaar en voor volgende generaties. Dit is zeker niet alleen een opgave voor de centrale en lokale overheid. Juist de private sector en de burgers moeten nadrukkelijk onderdeel zijn van dit proces, en in een zo vroeg mogelijk stadium. Het is echter de uiteindelijke taak van de overheid nadrukkelijk de randen van het speelveld te bepalen door het stellen van heldere kaders. Oranjewoud helpt een aantal overheidsinstanties hierbij, en dat kunnen we nog beter door onze participatie in het COB.

Het maken van keuzes is een uitdrukkelijke voorwaarde om een ‘onzichtbare’ leefomgeving te creëren die toekomstbestendig is. Ik ben daarom ook zeer benieuwd hoe de rijksstructuurvisie voor de ondergrond (STRONG) er uiteindelijk uit komt te zien. Durven kiezen levert echt op!”

Léon Verhoeven is businesslijndirecteur Milieu bij advies- en ingenieursbureau Oranjewoud. Hij is binnen en buiten Oranjewoud nauw betrokken bij allerlei thema’s rondom regie en ordening van de ondergrond, onder andere bij het COB.

(Foto: Vincent Basler)