Duurzaamheid

In de afgelopen jaren heeft het COB de ontwikkeling van duurzaamheid op het gebied van tunnels verkend. Na een aantal losstaande projecten is in 2023 in het COB-tunnelprogramma de ontwikkellijn Duurzaamheid voor de komende tien jaar ingericht. De duurzaamheidsdoelen van de overheid dienen hierin als leidraad. 

Het betrokken COB-netwerk zet zich in door kennis, tools en ondersteuning te genereren en/of bundelen, om zo de overheid en de sector te ondersteunen in het werken naar duurzaam bouwen, renoveren en beheren van tunnels in 2030. De ambitie is dat de overheid en de sector handen ineenslaan en elke activiteit altijd passend bij de duurzaamheidsdoelen wordt uitgevraagd en uitgevoerd. Eerst ligt focus op de duurzaamheidsdoelen van 2030, hierna worden pijlen gericht op 2050.

Drie doelen voor 2030 gevat in drie COB-werkpakketten

De ontwikkellijn Duurzaamheid van het COB-tunnelprogramma richt zich tot 2030 op drie duurzaamheidsdoelstellingen: 

  1. In 2030 zijn gerenoveerde en nieuwgebouwde tunnels energieneutraal en is beheer van tunnels gericht op het verlagen van energiegebruik.
  2. In 2030 is bij gerenoveerde tunnels zoveel mogelijk ingezet op hergebruik, zijn nieuwbouwtunnels toekomstbestendig en volledig herbruikbaar. Ook is beheer van tunnels volledig circulair. Met als doel om in 2030 maximaal vijftig procent primaire bouwstoffen te gebruiken en de milieubelasting te verlagen.
  3. In 2030 bieden tunnels aantoonbaar oplossingen voor een klimaatbestendige en waterrobuuste inrichting. Door het juiste evenwicht tussen klimaatadaptatie en biodiversiteit zijn tunnels passend in hun omgeving.

Om als COB hier een overzichtelijke bijdrage aan te leveren en focus te houden zijn drie werkpakketten ingericht. Onder de werkpakketten worden verschillende projecten uitgevoerd. De pakketten lopen parallel aan elkaar en versterken elkaar. Opgedane kennis uit projecten wordt geborgd in maatregelencatalogi en businesscases. De drie werkpakketten zijn Energietransitie, Circulariteit en Tunnels in omgeving

Bijeenkomsten

Eerste COB-brede bijeenkomst over duurzaamheid

Op dinsdag 19 september 2023 zijn ruim zestig duurzaamheidsexperts van het COB samengekomen bij RoyalHaskoningDHV in Amersfoort. Tijdens de bijeenkomst is toegelicht wat de COB-onderzoekstrajecten gericht op duurzaamheid al aan inzichten hebben opgeleverd, er is besproken welke sectoroverschrijdende duurzaamheidsthema’s nader uitgewerkt kunnen worden en op de Maatregelenmarkt wisselden deelnemers ervaringen en ideeën uit rondom de twee maatregelencatalogussen die het COB-netwerk ontwikkelt: Maatregelencatalogus Energiereductie tunnels en een voor de verduurzaming van kabel- en leidingensector. De wisselwerking tussen die twee werelden leverde voor beide sectoren waardevolle nieuwe inzichten op, naast interessante nieuwe contacten voor de deelnemers. Ook de Circulariteitschallenge tunneltechnische installaties kwam aan bod.
>> Agenda (pdf, 250 KB)

Kick-off  werkpakketten

Op vrijdag 2 juni 2023 vond een brede kick-offbijeenkomst plaats binnen de ontwikkellijn Duurzaamheid uit het COB-tunnelprogramma. Ruim 25 projectleiders, rapporteurs, experts en leden hebben de doelstellingen en de aanpak binnen de drie werkpakketten (Energietransitie, Circulariteit en Tunnels in omgeving) centraal besproken en hebben vervolgens per werkpakket afspraken gemaakt over aanpak en rolverdeling. De projectleiders bekijken nog of er aanvullende expertise nodig is. Wie op basis van de informatie op deze webpagina denkt een bijdrage te kunnen leveren, kan rechtstreeks contact opnemen met Karin Clement via karin.clement@cob.nl
>> Bekijk de presentatie (pdf, 2 MB)

Werkpakket Energietransitie

Het doel van dit werkpakket is om een essentiële bijdrage te leveren aan energieneutraal gerenoveerde en nieuwgebouwde tunnels en tunnelbeheer gericht op het verlagen van energiegebruik in 2030. Onder het werkpakket Energietransitie vallen verschillende lopende en nieuwe projecten, die gericht zijn op het verlagen van energieverbruik in/door tunnels.

 

Werkpakket Circulariteit

In dit werkpakket wordt gewerkt aan projecten gerelateerd aan de doelstelling dat in 2030 bij gerenoveerde tunnels wordt ingezet op zoveel mogelijk hergebruik. Ook zijn nieuwbouwtunnels volledig herbruikbaar en is beheer van tunnels circulair. Het doel is om in 2030 nog maar de helft primaire bouwstoffen te gebruiken en de milieubelasting met de helft te verlagen.

Werkpakket Tunnels in omgeving 

De projecten binnen dit werkpakket hebben betrekking op hoe tunnels een meerwaarde kunnen bieden voor hun omgeving. In 2030 bieden tunnels aantoonbaar oplossingen voor een klimaatbestendige en waterrobuuste inrichting. Door het juiste evenwicht tussen klimaatadaptatie en biodiversiteit zijn tunnels passend en liefst zelfs van toegevoegde waarde in hun omgeving.

Projecten afgerond voor 2023

Expertteam Duurzaamheid

Om praktijkprojecten te ondersteunen duurzaamheidsambities waar te maken, heeft het COB-netwerk een expertteam Duurzaamheid samengesteld. Een duurzame aanpak vraagt om transparantie, het loslaten van zekerheden en het omarmen van nieuwe oplossingen. Het onafhankelijke expertteam biedt hulp voor deze transitie in denken.

Duurzaamheid in kaart

Hoe bereik je een duurzame(re) tunnel? De COB-werkgroep Duurzaamheid in kaart heeft een checklist ontwikkeld om projecten op gang te helpen. De checklist is mede gebaseerd op de duurzaamheidsaspecten die in het COB-project Expertteam Rotterdamsebaan zijn geïdentificeerd.