Bestaande tunnels zijn erg waardevolle schakels in onze netwerken. Maar hoe waardevol zijn ze echt? Gedurende het ontwerp en de realisatiefase verschuiven de baten naar de achtergrond. Hierdoor wordt in de exploitatiefase veelal gestuurd op kosten en minder op de baten. Door een (eenvoudig) waardemodel te ontwikkelen dat de kosten en baten in de exploitatiefase inzichtelijk maakt en tegen elkaar afzet, is een eerlijk en onderbouwd gesprek over de kosten beter mogelijk.
In planfase van nieuwbouwprojecten wordt gedacht vanuit kosten en baten. Middels uitvoerige MKBA-studies worden de kosten en baten tegen elkaar afgezet voor verschillende alternatieven. Op deze manier wordt een goed onderbouwde keuze gemaakt. De baten verschuiven vervolgens naar de achtergrond, waardoor ze in de exploitatiefase niet altijd helder inzichtelijk zijn. Onvoorziene baten, zoals de stijgende huizenprijzen als gevolg van een betere leefomgeving, worden onvoldoende gesignaleerd en gekwantificeerd. Hierdoor wordt in de exploitatiefase veelal gestuurd op kosten en minder op de baten. Dit resulteert regelmatig in een achterhoedediscussie over de kosten van de exploitatie en instandhouding van wegtunnels; die lijken ‘buitensporig hoog’ doordat er weinig tot geen baten tegenover staan. Het COB-netwerk wil onderzoek doen naar een (eenvoudig) waardemodel dat de kosten en baten in de exploitatiefase inzichtelijk maakt en tegen elkaar afzet. Op deze manier is een eerlijk en onderbouwd gesprek over de kosten beter mogelijk.
Dit initiatief komt voort uit een gezamenlijke bijeenkomst van de COB-platforms Beheer en onderhoud en Waardevol ondergronds ruimtegebruik. In die bijeenkomst is gediscussieerd over de waarde van tunnels en het feit dat de baten vaak niet zo expliciet bekend zijn. Er werd geconcludeerd dat een waardemodel voor de exploitatiefase wenselijk is. Daarbij werd wel meteen gesteld dat het een eenvoudig model moet zijn. Een complete MKBA uitvoeren en bijhouden tijdens de exploitatiefase vonden veel platformleden te complex en omvangrijk. Een eenvoudig model, kwalitatief of beperkt kwantitatief, had de voorkeur. Daarnaast is er behoefte aan een werkwijze om de bekende, maar ook de onbekende baten te signaleren en vast te leggen.
Locatie: Delft, Van der Burghweg 2
