Bij Tweede Coentunnel staat veiligheid centraal

Iedere dag gaan zo’n honderdduizend auto’s via de Coentunnel onder het Noordzeekanaal door. Deze verkeersstroom veroorzaakt al jaren files, ’s ochtends op de A8 en ’s avonds op de A10 West. Om deze files te verminderen is een tweede tunnel aangelegd in combinatie met een nieuwe snelwegverbinding, de Westrandweg. Op 16 mei werden beide officieel geopend door minister Schultz van Haegen van Infrastructuur en Milieu. Daarmee is het fileleed nog niet verholpen, omdat de bestaande Coentunnel het komende jaar wordt gerenoveerd en afgesloten is voor het verkeer.

Bouwdok

De eerste plannen voor een tweede tunnel dateren uit de jaren zeventig van de vorige eeuw. De bouw van de nieuwe tunnel is in 2009 gestart in het bouwdok van Rijkswaterstaat in Barendrecht. Daar zijn vier tunnelelementen gemaakt van 178 meter lang, bijna 30 meter breed en ruim 8 meter hoog. Toen deze elementen gereed waren, zijn ze via de Nieuwe Maas, Nieuwe Waterweg, Noordzee en Noordzeekanaal naar de Coenhaven gesleept. Daar zijn ze tijdelijk afgemeerd langs de kade en vervolgens in een zinksleuf afgezonken.

Installaties

Nadat de tunnel civieltechnisch gereed was, is begonnen met het aanbrengen van alle verkeers- en tunneltechnische installaties en voorzieningen. Hierbij is volledig uitgegaan van de veiligheidseisen uit de nieuwe Tunnelwet. In totaal zijn ruim vijftig deelsystemen aangelegd. Enerzijds gaat het om installaties die zorgen voor een vlotte en veilige doorstroming van het verkeer, zoals camera’s, matrixborden boven de weg, verplaatsbare informatiepanelen en sensoren in het wegdek die registreren of het verkeer rijdt of stilstaat. Daarnaast zijn er installaties en voorzieningen die puur op de veiligheid zijn gericht, zoals een hittewerende bekleding op de wanden en het plafond van de tunnel, ventilatoren die bij brand de rook uit de tunnel afvoeren, brandbluspompen die automatisch aangaan en licht- en geluidsignalen die passagiers richting de vluchtwegen leiden. De aansturing van al deze installaties gebeurt met een geavanceerd bedienings- en besturingssysteem.

Ledverlichting

Een installatie waar gebruikers van de Tweede Coentunnel iedere dag baat bij hebben, is het verlichtingssysteem dat volledig is geïntegreerd met de tunnelbeveiliging. Aan het plafond boven de rijbanen lopen twee lijnen die bestaan uit duizenden strips met elk negen ledlampen. Het aantrekkelijke van deze verlichting is dat de lampen zorgen voor een natuurlijk licht dat sterk overeenkomt met daglicht. Daarnaast is het een intelligent en modulair systeem, wat betekent dat het verlichtingsniveau zich aanpast aan de omgeving. Als de zon bijvoorbeeld fel schijnt, dan gaat de verlichting bij de in- en uitgang van de tunnel automatisch feller schijnen. Richting het midden van de tunnel neemt de lichtsterkte vervolgens af om vervolgens weer toe te nemen naar de tunneluitgang. Bij somber weer en ’s nachts gaat het verlichtingsniveau juist omlaag.

Voordelen

“Deze automatische aanpassing van de lichtsterkte zorgt ervoor dat automobilisten bij het binnenrijden en verlaten van de tunnel geen last hebben van abrupte overgangen en niet ineens een zwart gat inrijden”, legt Guy Zwart, CEO van Agmi, uit. Dit bedrijf heeft onder meer de verlichting van de nieuwe tunnel ontworpen en geïnstalleerd, evenals de dynamische bewegwijzering in de vluchttunnel. “Naast de automatische aanpassing van de lichtsterkte heeft het verlichtingssysteem diverse andere voordelen. Zo gebruikt ledverlichting vijftig procent minder elektriciteit dan de nu gangbare hogedruknatriumlampen en geeft lijnverlichting een prettiger licht dan puntverlichting. Verder gaan ledlampen vijftien jaar mee, terwijl natriumlamp een levensduur heeft van ongeveer 3,5 jaar.”

Minder wegafsluitingen

Een langere levensduur betekent volgens Zwart niet alleen lagere onderhoudskosten, maar ook – veel belangrijker – minder wegafsluitingen om lampen te vervangen. Weer een andere voordeel is dat ledlijnverlichting veel minder bekabeling vraagt dan natriumlampen, wat ook zorgt voor aanmerkelijk lagere kosten. Een nadeel is de aanschafprijs: deze is hoger dan van standaardsystemen. Maar ingenieursbureau Royal Haskoning bepaalde de totale kosten van aanschaf, operatie en onderhoud, de zogenoemde Total Cost of Ownership (TCO), en die is lager. Zwart: “De terugverdientijd is minder dan vijf jaar en het weinig onderhoud dat nodig is, kan goed worden gepland.”