Dit document biedt algemene voorbeeldvragen om gezamenlijk te beantwoorden met als doel: te komen tot procesafspraken.
Dit document schetst drie mogelijkheden om planinformatie uit te wisselen. Alle drie de opties hebben hun eigen voor- en nadelen en bieden verschillende mogelijkheden.
Gebruik dit template als basis voor de intentieovereenkomst van jullie toekomstige samenwerkingsverband.
Dit document biedt handvaten voor het definiëren van doel en scope van de samenwerking. Inclusief een template om concrete invulling te geven aan diverse overleggen.
Dit document biedt een aanzet voor de inhoud van een groepsbijeenkomst van een halve dag met als doel: elkaars belangen leren kennen.
Dit document biedt een schematische weergave van het organisatie- en besturingsmodel, inclusief taken en bevoegdheden van stuurgroep- en kernteam. Ook worden de planafstemmingstafel, ontwerptafel en uitvoeringstafel toegelicht. Het document sluit af met een voorbeeldbrief ter uitnodiging van de sessie om gezamenlijk verdere invulling te geven aan het organisatie- en besturingsmodel.
Dit document beschrijft de rol van Samenwerkingscoördinator en de gewenste eigenschappen. Het vormt een heldere basis voor het vinden van de juiste persoon voor deze rol.
Dit document beschrijft het doel, taken en verantwoordelijkheden van het kernteam en kan goed gebruikt worden als basis bij het formeren van een kernteam.
Dit template zet belangrijke punten ten behoeve van de ontwerpfase op een rij: vakdisciplines, locatie, werkgrenzen, relevante achtergrondinformatie, afhankelijkheden in planning etc. En per stakeholder worden aanleiding, nieuwe situatie, kansen, risico’s en aandachtspunten op een rij gezet.
Dit template biedt inzicht in alle afspraken rondom kosten voor vooronderzoeken en werkzaamheden. In te vullen en digitaal te ondertekenen per betrokken partij.
Dit template licht verschillende samenwerkingsvarianten toe, inclusief voor- en nadelen. Ook zijn de varianten voor aanbestedingsvormen op een rij gezet, met bijbehorende financiële grenzen en varianten m.b.t. contractpartners. Het template sluit af met een keuzematrix ter ondersteuning van het vinden van de meest passende samenwerkingsvariant.
Dit template beschrijft de inhoud van een uitvoeringscoördinatie-overeenkomst (UCO) waarin afspraken tussen partijen worden overeengekomen op het gebied van o.a. informatie-afstemming, plaats, tijd en hulpmiddelen waarmee de werkzaamheden moeten worden uitgevoerd.
Projectcommunicatie is de communicatie over projecten naar de omgeving (o.a. bewoners en ondernemers). Alle projecten hebben maatwerkcommunicatie nodig, maar er zijn een aantal algemene afspraken die hieraan ten grondslag liggen. Dit template beschrijft deze algemene afspraken over de projectcommunicatie en wie waarvoor verantwoordelijk is.
Kabels en leidingenDit document biedt antwoorden op vragen rondom procesafspraken en voorbeelden van procesafspraken indien gewerkt wordt met het platform SynergieNL.
Tunnels
GeotechniekAfgezonken tunnels zijn constructies met positief drijfvermogen tijdens de installatie en een negatief drijfvermogen na installatie. Een tunnel bestaat uit opeenvolgende afgezonken elementen die met elkaar zijn gekoppeld. Tunnelelementen bestaan uit segmenten die door longitudinale naspanning tot elkaar worden samengedrukt. Na het afzinken wordt de tunnel ondersteund door de zeebodem en wordt de naspanning in de lengterichting op de verbindingen tussen de segmenten weggesneden. De constructie is daarom een gesegmenteerde bekleding die gevoelig is voor zettingen als gevolg van niet-uniforme omstandigheden over de lengte van de tunnel.
Een ongelijkmatige respons van de bodembedekking onder de tunnel veroorzaakt schuifkrachten in de verbindingen van een afgezonken tunnel. Omdat afgezonken tunnels drijvend moeten zijn tijdens de installatie, hebben ze beperkingen op het gebied van gewicht en geometrie, de grootte en dus de capaciteit van deze breeksleutels is beperkt vanwege de hoogte van de tunnel, aangezien breeksleutels in de wanden van de tunnel worden toegepast.
De respons van de fundering wordt beïnvloed door vele factoren die verband houden met de ondergrond, maar ook met bouw- en baggertoleranties. De schuifkrachten zijn afgeleid als functie van verschillende covariantielengtes voor stijfheid van de ondergrond en baggertoleranties voor verschillende tunnelindelingen. In betrouwbaarheidsanalyses worden, met behulp van twee verschillende probabilistische methoden, overschrijdingskansen van maximale schuifkrachten afgeleid voor één lay-out met behulp van niet-parametrische Bayesiaanse netwerken en Vine Copulas.
De analyses geven meer inzicht in de omvang van de schuifkrachten in verbindingen zowel in geconditioneerde als ongeconditioneerde situaties en kunnen gebruikt worden voor het ontwerp van afgezonken tunnels.
Kabels en leidingenDe Kennisarena kabels en leidingen heeft de afgelopen jaren geleid tot een flink aantal onderzoekstrajecten en kennisproducten. Met het oog op het behouden van samenhang, de toenemende urgentie en actuele ontwikkelingen is in dit document een visie geformuleerd voor een programma richting 2030.
In dit visiedocument worden drie concrete doelen beschreven die uiting geven aan de gevraagde overallstrategie voor aanleg, beheer en onderhoud van ondergrondse kabels en leidingen: 1) efficiënte programmering van werkzaamheden, zodat transities zo effectief mogelijk worden doorlopen, 2) optimale ordening, waarbij ruimteclaims op elkaar worden afgestemd om de gebruikswaarde van de ondergrond zo groot mogelijk te maken, en 3) beheersbare en robuuste uitvoering, wat het minimaliseren van de impact op de omgeving omvat. Onder dit laatste doel valt het beperken van hinder, het voorkomen van schade en het behalen van duurzaamheidsdoelstellingen.
Er zijn vier ‘mechanieken’ vastgesteld die geadresseerd moeten worden in het programma: een systeemgerichte aanpak, faciliterend beleid, nieuwe methodieken en een gedeelde informatiedata- base. Deze mechanieken grijpen in elkaar en zijn grotendeels overlappend en complementair. Ze moeten er gezamenlijk voor zorgen dat een samenhangende aanpak ontstaat.
Om de doelstellingen te bereiken, worden drie stappen onderscheiden. Eerst is het van belang om de richting helder te hebben: wat zijn de knelpunten precies, welke oplossingsrichtingen zijn kansrijk, wat zijn essentiële aandachtspunten? Vervolgens kan worden gewerkt aan het uitwerken van oplossingen en het ontwikkelingen van instrumenten. De laatste stap is het breed in de praktijk (laten) toepassen van de ontwikkelde kennis en middelen.
In dit visiedocument wordt ook een eerste aanzet gegeven voor de invulling van het programma. De projecten die de afgelopen jaren zijn uitgevoerd, passen binnen de gestelde kaders en hebben ook inzicht gegeven in verdere behoeften. Hiermee is er al een ‘basisopzet’ voor het programma. Aan de hand hiervan gaat het COB in 2024 in gesprek met stakeholders over de invulling van het programma.
TunnelsKabels en leidingen
NieuwbouwIn een stad waar de ruimte steeds schaarser wordt en de vraag naar ruimte steeds groter, groeit de urgentie de ondergrond integraal onderdeel te maken van het ruimtelijk systeem. Gebruik de serious game uit dit document – bestaande uit vier, ook los te spelen onderdelen – om op een laagdrempelige manier de mogelijkheden te verkennen en het gesprek te voeren over problemen die in de dagelijkse praktijk vaak te complex zijn.
Uitgangspunt van de serious game is de wens om ondergrondse ruimten integraal onderdeel te laten uitmaken van landschap, stedenbouw en architectuur. Het spel zorgt voor meer grip op de materie van integraal ontwerpen en ondergronds bouwen, en helpt de mogelijkheden van ondergronds ruimtegebruik inzichtelijk te maken in de beginfase van projecten. Je krijgt met elkaar meer plezier in de ontwerpopgave binnen de planvorming van binnenstedelijke verdichting.
Met dit spel leer je samen zoeken naar manieren om het ontwerpproces slimmer aan te pakken. De ‘verticale puzzel’ laat onder- en bovengrondse belangen en uitdagingen bij elkaar komen in een globaal ontwerp. De ambities voor de waarde van het ruimtegebruik worden spelenderwijs onderzocht aan de hand van het ‘6-kapitalen’-model. Het spelonderdeel ‘Kansen en risico’s’ zoomt in op de ondergrond: wat biedt de bodem aan (on)mogelijkheden? Tot slot is er nog ‘strategiememory’ om aan de hand van de gewenste functies in het gebied te verkennen hoe de ondergrond als startpunt van de gebiedsontwikkeling kan worden genomen.
TunnelsGeotechniekIn de komende decennia zal Rijkswaterstaat veel bestaande afgezonken tunnels renoveren, zodat ze hun beoogde levensduur in goede staat kunnen bereiken. Zettingen kunnen een bedreiging vormen, aangezien vervorming structurele schade kan veroorzaken. Momenteel worden zinktunnels blootgesteld aan grotere en ongelijkmatigere zettingen dan in het ontwerp is overwogen. Dit gebeurt met name bij de segmentvoegen, die doorgaans zijn uitgevoerd met een insteek- en uitsparingstructuur om differentiële zettingen te voorkomen. Uiteindelijk kan hierdoor de betrouwbaarheid van de tunnelconstructie in het geding komen.
In dit afstudeerwerk is onderzoek gedaan naar het beoordelen van de structurele betrouwbaarheid en naar een methode om de prestaties van bestaande zinktunnelstructuren te optimaliseren gezien de voortdurende zettingen. Het beoordelen van de resterende levensduur valt buiten de scope, maar het optimaliseren van de tunnelprestaties gedurende de resterende operationele levensduur is de belangrijkste motivatie voor dit onderzoeksproject.
De onderzoeksmethodologie bestaat uit een parametrisch structureel model, dat de tunnelbetrouwbaarheid en beschikbaarheid bepaalt door middel van een Monte Carlo-benadering. De Noordtunnel wordt gebruikt als voorbeeld, aangezien deze tunnel overmatige zettingen vertoonde en er de komende jaren een grote renovatie zal plaatsvinden. Daarnaast worden de onderhouds- en renovatiestrategie voor de segmentvoegen in zinktunnels onderzocht, om de prestaties gedurende de resterende levensduur te optimaliseren.