Grensoverschrijdend in de ondergrond
“Het idee is dat iedereen zijn plannen letterlijk op tafel legt. Door ze over elkaar heen te leggen, zie je waar potentiële overlap zit. Vervolgens ga je ook in de tijd kijken of je projecten bij elkaar kunt brengen.” In een paar zinnen vatten Richard Advocaat (Oasen) en Lisa Verweij (Alliander) samen wat nodig is om energie- en nutsbedrijven effectief samen te laten werken in de ondergrond.
Onder die paar zinnen ligt het stappenplan Samenwerken in de ondergrondse infra, dat tot stand kwam in het kader van CrossOver, een samenwerkingsproject in de energie- en nutssector waarbij young professionals van verschillende organisaties intensief met elkaar samenwerken. Gestreefd is naar de omschrijving van een aanpak die universeel toepasbaar is. In tegenstelling tot technische oplossingen die vaak plaats- en situatiegebonden zijn, kan een andere werkwijze in principe overal worden toegepast. Richard Advocaat: “Wij hebben specifiek gekeken naar vervanging. Calamiteiten kun je niet plannen, en bij nieuwe aanleg wordt al goed samengewerkt. We hebben ons dus echt gericht op de plek waar de meeste winst te behalen valt: bij vervanging van kabels en leidingen in (middel)grote steden.”
Over CrossOver
CrossOver wordt onder andere aangeboden aan de leden van de O&O-fondsen en de werkgeversorganisaties WENb en de WWb, en ondersteund door het Europees Sociaal Fonds (ESF). De organisatie van het CrossOver-project is in handen van Arbinn (Arbeidsmarkt en innovatie). Samenwerken in de ondergrondse infra is het resultaat van de eerste editie van CrossOver, waaraan in totaal elf young professionals in drie teams deelnamen. De twee andere teams bogen zich over ‘Duurzame inzetbaarheid van personeel’ en ‘Inzet van ICTR door monteurs’. CrossOver voorziet in een behoefte. De derde editie, voorjaar 2015, kent al drieëntwintig deelnemers. De young professionals van dit jaar buigen zich over ‘Van innovatie naar actie’, ‘Big data’ en ‘Intersectorale uitwisseling’.
>> Download het verslag van CrossOver 2014 (pdf)
>> Zie ook artikel van RTL Z over CrossOver
Slepend probleem
Vier maanden lang kwamen Richard en Lisa, samen met Mehmet Duran (Vitens) en Laura de Jong (Enexis), regelmatig bij elkaar om zich te buigen over de vraag: hoe kan er optimaal samengewerkt worden bij de gezamenlijke aanleg tegen de laagst mogelijke (maatschappelijke) kosten? “Het is een zeer herkenbaar onderwerp”, vertelt Richard Advocaat. “Je loopt altijd tegen dezelfde problemen aan. Organisaties werken ieder volgens hun eigen prioriteiten en planning, waardoor er meer overlast is dan nodig. De conclusie is vervolgens altijd dat er meer samenwerking nodig is. En volgens collega’s die al decennia in de sector werken, kom je daar ook nooit uit. Maar als de wil er is, lukt dat wel. Dat blijkt ook in de praktijk. Wij waren bijvoorbeeld erg gecharmeerd van het Tilburgse Convenant. Daar is een regievoerder aangesteld die door alle partijen wordt betaald. In zo’n samenwerking ligt de oplossing, omdat je kunt komen tot gezamenlijk opdrachtgeverschap en gezamenlijke aanbesteding of raamcontracten. Dan kun je efficiënter werken en kosten besparen.”
Lisa Verweij: “Samenwerken vergt flexibiliteit. Soms moet je bedrijfsprocessen aanpassen om te kunnen samenwerken. Afstemming van werkzaamheden vergt inzicht in wat er over vijf of zeven jaar nodig is. Het is erg lastig om op maandniveau, jaren vooruit, te zeggen wanneer de gasleidingen in een straat worden vervangen.”
Jong en onbevangen
Het idee om onbevangen jongeren met elkaar over een jarenlang slepend probleem te laten nadenken, heeft gewerkt. Niet alleen doordat er een breed toepasbaar stappenplan is ontwikkeld, maar ook doordat de betrokken jongeren een grote stap in hun ontwikkeling hebben gemaakt. Lisa Verweij: “Als trainee stond ik er in het begin vrij naïef in. ‘Waarom doen we dit zo?’, vroeg ik me af. Ik vond het heel bijzonder dat er per bedrijf anders wordt gedacht. Ik stond bij een sleuf in Amsterdam waar de gasleiding niet makkelijk vervangen kon worden, omdat er zoveel glasvezelkabels bovenop lagen. Dan zie je in de praktijk hoe moeilijk het kan zijn. Ik heb door CrossOver meer inzicht gekregen in de problematiek. En ik heb mijn eigen organisatie beter leren kennen. Het project gaf een impuls om gericht vragen te stellen. En omdat het project afdelingoverschrijdend was, leerde ik ook andere delen van Alliander kennen.”
Vervolg
Het stappenplan is in de zomer van 2014 officieel gepresenteerd. Lisa Verweij: “Daar was ook Roland van de Pauw van Liandon aanwezig. Hij reageerde positief en was blij met de concrete oplossingen en de rekenvoorbeelden die aantonen dat samenwerking geld kan besparen.” Richard Advocaat: “Het stappenplan hebben we met aanbevelingen aan het CrossOver-project overgedragen. Wij denken dat het zinvol is verder onderzoek te doen aan de hand van een pilotproject.” Bernold Nieuwesteeg van Arbinn: “Het pilotproject staat op de longlist voor een volgend CrossOver-project. Maar ook nu al wordt het opgepakt. Ik sprak onlangs iemand van Evides die het stappenplan uit de kennisbank van het COB heeft gedownload en het wil gaan gebruiken in Rotterdam.”
