Stimuleringsmodel voor samenwerking

Stakeholders in de ondergrond trekken steeds vaker gezamenlijk op om individuele ambities te kunnen realiseren. Dat zijn nu vooral eilandjes van lokale initiatieven, waardoor dikwijls het (samenwerkings)wiel opnieuw wordt uitgevonden. Dit COB-project brengt samenwerkingsvormen in kaart en realiseert een (stimulerend) groeimodel voor integrale samenwerking. 

De afgelopen jaren is bij alle eigenaren en beheerders van civiele constructies, kabels en leidingen én de bodem het besef gegroeid dat het apart uitvoeren van maatschappelijke opgaven niet past binnen beschikbare ruimte, uitvoeringscapaciteit en financiële middelen. Dit heeft geleid tot een zoektocht naar meer samenwerking vanuit de intrinsieke verantwoordelijkheid van partijen. 

Vervolgtraject

In 2023 wordt dit project vervolgd met een upgrade van de bibliotheek van de Samenwerkwijzer. Deze wordt verbeterd, aangevuld en slimmer gemaakt. In het project Samenwerkwijzer, de slimme bibliotheek wordt dit instrument voor integraal samenwerken relevanter en beter toepasbaar voor alle stakeholders. 

Rapportage en website gelanceerd op de Kennisarenadag 2023

De in dit project ontwikkelde middelen (Samenwerkwijzer, adviezen, productenbibliotheek) zijn inhoudelijk klaar en toepasbaar. Bekijk de webpagina van het project Samenwerkwijzer voor meer informatie.  Om een zo breed mogelijk publiek te kunnen bereiken is ervoor gekozen de middelen aan te bieden in een digitale omgeving (website). Deze omgeving is tijdens de Kennisarenadag op 14 februari 2023 gelanceerd.

>> Naar www.desamenwerkwijzer.nl

Bij eigenaren en beheerders van civiele constructies, kabels en leidingen én de bodem groeit het besef dat het afzonderlijk uitvoeren van de maatschappelijke opgaven niet lukt binnen de kaders van beschikbare ruimte, uitvoeringscapaciteit en financiële middelen. Niet alle organisaties zijn in samenwerking even ver, maar hulp is onderweg! De samenwerkwijzer is een instrument dat helpt bij het in kaart brengen van de mogelijkheden voor samenwerking. De bevindingen worden gekoppeld aan een bibliotheek vol praktische instrumenten die kunnen helpen om écht samen te gaan werken. Afhankelijk van hoe volwassen de samenwerking is, wordt de branche stapsgewijs gestimuleerd en begeleid in multidisciplinair programmeren, ontwerpen en uitvoeren. Het klinkt hoog-over, maar het team dat onder leiding van Sjoerd Loeffen (Masters In Lean) dit instrument heeft ontwikkeld, is het gelukt praktische handvatten te geven. 
>> Bekijk hier de presentatie (pdf, 706KB)
>> Bekijk hier de posters uit de sessie (pdf, 11MB)
>> Bekijk de rapportage op de kennisbank

Meer over het project

De potentie van integraal afstemmen in de ondergrond lijkt groot, maar kan ook fataal worden, wanneer bijvoorbeeld teveel tegelijkertijd gebeurt en de uitvoering vergeten wordt. Het doel van dit project was het realiseren van een model dat integrale samenwerking stimuleert. In het model worden diverse stadia van samenwerken benoemd. Waarbij wordt aangegeven welke instrumenten er al zijn en welke kunnen worden toegevoegd, om een volgend stadium van volwassenheid in samenwerking te bereiken.

Hiermee wordt de branche stapsgewijs gestimuleerd en begeleid in multidisciplinair programmeren, ontwerpen en uitvoeren. Het resultaat van dit project is een eerste stap naar het uiteindelijke doel: een routekaart of handleiding, aangevuld met een bibliotheek met prototypen van bestaande oplossingen en praktische, bruikbare instrumenten. In eerste aanleg zijn gemeenten, netbeheerders voor energie, water, warmte, media en communicatie hierbij gebaat. In tweede aanleg ook waterschappen, provincies, wooncorporaties, bouwers en vastgoedbeheerders.

Na informatieverzameling middels interviews, is eind 2021 (als tussenstap) een vergelijkingsmatrix gemaakt en zijn de interviews vertaald naar een rapportage. Hierna is het projectteam begin 2022 aan de slag gegaan met het vormen van de concept basisstructuur van een stimuleringsmodel. Dit project is uitgevoerd in nauwe samenwerking met Mijn Aansluiting, de City Deal Openbare Ruimte en De Bouwcampus.

Om bewustwording te creëren is het Samenwerkingsspel ontwikkeld en gespeeld met diverse stakeholders. Dit spel is een doorontwikkeling van een bestaande serious game van het GPKL, Vewin en Netbeheer Nederland. Het Samenwerkingsspel leverde naast bewustwording bij de spelers, ook inzichten bij de makers op.

Deliverables

Vooronderzoek: Vol vertrouwen vooruit

Voorafgaand aan het project Stimuleringsmodel voor samenwerking is een inventarisatie van integrale afstemmingsvormen gedaan. Deze is gebundeld in de rapportage ‘Vol vertrouwen vooruit’, die te downloaden is van de COB-kennisbank. In de rapportage staat beschreven hoe beheerders van de openbare ruimte en netwerkbedrijven samenwerken om multidisciplinair te programmeren, ontwerpen, aanbesteden en uitvoeren.
>> Ga naar de rapportage (pdf, 462 KB)

Herinrichting Stedelijke Ondergrond

De informatie en het stimuleringsmodel die dit project opleveren, worden beschikbaar gesteld aan alle stakeholders en gelinkt aan een online catalogus, waarin onder andere praktijkvoorbeelden van afstemmingsvormen en integrale samenwerking zijn opgenomen. Deze online catalogus is ontwikkeld door De Bouwcampus. Dit project verrijkt de catalogus met een verdiepingsslag en een handreiking (het volwassenheidsmodel), waarmee zoekende partijen verder geholpen worden met het inrichten van integraal proces. Het volwassenheidsmodel wordt ontwikkeld en beheerd door het COB.