Stationspleinstalling

Utrecht heeft de grootste fietsenstalling ter wereld met 12.500 plekken. Deze stalling bevindt zich onder het Stationsplein Oost, een verhoogd plein aan de kant van de oude binnenstad, tussen het winkelcentrum Hoog Catharijne en het vernieuwde station Utrecht Centraal. De stalling heeft drie verdiepingen, waarvan de onderste onder maaiveld ligt. Tussen de stalling en de treinsporen ligt een HOV-baan.

De fietsenstalling is gefaseerd opengegaan. Het eerste deel werd in augustus 2017 geopend en bood ruimte aan ruim 7.000 fietsen. In de zomer van 2019 was de volledige stalling gereed en sindsdien kunnen er 5.500 extra fietsen worden gestald.

Doorgaand fietspad

Een belangrijk kenmerk van de stalling is dat bezoekers er fietsend in en uit kunnen en via interne fietspaden de verschillende verdiepingen kunnen bereiken. Daarnaast loopt er een doorgaand fietspad door de stalling dat een noord-zuidverbinding vormt tussen het Smakkelaarsveld en het Moreelsepark.

De stalling is zo ontworpen dat je lopend vanaf elke stallingsplek in maximaal vier minuten op het treinstation bent. Er is veel aandacht besteed aan sociale veiligheid en een prettige sfeer, onder meer door veel lichte hoge ruimten en verrassende doorkijkjes. Verder is gekozen voor een hoogwaardig afwerkingsniveau. In de stalling is een fietsservicepunt en op elke verdieping een beheerdersruimte. Het stallen is de eerste 24 uur gratis en bij binnenkomst kunnen gebruikers met hun ov-chipkaart inchecken.

Prefab-oplossingen

In 2014 is de bouw van de stalling gestart. Na de nodige sloopwerkzaamheden, waarbij onder andere het voormalige taxiplatform is verwijderd, is een bouwkuip gemaakt. De bodem van de bouwkuip is waterdicht gemaakt met bodeminjectie. Voor de bouw van de stalling zelf is grotendeels gekozen voor prefab-oplossingen, bijvoorbeeld voor de kolommen en de plafonds. De stalling is gefundeerd op circa 1.500 schroefpalen met een prefab-kern. Onder de stalling loopt een expeditietunnel tussen de Stationsstraat en de ov-terminal.

De bouw van de fietsenstalling was een ingewikkeld project. De stalling ligt middenin een intensief gebruikt gebied, waar het busvervoer, expeditievoorzieningen, fietspaden en looproutes continu in gebruik moesten blijven. Ondertussen werd er gewerkt aan nieuwbouw die grenst aan het Stationsplein Oost en voor een groot deel gebruikmaakt van de fietsenstalling als fundering. Dat vereiste een goede fasering van alle werkzaamheden, flexibiliteit en intensief overleg tussen opdrachtgever en opdrachtnemer.

Bijzondere overkapping

Het plein boven de fietsenstalling heeft een bijzondere overkapping met 49 ringen die elk een diameter hebben van ruim zeven meter. Deze overkapping rust op zeven kolommen. Het onderste deel hiervan bestaat uit ruim 12,5 meter hoge betonnen trompetkolommen die vanaf de onderste verdieping dwars door de stalling heen lopen. Bovenop deze kolommen staan lange stalen kolommen die 22 meter hoog zijn.