Samenvatting

In dit document wordt een literatuuronderzoek beschreven, uitgevoerd door het COB en het Ministerie van Binnenlandse Zaken. Het doel van het onderzoek is het verzamelen, groeperen, rapporteren en evalueren van gegevens uit de literatuur die relevant zijn voor het uitwerken van het beveiligingsconcept ondergrondse bouwwerken.

In het rapport is een onderscheid gemaakt tussen gebouwen met verschillende functies: bouwwerken met een transportfunctie, publieksfunctie en opslag- en/of arbeidsfunctie. Daarna wordt gekeken naar welke risico’s er voor elke functie zijn. De volgende risico’s zijn van toepassing: brand, ongeval, sociale onveiligheid en terrorisme. Per gebouwsoort wordt er dan gekeken naar de oorzaken van de incidenten, de (mogelijke) gevolgen, de inschatting van de risico’s en de aanbevolen maatregelen en voorzieningen.

Uit de literatuurstudie blijkt dat de meeste literatuur gaat over metrostations en tunnels. Er wordt nauwelijks aandacht besteed aan opslaggebouwen. Als grootste risico wordt brand het meeste genoemd. Over sociale onveiligheid speelt de objectieve sociale onveiligheid (criminaliteit, overlast) en subjectieve sociale onveiligheid (gevoelens van onveiligheid) een grote rol.

De gebruikte uitgangspunten en doelstellingen bij de beveiliging van het ondergrondse bouwwerk is erg algemeen. Bij nieuwe ondergrondse complexen wordt vaker een risico analyse uitgevoerd om te kijken hoe het correcte veiligheidsniveau bereikt kan worden. Veiligheidsmaatregelen moeten in de ontwerpfase in een vroeg stadium worden besproken met alle betrokken partijen. Als dit te laat gebeurt zal het leiden tot hoge kosten.