COB-congres 30-jarig jubileum

Maandag 31 maart 2025 • DeFabrique, Utrecht

30 jaar COB ! Een terugblik op een onvergetelijk jubileumcongres

Waar kun je op één en hetzelfde evenement je bij de Olympische Spelen wanen, oog in oog staan met een levensgrote opblaasolifant, teruggaan in de tijd met meneer de Uil, en tegelijkertijd weer helemaal op de hoogte raken van alle trends en ontwikkelingen op het gebied van tunnels, kabels en leidingen en ander ondergronds ruimtegebruik? Inderdaad, het COB-jubileumcongres!

30 jaar COB. Natuurlijk, dat moest worden gevierd. En dat gebeurde ook. Volop. Maar waar een willekeurige voorbijganger nog zou kunnen denken dat alleen maar een feestje was, daar wisten de aanwezigen beter. Want op dit feest werd ook gewerkt. Hard gewerkt! Net als alle voorgaande edities was ook dit congres bedoeld om nieuwe kennis op te doen, oplossingen te delen, terug te kijken, vooruit te zien, verbindingen te leggen, nieuwe contacten op te doen, successen te vieren, en nog maar eens tot de conclusie te komen dat je samen echt verder komt dan alleen. 

Het COB-jubileumcongres trok bijna 500 deelnemers (Foto: Vincent Basler)

Olympische opening

Na een ronduit spectaculaire opening waarbij de fonkelnieuwe COB-hit ‘Waar iedereen het centrum is’ werd uitgevoerd, stroomde een heuse Olympische parade de zaal binnen. Een lange stoet van vlaggendragers, zwaaiende vaandels met daarop de logo’s van alle participanten! (Bekijk ook de video op YouTube.)

30 jaar: terugblik en vooruitblik

Het was de ideale aftrap voor directeur Karin de Haas, die in vogelvlucht 30 jaar COB de revue liet passeren. Wat is er toch veel gebeurd en bereikt! En wat komt er nog veel op ons af! Maar met meer dan 600 mensen, 26 projecten en meer dan 100 samenwerkende partijen is het COB-netwerk wel klaar voor al die uitdagingen in de nabije en verre toekomst. “Het zit gewoon in ons COB-DNA om moeilijke en lastige vraagstukken samen op te lossen”, aldus Karin.

Na de woorden van Karin was het tijd voor de keynote speech van Marjolein Pijnappels. Als toekomstecoloog kon zij als geen ander de koppeling maken tussen de natuur en de toekomst van ons netwerk over 30 jaar. Zij nam de deelnemers mee in miljarden jaren evolutie in relatie tot huidige innovatieve technologieën. En daarbij pleitte zij vooral voor een integrale kijk op natuur, technologie en mens, want uiteindelijk is alles met elkaar verbonden als in een relationeel netwerk.   

30 COBelevenissen en presentaties

30 jaar COB was voor dit congres vertaald naar 30 COBelevenissen met verschillende activiteiten. Of het nu ging om een van de informatieve presentaties, een interactieve Kennisbingo, een wandeling door het Kabelbos, een bezoek aan de monitoringstunnel, of een verdiepende kennismaking met een van de vele groeiboeken… overal waren deelnemers bezig hun kennis met elkaar te delen. De energie en inspiratie waren overduidelijk voelbaar!

Evolutiepad en Kennisbingo

Speciale aandacht was er voor de nieuwste editie van het Evolutiepad naar uniformiteit. Versie 5.0 alweer. Een prachtige mijlpaal in een proces dat voortkomt uit, zoals Maarten Reinking (portfoliomanager Tunnelwerf Rijkswaterstaat) het omschreef: “een gezamenlijke droom van opdrachtgevers en marktpartijen om tunnelbouw en -beheer efficiënter te maken door uniformering en standaardisering.”

Dezelfde Maarten was ook de persoon die onverwacht een aantal extra moeilijke vragen uit de Kennisbingo kreeg voorgelegd. Aanleiding was het feit dat er op deze dag 5 gloednieuwe kennismodules waren gelanceerd. Op 30 september 2025 volgen de overgebleven 7 modules, en dan is er een volledige e-learning programma om het basiskennisniveau van tunnelprofessionals te verhogen, begripsverwarring te voorkomen en dus de samenwerking te verbeteren.

Kennisarena Kabels en leidingen

Edith Boomsma en Marjolein van der Ploeg zorgden ervoor dat de Kennisarena Kabels en leidingen nooit meer door iemand zal worden vergeten. Als huidig programmamanager overhandigde Edith een versierde doos aan Marjolein, haar opvolger. Natuurlijk stond de doos symbool voor alle mensen, deliverables, de samenwerking én de toekomst van het Kennisarena-programma. Om het moment nóg memorabeler te maken, verscheen Pieter Litjens van het Fonds Fysieke Leefomgeving op het podium om aan te kondigen dat zijn programmaraad het nieuwe jaarplan van de Kennisarena wil ondersteunen met een financiële bijdrage. Het afscheid van Edith werd vervolgens afgesloten met een indrukwekkend, staand applaus!

Schreudersprijs 2025: de prijsuitreiking

Toen nóg een moment waar veel deelnemers naar hadden uitgekeken. De uitreiking van de Schreudersprijs. Onder luid applaus werd als eerste de publieksprijs uitgereikt. Winnaar van deze nieuwe publieksprijs was de Blankenburgverbinding. Vervolgens nam juryvoorzitter Mandy Korff de aanwezigen mee in de overwegingen van de jury. “Het lijkt een trend dat er een steeds hogere kwaliteit is in techniek, maar ook in vormgeving,” aldus Mandy Korff. Geen makkelijke beslissing dus. Maar na een eervolle samenvatting van de drie genomineerde inzendingen werd dan toch de winnaar bekendgemaakt: de ondergrondse uitbreiding van Paleis Het Loo (door VSF, Paleis het Loo, WSP en KAAN Architecten).

Na een bijzonder poëtische en af en toe erg hilarische afsluiting door woordkunstenaar Floortje Schoevaart, was het tijd voor een gezellige borrel. Uiteraard met COBitterballen!

De foto’s

Programma

(dit was het programma)

Inloop (09:00 – 10:00)  

PLENAIR PROGRAMMA DEEL 1 (10:00 – 11:15)

10:00 – 10:10  Muzikale opening en Participantenparade
We openen het jubileumcongres feestelijk met de Participantenparade. Ter ere van het 30-jarig bestaan van het COB brengen we samen een ode aan alle participanten en partners die aan ons verbonden zijn.

10:10 – 10:20  Opening door Karin de Haas
De directeur van COB neemt je in vogelvlucht mee langs 30 jaar COB.

10:20 – 10:45  Keynote speech door Marjolein Pijnappels
Deze toekomstecoloog maakt een koppeling met de ­natuur en de toekomst van ons netwerk over 30 jaar. Zij neemt ons mee in miljarden jaren evolutie in relatie tot huidige innovatieve technologieën.

10:45 – 11:00  Pitches Schreudersprijs
Voor dit jubileumjaar heeft de Stichting Schreuders een extra prijs in het leven geroepen: de Publieksprijs! Alle genomineerden pitchen hun uitzonderlijke prestaties op het gebied van ondergronds bouwen om jouw stem te winnen. 

11:00 – 11:15  De routekaart naar 30 COBelevenissen
Ieder COB-congres staat bol van de activiteiten, maar deze keer zijn er maar liefst 30 speciale verbindingen met ondergronds bouwen te beleven. We lichten de verschillende routes graag toe, evenals de presentaties die je kunt bijwonen.

30 COBELEVENISSEN EN PRESENTATIES (11:15 – 12:30)

Ga mee met een van de uitgestippelde routes langs speciale verbindingen met ondergronds bouwen. Recente deliverables worden gepresenteerd, technische verhalen gedeeld en interactieve games gespeeld. Van groeiboeken en een kabelbos tot de tunneltoolbox. Heb je tijdens je route niet genoeg gezien? Na de lunch is er volop tijd om zelf de 30 COBelevenissen te ontdekken.

Parallel aan het volgen van een COBelevenisroute kun je presentaties bijwonen van twee tunnelnieuwbouwprojecten: de Zuidasdok en de Oostelweelverbinding. Bij de ontvangstbalie kies je voor òf een route langs de COBelevenissen òf voor het bijwonen van de twee presentaties.

Presentaties Tunnelnieuwbouw 

Zuidasdok
De Zuidasdok vernieuwt in de komende jaren station Amsterdam Zuid en realiseert de verbreding en ondertunneling van de A10 Zuid. Daardoor ontstaat bovengronds ruimte voor de stad en haar bewoners en voor een station met internationale verbindingen. Projectmanagers Frans de Kock (Zuidasdok) en Robert Bosma (VolkerWessels Infra) bespreken de uitdagingen van het project waar zij samen hun tanden in gaan zetten.

Oosterweelverbinding
De Oosterweelverbinding is het megaproject dat de mobiliteit en leefbaarheid van de stad Antwerpen verbetert en de doorstroming op één van Europa’s drukste corridor garandeert. Projectdirecteuren Bart van Damme en Roel Scholten van Lantis, de opdrachtgever van de Oosterweelverbinding, vertellen hoe ze de integraliteit tussen deelprojecten borgen, omgaan met een veranderende scope en gezamenlijk één systeem Oosterweelverbinding bouwen.

COBelevenissen

Digitaliseringsplein
Laat je rondleiden op dit plein en ontdek de digitale belevenissen:

  • Tunneltoolbox
    In deze toolbox zitten slimme oplossingen: van praktische rekenmodellen tot gebruiksvriendelijke templates en heldere handleidingen.
  • Ontwikkelpad Leeromgeving
    Dit ontwikkelpad biedt tunnelbeheerders en andere betrokkenen stapsgewijs en in alle fases van een tunnel(renovatie)traject houvast bij het inrichten van de digitale leeromgeving.
  • Mijn digitale tweeling en ik
    Welke functionaliteiten en bouwstenen sluiten het beste aan bij jouw eisen en verantwoordelijkheden? Bouw je eigen ideale tunneltweeling en ga ermee op de foto!
  • De olifant in de kamer
    Digitalisering is een proces, een verandertraject. Cultuur en gedrag spelen een belangrijke rol bij veel digitale ontwikkelingen en beslissingen. Zie jij de olifant in de kamer?
  • Tunnelopgave
    Krijg inzicht in de enorme renovatieopgave van de tunnelsector in Nederland en Vlaanderen. Het COB-rekenmodel tunnelopgave.nl geeft de pieken en dalen van werk weer.

Kabelbos
Baan je een weg door het Kabelbos naar Kabeltjesland. Hier kom je kabels tegen die van levensbelang zijn voor onze gezondheid en economie, maar die normaal gesproken netjes verstopt liggen. Meneer de Uil vertelt hoe het met de kabels en leidingen in Kabeltjesland is gesteld.

Samenwerken bij bomen
Soms geeft de combinatie van boomwortels en ondergrondse infra gedoe. Dit onderzoek geeft inzicht in het spanningsveld tussen gemeenten en netbeheerders en biedt concrete handvatten. Maak kennis met de wet- en regelgeving over dit onderwerp en doe inspiratie op met praktijkvoorbeelden.

Klooiatelier
Ga zelf aan de slag met de producten waar je in je dagelijkse werk mee te maken hebt. Hoe meet je bijvoorbeeld de kleur van licht en hoe maak je een mof?

Schreudersrotonde & Schreudersprijs
Kom meer te weten over de genomineerde projecten die meedingen naar de Schreuders­prijs 2025 en breng hier vóór 15 uur jouw ­publieksstem uit!

Samen digitaal
Doel van dit project: data-uitwisseling over plannen makkelijker maken, zodat ingrepen in de buitenruimte voortaan zoveel mogelijk gelijktijdig of in een logische volgorde worden uitgevoerd.

Energiepaspoorten
Zet hier de eerste stap naar een energiepaspoort van jouw tunnel! Al 11 tunnels gingen je voor.

Voegopstelling
Met testmodel JOSH kun je voegprestaties evalueren onder diverse realistische omstandigheden. Analyseer de nauwkeurige testresultaten op het digitale meetsysteem.

Monitoringstunnel
Wat als elke tunnel een FitBit zou hebben zodat je de gezondheid ervan kunt meten? Is monitoring van de restlevensduur van tunnels toekomstmuziek of dichterbij dan je denkt? Help mee om prioriteiten te stellen.

Serious games

Ken je Kabel 
Heeft de ondergrond geen geheimen voor je? Speel dit kwartetspel en test je technische inzicht. Vier is altijd het antwoord, dat verklappen we alvast. Maar vijf is beter. 

Evolutiepad naar uniformiteit
Hoe kun je tunnelrenovaties efficiënter laten verlopen? Ervaar de essentie van het herkennen van patronen en zo vroeg mogelijk vastleggen en toepassen van standaardoplossingen.

Duurzaamheid in kabels en leidingen
Lever een beeldende bijdrage aan het groeiboek Verduurzaming van de kabels-en-leidingenbranche en teken met hulp van illustrator Olaf de Groot een van de twintig maatregelen.

Inzicht in opsporen
Krijg inzicht in de mogelijkheden en obstakels van sleufloze detectietechniek. Je gaat aan de slag met een praktijkvoorbeeld en ontdekt knelpunten in de ondergrond zonder graafwerkzaamheden uit te hoeven voeren.

Kennisbingo tunnelrenovaties
Heb jij al tunnelvísie? Ontdek het in deze kennisquiz waarmee tunnelprofessionals elkaar beter leren begrijpen en elkaars belangen zien.

Samen slim schuiven
Beleef zelf wat de meerwaarde is van vroegtijdige afstemming van elkaars plannen in de ondergrond en puzzel mee om samen te komen tot de beste oplossing. 

Verborgen Verbindingen
Ga aan de hand van trefwoorden op zoek naar wat de kabels-en-leidingenbranche bindt. Relaties leggen én onderhouden is hier belangrijk, want je bent onderdeel van een team. Speel samen tegen een ander team!

Groeiboeken

Groeiboek Aanpak grondonderzoek
Gebruik dit groeiboek als digitaal stappenplan voor het opzetten van grondonderzoek en het maken van een ondergrondmodel. Op het juiste moment en op de juiste manier.

Groeiboek Fabels & feiten kabels en leidingen
Het eenvoudige principe van dit groeiboek – fabel of feit? – geeft snel een helder zicht op achterliggende regelgeving rond de infrastructuur van kabels en leidingen.

Groeiboek Energiereductie tunnels
Het energieverbruik van een bestaande of nieuwe tunnel kan met de in dit groeiboek beschreven maatregelen substantieel verminderd worden. Op naar energiearme tunnels!

Groeiboek Renoveren
In dit groeiboek vind je tips, ervaringen en achtergrondinformatie om alle tunnelrenovaties van de komende tien jaar uit te voeren met de beschikbare menskracht.  

Groeiboek Cybersecurity tunnels
Ondergrondse infra moet digitaal weerbaar blijven. Dit groeiboek biedt praktische handvatten voor het ‘cyberveilig’ omgaan met tunnels, inclusief verouderde systemen.

Groeiboek Digitalisering
Een heldere visie op digitale middelen en oplossingsrichtingen over de gehele levenscyclus van een tunnel. Over de huidige praktijk, technologie, taal, organisatie en menselijk gedrag.

Groeiboek Circulaire Tunnels
Met de maatregelen in dit groeiboek komen circulaire Tunnel Technische Installaties steeds dichterbij.

Groeiboek Verduurzaming kabels en leidingen
Kom meer te weten over de duurzaamheid van kabels en leidingen. Twintig maatregelen beschrijven kansen en belemmeringen op het gebied van energie, materialen en omgeving.

Groeiboek Assetmanagement
Ga aan de slag met de laatste inzichten en handvatten voor assetmanagement van tunnels! Een groeiboek vol inspiratie voor vernieuwing van technologie, werkwijzen, contracten en samenwerking. 

Groeiboek Catalogus bundelingstechnieken
Een overzicht van technieken voor het bundelen van kabels en leidingen, met inzicht in de voor- en nadelen en afwegingen voor de toepassing.

Groeiboek/handboek Tunnelbouw
Dit populaire handboek laat zien hoe de technische civiele details van een afzinktunnel eruit zien. Vind jij ook dat het uitgebreid moet worden met spoor-, boor- en landtunnels?

Media / Rustpunten 

Gastenboek
Geen gastenboek op deftig papier, maar drie stoere, grote letters die roepen om jouw naam, een wens of een mooie tekening. Leef je uit en laat je stempel achter.

Kabeltjeskrant
In de COB Kabeltjeskrant staat precies vermeld hoe het met de kabels, leidingen en bomen is gesteld. Pak een rustmomentje en lees de krant onder het genot van een kopje eikeltjeskoffie.

Podcast ‘Dertig jaar in de ondergrond’
Kom als rustpunt in deze hectische dag naar podcasts luisteren met COB-helden: de oprichters, de baanbrekers, de doordouwers en de doorpakkers.

COBibliotheek
Wist je dat jaarlijks 2.000 bezoekers 7.600 documenten downloaden vanuit onze openbare bibliotheek? Kom speuren in de bloemlezing van dertig jaar delen van kennis.

Lunch – 12:30 – 13:30  

ZELF ONTDEKKEN: COBELEVENISSEN, SESSIES EN PRESENTATIES (13:30 – 15:00 uur)

Geen vaste routes meer, maar de mogelijkheid om zelf te verdwalen. Struin langs de 30 COBelevenissen zoals hierboven beschreven, bezoek een sessie of ga na één van de presentaties over tunnelrenovatieprojecten. Kom op tijd want vol is vol!

Sessies

Plenaire zaal
13:30 – 13:55 Renovatie Beverentunnel 
14:05 – 14:30 Renovatie Prorail
 
Ruimte 12b     
14:15 – 14:45 Duurzaamheid in K&L (tekensessie)
 
Ruimte 12c
13:30 – 14:00  Inzicht in Opsporen
14:30 – 15:00  Evolutiepad naar het ideale renovatiecontract
 
Poppenkast
13:45 – 13:55   Show
14:45 – 14:55   Show
 
Games
13:45 – 14:05   Ken je kabel
13:45 – 14:00   Heb jij al tunnelvísie, Kennisbingo tunnelrenovaties
14:15 – 14:45   Samen slim schuiven
14:15 – 14:35   Verborgen verbindingen
14:45 – 15:05   Samenwerken bij bomen
  
Schreudersrotonde
15:00  Sluit stemmen publieksprijs
 

Presentaties Tunnelrenovatieprojecten

  • De Beverentunnel: Pionier in de Vlaamse totaalrenovatie van tunnels
    De Beverentunnel in Antwerpen is halverwege een grootschalige renovatie en vormt de eerste volledig gemoderniseerde tunnel binnen het Vlaamse tunnelprogramma. Wat maakt dit project uniek? Welke lessen zijn al geleerd? En hoe past AWV deze inzichten toe op toekomstige projecten?
    Sprekers: Kris van Boven & Lucas van Acker
  • Slimmere Spoortunnelrenovaties: ProRail’s aanpak voor de toekomst
    De afgelopen jaren zijn diverse spoortunnels in recordtijd gerenoveerd, en er staan nog veel projecten op de planning. Dit vraagt om slimmere werkwijzen, meer uniformiteit en een nauwere samenwerking met de markt. Wat heeft ProRail geleerd, en hoe helpt het tunnelprogramma bij verdere optimalisatie?
    Spreker: Harry van der Veen

Pauze (15:00 – 15:30)  

PLENAIR PROGRAMMA DEEL 2 (15:30 – 16:45)

15:30 – 15:40  Interactief intermezzo: COB, de plek waar iedereen het centrum is

15:40– 15:55  Hoogtepunten tunnelprogramma nu en straks

  • De uitreiking van het evolutiepad naar uniformiteit 5.0 aan Maarten Reinking, portfoliomanager V&R tunnels van Rijkwaterstaat
  • Kennisquiz leren renoveren, win jij de bokaal met kenniselixer?
  • Natuurlijk kunnen we het niet laten en kijken we alvast vooruit: hoe denken we dat het tunnelprogramma 2026-2031 eruit komt te zien? 

15:55 – 16:10  Kennisarena
Programmacoördinator Edith Boonsma neemt vandaag afscheid van het netwerk en haar opvolger Marjolein van der Ploeg stelt zich voor. Wat wil Edith ons meegeven en wat wil Marjolein bereiken?

16:10– 16:35  Uitreiking Schreudersprijs 2025
Voor de 13e keer reikt een onafhankelijke jury de prestigieuze Schreudersprijs uit aan dé uitzonderlijke prestatie op het gebied van ondergronds bouwen van afgelopen jaar. De winnaar ontvangt een geldprijs van €25.000. Wie wint daarnaast de Publieksprijs met de meeste stemmen?

16:35 – 16:45  Afsluiting congres door Floortje Schoevaart
Deze dichter en schrijver zet de jubilaris in het zonnetje: COB, waar iedereen het centrum is.

Borrel (16:45 – 18:30)