COB-congres 2014: Mix&Match

De complexiteit van ondergrondse bouwprojecten neemt toe, en daarmee de behoefte aan diversiteit. Jong en oud, wetenschap en praktijk, techniek en proces, man en vrouw, civiel en ICT; tal van combinaties zijn nodig om slimme oplossingen te bedenken voor de vraagstukken van deze tijd. Op het COB-congres 2014 vertelden participanten hoe zij mix&matchen bij projecten. Wat levert het op en hoe pak je het aan?

Programma

Als u het COB een beetje kent, weet u dat we staan voor activiteiten met inhoud en energie. Dit ziet u terug in het programma van het COB-congres. Concrete projecten en echte kennis, afgewisseld met inspirerende zijpaden.

11.30 UUR | INLOOPLUNCH

12.30 UUR | PLENAIR PROGRAMMA

  • Bekijk de openingsvideo Mix & Match op YouTube
  • Welkomstwoord
    Merten Hinsenveld, directeur COB
  • Inspiratiespeech: Samenwerken moet een feestje zijn
    Claes Groot, kwartiermaker bij Enexis, Brabant Water en gemeente Tilburg
    >> Bekijk de inspiratiespeech op YouTube
    >> Download de presentatie (PDF)
  • Uitreiking rapportage Kabels, leidingen en mensen
    Verordeningen en regelingen, overlegstructuren en procedures geven geen garantie voor een goed verloop van de samenwerking tussen de vele partijen die betrokken zijn bij het ontwerpen, aanleggen en beheren van kabels en leidingen. CROW en het COB hebben daarom een gezamenlijke verkenning uitgevoerd om de vraagstukken en potentiële oplossingen in kaart te brengen. Het eerste exemplaar van de rapportage wordt op het congres overhandigd aan Jan-Paul Boutkan, hoofd Stadsingenieurs Enschede en projectleider Ingenieursnetwerk Twente.
    >> Download de rapportage gratis vanaf de kennisbank
    >> Bekijk de speech van Jan-Paul Boutkan op YouTube
  • Lancering Handboek Tunnelbouw
    Al ruim twintig jaar is het SATO (Specifieke Aspecten Tunnel Ontwerp) een belangrijke richtlijn voor het ontwerp van tunnels. Samen met het netwerk heeft het COB de richtlijn geactualiseerd, aangevuld en gedigitaliseerd. Het nieuwe handboek bevat vele best practices (opgesteld in samenwerking met marktpartijen) voor rijksweg-, spoor- en niet-rijkswegtunnels. Op het COB-congres 2014 lanceren Cees Brandsen (HID Rijkswaterstaat) en Bahram Safari (Arthe, voorzitter deelcommissie Handboek Tunnelbouw) de website. En voor wie er direct mee aan de slag wil, is er na de pauze een bijbehorende masterclass.
    >> Ga naar www.handboektunnelbouw.nl
    >> Bekijk de lancering op YouTube
  • Inspiratiespeech: De WOW-factor
    William van Niekerk, ambassadeur COB
    >> Bekijk de inspiratiespeech op YouTube
    >> Download de presentatie (PDF)
  • Uitreiking Schreudersstudieprijs 2014
    Welke student wint dit jaar dé prijs voor afstudeeronderzoeken op het gebied van ondergronds ruimtegebruik? Juryvoorzitter Aad van der Horst, hoogleraar TU Delft en directeur BAM Infraconsult, en Marcel Hertogh, hoogleraar TU Delft, reiken de prijs uit op het congres.
    >> Bekijk de uitreiking van de Schreudersstudieprijs op YouTube
    >> Lees meer
  • Introductie kennis- en innovatieprogramma Bodem en ondergrond
    Op 1 januari 2015 start naar verwachting het kennis- en innovatieprogramma Bodem en ondergrond, een initiatief van het ministerie van Infrastructuur en Milieu en andere stakeholders. Het doel is de uitdagingen op het gebied van water, voedsel, energie en klimaat te koppelen aan de mogelijkheden en kansen die de ondergrond biedt. Douwe Jonkers, projectleider van STRONG, geeft een toelichting op het complete programma; na de pauze hoort u meer over de ingediende COB-projecten en kunt u zich direct aanmelden.
    >> Bekijk de speech van Douwe Jonkers op YouTube
    >> Download de presentatie (PDF)

14.30 UUR | PAUZE

15.00 – 15.30 UUR | PROJECTEN BODEM EN ONDERGROND

Schuif aan en doe mee! Het ministerie van IenM ziet een belangrijke rol voor het COB in het kennis- en innovatieprogramma Bodem en ondergrond. Liefst acht projecten staan bij ons voor u klaar, waardoor u nauw betrokken kunt zijn bij de uitwerking van het programma. Op het COB-congres kunt u intekenen op de projecten. We zoeken deelnemers vanuit vier verschillende rollen:

Probleemeigenaren
De voorliggende opgaven zijn veelal aangekaart door een of meer participanten van het COB. Maar misschien kennen andere partijen hetzelfde of een vergelijkbaar probleem. We horen graag hun ervaringen en ideeën, zodat het project een breed gedragen resultaat oplevert.

Experts
Vraagstukken oplossen gaat een stuk effectiever met verstand van zaken. Daarom hebben we voor elk project mensen nodig met (achtergrond)kennis over het onderwerp in kwestie. Dat kan ‘boekkennis’ zijn of praktijkervaring. Als ze deze kennis maar willen delen.

Oplossers
Inventariseren, onderzoeken, analyseren… Om daarna tot concrete en bruikbare oplossingen te komen, hebben we oplossers nodig. Mensen met een frisse en creatieve blik, die uit een brij van informatie de juiste conclusies en vervolgstappen kunnen bepalen.

Opplussers
Voor elk project is al een doelstelling is opgesteld, maar kritische kijkers zijn altijd welkom. Richten we ons wel op het juiste probleem, lossen we op wat we op willen lossen? We zoeken mensen die een stapje terug kunnen doen en het project op het juiste spoor zetten.

15.40 – 16.20 UUR | MASTERCLASSES

We hebben het al eens gezegd: bij het COB denken we in cirkels. De kennis die we ontwikkelen in antwoord op een praktijkvraag, moet uiteindelijk weer terug naar de praktijk. Daarom kunt u op het COB-congres meedoen aan een van deze masterclasses:

  • Wederzijdse nieuwsgierigheid
    Jenny van Gelder, Royal HaskoningDHV
    Herkent u dit? U heeft uw project op de rit, het team is op stoom, de financiën zijn onder controle… en plots komt de klad erin. Er is discussie over de kleinste zaken, consensus wordt niet bereikt, mensen praten langs elkaar heen. De koplopergroep van het COB heeft direct toepasbare handvatten ontwikkeld om dit op te lossen, of – beter nog – te voorkomen. Vanuit een antropologisch perspectief zijn drie aspecten van belang: de projectcultuur, de faseovergangen en het projectverhaal. De hulpmiddelen geven grip op deze aspecten. Zo kunt u het veiligheidsspel inzetten om projectmedewerkers meer inzicht te geven in elkaars definitie en begrip van veiligheid, en met Duizend-en-een-nacht zorgt u voor een gedeeld beeld van het project. Op deze manier geeft u structuur en vorm aan het proces van wederzijdse nieuwsgierigheid.
    >> Download de rapportage gratis vanaf de kennisbank
  • Geo-Impuls: leren van Spoorzone Delft
    Steven Delfgaauw (Railinfra Solutions) en Hans Mortier (Combinatie Crommelijn)
    Hét speerpunt van Geo-Impuls is georisicomanagement, het continu, expliciet, gestructureerd en communicerend omgaan met de risico’s die voortkomen uit de ondergrond. Dat klinkt misschien ingewikkeld, maar Spoorzone Delft laat zien dat het in praktijk goed te doen is en resultaat oplevert. De communicatiestrategie is bijvoorbeeld aangepast op de hinder- en risicobeleving van de omgeving en bouwfaseringskaarten zorgen ervoor dat alle betrokkenen een compleet en up-to-date beeld hebben van de werkzaamheden en bijbehorende risico’s. Ook op technisch vlak speelt Geo-Impuls een rol. In Delft zijn er innovatieve meetmethoden, ontwikkeld binnen Geo-Impuls, ingezet om de kwaliteit van diepwanden tijdens en na realisatie nauwkeurig te controleren.
  • Handboek Tunnelbouw
    Jan van Dalen (Strukton) en Bart Hendrix (Rijkswaterstaat)
    Het nieuwe Handboek Tunnelbouw geeft een helder overzicht van best practices en state-of-the-artoplossingen en -technieken voor alle fasen van een tunnelbouwproject. Experts van verschillende partijen (aannemers, ingenieurs, overheid) en verschillende disciplines hebben hun kennis ingebracht en met elkaar bepaald welke best practices en technieken er in het boek horen. Hierdoor is er een breed draagvlak en is het handboek een waardevol naslagwerk waarmee je direct aan de slag kan. In de vele praktijkvoorbeelden kunnen gedegen en concrete oplossingsrichtingen voor ontwerp- en uitvoeringsproblemen gevonden worden. Het handboek is bovendien een levend document, dat in de loop der jaren steeds zal worden geactualiseerd en aangevuld.
    >> Ga naar www.handboektunnelbouw.nl
  • Slim omgaan met afwijkende tunnels

Jeffrey Rundberg (Schiphol Group), Bart Duijvestijn (Arcadis/IJtunnel) en Roel Scholten (NedMobiel/Abdijtunnel), Robert van der Linde (ADTS Consultancy/Abdijtunnel)

De huidige richtlijnen en wet- en regelgeving voor tunnelveiligheid gelden voor alle wegtunnels langer dan tweehonderdvijftig meter. Dit zorgt zeker voor niet-rijkstunnels voor uitdagingen, omdat deze tunnels vaak net wat anders in elkaar zitten dan rijkstunnels. Het voorgeschreven kwantitatieve risicoanalysemodel werkt bijvoorbeeld uitsluitend voor snelverkeer, terwijl er in stadstunnels best auto’s én trams én fietsers kunnen rijden. Ook hebben sommige stadstunnels dwarsventilatie in plaats van langsventilatie, waardoor brandbestrijding bij files ingewikkelder is. Gelukkig wordt er al gewerkt aan slimme oplossingsrichtingen. Een masterclass vol praktische voorbeelden en geleerde lessen.

16.20 – 17.00 UUR | PARALLELSESSIES ‘IN DE PRAKTIJK’

Bij veel interessante ondergrondse praktijkprojecten zijn COB-participanten betrokken. Op het COB-congres hoort u dus échte inside-information:

  • Tunnels stapelen in de Boomse Klei van Antwerpen
    Jan van Rensbergen (Beheersmaatschappij Antwerpen Mobiel) en Frank Kaalberg (Witteveen+Bos)
    Natuurlijk brengt de ondergrond onzekerheden met zich mee, maar je kunt er ook je voordeel mee doen. De Boomse Klei onder Antwerpen levert voor de Oosterweelverbinding een forse besparing op. In plaats van een afgezonken tunnel komt er nu een dubbeldekstunnel gebouwd volgens de wanden-dakmethode, met diepwanden tot in de ondoorlatende kleilaag. Frank Kaalberg, ontwerpmanager van studiebureau RoTS (Grontmij en Witteveen+Bos), is medebedenker van het plan en zal het ontwerp toelichten. Jan van Rensberger, algemeen manager bij het Vlaamse BAM, vertelt meer over de context van het project en de aanbesteding.
    >> Lees meer in de Verdieping
  • Sri Lankaanse boor- en bouwprocessen
    Marijn Brugman, Arthe Civil & Structure
    Arthe Civil & Structure werkt in Sri Lanka aan een geboorde tunnel voor een waterkrachtcentrale. Het gesteente is zeer heterogeen en vormt daardoor een grote uitdaging voor het boren en het bouwen van de tunnelsegmenten. Marijn Brugman is als lead geologist bij het project betrokken. Samen met de lokale uitvoerende aannemer buigt hij zich over de boor- en bouwprocessen in de moeilijke geologische omstandigheden. Hier mixt en matcht Hollandse nuchterheid met Boeddhistische wijsheden. Geen high-tech faciliteiten, maar wel verstand van zaken; pragmatische oplossingen zijn er aan de orde van de dag.
  • Scrummend de Velsertunnel door
    Jan-Martijn Teeuw (Soltegro) en Jan van Steirteghem (Besix)
    Bij de renovatie van de Velsertunnels wordt op basis van systems engineering gebruikgemaakt van scrum. Deze werkmethode afkomstig uit de software-industrie stelt waardetoevoeging, teamverantwoordelijkheid en klantbetrokkenheid centraal. Er wordt stap-voor-stap gewerkt in multidisciplinaire teams. Bij tunnelprojecten blijkt de methode zeer nuttig op VTTI-gebied. De samenwerking wordt op een hoger niveau getild. Voor de Velsertunnel zijn er met scrumsessies voor veertien onderwerpen ‘ruispunten’ tussen opdrachtgever en -nemer geïdentificeerd en opgelost.
  • Slim inpassen en veilig kiezen van Leiden tot Dommeldaal
    Melle Holthuis (Movares)
    Gemeentes en provincies worstelen steeds vaker met inpassings- en veiligheidsvraagstukken. Waar laat je grote infrastructuur en wat zijn alternatieve scenario’s? Wordt het een dodo* of een boortunnel? Hoe neem je belanghebbenden mee in het proces? Hoe neem je tunnelveiligheid mee in de afwegingen? De provincie Brabant, de stad Leiden en het dorpje Vinkeveen mix en matchen een slimme procesaanpak en simulatietechnieken om er samen uit te komen.
    *Weg die ‘dicht-open-dicht-open’ is

17.00 UUR | BORREL

18.00 UUR | DINER (op uitnodiging)