Samenvatting

Het aanleggen van ondergrondse transportsystemen zal in de (nabije) toekomst steeds meer worden toegepast. Het is daarom van belang de mogelijke technieken voor het bouwen van tunnels met hun voor- en nadelen te inventariseren. Met name de toepassing van nieuwe transportsystemen in stedelijke gebieden krijgt hierbij toenemende aandacht. Deze inventarisatie is uitgevoerd ten behoeve van de projectorganisatie IPOT (interdepartementale projectorganisatie ondergronds transport). IPOT is opgericht met als taak het beleid vormgeven met betrekking tot de ondergrondse infrastructuur. 

Er wordt gekeken naar de behoefte en de potenties alsmede naar de technische mogelijkheden om ondergrondse infrastructuur te realiseren. Eerst is een overzicht gemaakt van de mogelijke technieken die op dit moment worden onderkend voor het ondergronds bouwen ten behoeve van transport met als bovengrens een diameter van 5 meter. De technieken worden daarbij, voor zover mogelijk, beoordeeld op technische, economische en maatschappelijke condities en realiseerbaarheid, zodat een beeld ontstaat van de concrete inzetbaarheid van deze aanlegtechnieken.