‘Er is niet genoeg capaciteit op de arbeidsmarkt om de werkzaamheden aan de ondergrondse infrastructuur uit te voeren die nodig zijn om de energietransitie adequaat en op tijd te realiseren’, dat was in 2019 een van de conclusies in het rapport Common ground voor ondergrondse infra. Oussama Bousaid en Joey Waaijenberg, deelnemers aan Pipeliner, maken deel uit van de nieuwe generatie en zien dat de ondergrond meer aandacht nodig heeft.
De vraag naar technische mensen klinkt overal. In maart bleek bijvoorbeeld uit de BouwMonitor dat 83% van de bouwbedrijven mensen zoekt. In de ‘concurrentieslag’ om technische mensen is de wereld van ondergrondse infrastructuur onderbelicht. “Als je jongeren warm wilt maken voor dit vak, moet je ervoor zorgen dat de ondergrond meer zichtbaar is”, zeggen de jonge Pipeliners. Aan de aantrekkelijkheid van het vak ligt het volgens Joey en Oussama niet. Zij lopen beiden warm voor de uitdagingen die de ondergrondse wereld van kabels en leidingen biedt. Oussama: “Bij het werken in de ondergrond ben je continu met uitdagingen bezig. Je werkt vaak onder tijdsdruk in een beperkte ruimte met helaas geen tot nauwelijks budget voor innovaties. Als beheerder van de ondergrond probeer je daarbij optimaal gebruik te maken van de ruimte om te voorzien in de behoefte en ontwikkeling van de bovengrond.” Joey beaamt dat: “Je moet met heel veel puzzelstukjes werken om een oplossing te vinden.”
Beiden zien dat de nood hoog is. De schaarste aan vakmensen dreigt de komende jaren bovendien nog nijpender te worden. Joey: “Ik zag bij mijn opleiding mensen die al dertig jaar in de kabels-en-leidingenwereld werken óf mensen die net begonnen waren; er zat niets tussen. We staan voor een enorme vergrijzing. Veel mensen die nu actief zijn in deze sector, zijn over tien jaar verdwenen. Dan hebben we echt een gat.”
Ondergeschoven kindje
Joey en Oussama weten uit ervaring dat het niet vanzelfsprekend is dat jongeren in hun opleiding met ondergrondse kabels en leidingen te maken krijgen. Oussama: “Er is nog veel winst te behalen. In mijn periode aan de hogeschool ben ik helemaal niet in contact gekomen met kabels en leidingen. Het is echt een ondergeschoven kindje. Er wordt gewerkt met een vast curriculum, waar kabels en leidingen nu nog geen plaats hebben.” Joey: “Tijdens mijn vooropleiding was het hetzelfde verhaal. Mijn hele familie zit in de pijpleidingen, daardoor wist ik wat ik wilde, maar anders had ik er niets van geweten.”
Oussama vreest dat het probleem nog een slag dieper zit: “Tijdens een stage bij een grote aannemer merkte ik dat de ondergrond daar vooral als ergernis wordt gezien. Als je hoort dat je er meer last dan gemak van hebt, motiveert dat niet.” Hij werkte ook met mensen die een hyperloop wilden ontwikkelen. Oussama: “Daar hebben ze werkelijk alle aspecten uitgediept, maar niet nagedacht over waar die buis dan moet komen. Dat de ondergrond bij zo’n project onvoldoende in beeld is, is echt zorgwekkend. Dat symboliseert een grote opgave voor het onderwijs.”
Het valt Oussama ook op dat hij in zijn jaargang van de masteropleiding Pipeline Technology de enige is die niet bij een aannemer of ingenieursbureau werkt. De belangstelling voor de ondergrondse kabels-en-leidingeninfrastructuur zit kennelijk niet altijd bij alle partijen die ermee te maken hebben. Oussama: “Het merendeel van mijn mededeelnemers is werkzaam bij een aannemer. De (net)beheerders, leidingeigenaren, ingenieursbureaus en overheidsinstanties zijn nog enigszins ondervertegenwoordigd.” Joey: “In mijn jaargang van de beroepsopleiding Pipeliner was dat minder het geval. Ik ben ook mensen van bijvoorbeeld de Gasunie of Oasen tegengekomen.”
Pipeliner
