De visie van… Karin Blaauw
Van ambities alleen verandert de wereld niet
“Veel overheden en andere stakeholders zoals netbeheerders vragen om meer regie op alle ontwikkelingen in de ondergrond. In die vraag kan ik me vinden. In de ondergrond is het op sommige plekken al erg vol en dat leidt nu al tot problemen. Bijvoorbeeld in binnensteden waar soms geen ruimte lijkt te zijn voor boomwortels, terwijl steden die bomen hard nodig hebben om hitte tegen te gaan. En bijvoorbeeld bij bodemenergiesystemen die risico’s kunnen opleveren voor de kwaliteit van de bodem en het grondwater.
Het is dus nu soms al ingewikkeld, en er komt nog veel meer aan. De energietransitie, klimaatadaptatie en bijvoorbeeld de woningbouwopgave zijn ingrijpende operaties. Dat vraagt veel nieuwe infrastructuur boven, maar zeker ook onder onze voeten. Tegelijk willen we een gezonde bodem, voor mensen, voor natuur, voor de productie van voedsel en grondstoffen en voor voldoende grond- en drinkwater van een goede kwaliteit.
Het is puzzelen om al die doelen samen te brengen in de bodem. Die ruimtelijke puzzel is een belangrijk opgave die we als rijksoverheid samen met gemeenten, provincies, waterschappen en stakeholders de komende tijd gaan aanpakken. Dat is niet nieuw. We hebben al een structuurvisie ondergrond, een Basisregistratie ondergrond, een Citydeal openbare ruimte, verschillende onderzoeken, pilotprojecten etc. Maar er is meer nodig.
Nieuwe initiatieven, kennis, afspraken, instrumenten en maatregelen. En een omslag in denken en doen, waardoor het bodem-watersysteem steeds meer sturend wordt. De ambities daarvoor heeft het kabinet vastgelegd in de beleidsbrief ‘Water en bodem sturend’. Deze gaat invloed hebben op alle projecten in de ondergrond. Maar van ambities alleen verandert de wereld niet. Daarom werken we de ambities uit naar concrete maatregelen, activiteiten etc. Dat doen we samen met gemeenten, provincies en waterschappen, en leggen we vast in het Nationaal programma bodem en ondergrond.
En bedrijven dan? ‘Geen pen op papier voor je naar buiten bent geweest’ is een gevleugelde uitspraak binnen ons ministerie. Bedrijven, maar ook kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties, betrekken we zeker bij het uitwerken en straks het uitvoeren van de plannen. Organisaties zoals het COB kunnen dan ook een belangrijke rol gaan spelen.”
Karin Blaauw is programmamanager Bodem en ondergrond bij het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Eerder werkte ze lange tijd als programmamanager en projectleider voor milieuorganisatie Natuur & Milieu.
