Koningstunnel

In 2000 ging de Koningstunnel in Den Haag open. Deze verkeerstunnel ligt onder de Rijnstraat en is onderdeel van de Haagse centrumring. Hij verbindt de Koningskade met de Lekstraat en heeft ondergronds aftakkingen van en naar de Bezuidenhoutseweg. De tunnel heeft twee tunnelbuizen die alleen door een tussenwand van elkaar zijn gescheiden. In deze wand zit om de honderd meter een vluchtdeur. Aan de kant van de Koningskade ligt bovenop de tunnel een park.

De tunnelmond aan de kant van de Koningskade. (Foto: gemeente Den Haag)

Groot onderhoud

De Koningstunnel is in een open bouwkuip gemaakt. De bouw begon in 1996 en kostte in totaal circa dertig miljoen euro. Inmiddels is de tunnel toe aan groot onderhoud. Zo is een deel van de installaties aan vervanging toe. De belangrijkste aanleiding voor de grootscheepse renovatie is echter de Warvw, de Wet aanvullende regels veiligheid wegtunnels, ook wel Tunnelwet genoemd, die in 2006 is ingevoerd. Hierin is vastgelegd dat alle niet-rijkstunnels langer dan vijfhonderd meter, uiterlijk op 1 mei 2019 moeten zijn voorzien van de standaarduitrusting die in de wet is vastgelegd.

Voor de renovatie gaat de tunnel acht maanden dicht, tussen maart en november 2019. In deze periode gaat het consortium Heijmans-Siemens de Koningstunnel aanpassen aan de nieuwste eisen van de Tunnelwet. Daarvoor moeten onder andere (camera)systemen worden aangebracht voor automatische detectie van ongevallen en brand en moet de tunnel worden aangesloten op een permanent bemande verkeerscentrale. Ook moet er een omroepsysteem komen waarmee de tunneloperator in de verkeerscentrale weggebruikers zowel via luidsprekers als via autoradio’s mededelingen kan doen. Verder moet de tunnel worden voorzien van het communicatiesysteem C2000 voor hulpdiensten, moet elke tunnelingang een stoplicht en afsluitboom krijgen en moeten de vluchtrouteaanduidingen worden aangepast.

De overige wettelijk voorgeschreven installaties zijn al aanwezig in de tunnel. Een groot deel hiervan is echter aan het einde van zijn levensduur of voldoet niet meer aan de actuele eisen en moet worden vervangen. Dat geldt onder meer voor de verlichting, het ventilatiesysteem en de pompen die regenwater en bijvoorbeeld bluswater uit de tunnel pompen. Ook het zogeheten snelheidsdiscriminatiesysteem, dat onder andere stilstaande voertuigen detecteert, de matrixborden en het closed circuit television systeem (CCTV), dat zorgt voor continue beelden uit de tunnel, dienen te worden vervangen. Verder wordt het tunnelsysteem verbonden met de Haagse verkeersmanagementcentrale. Dat maakt het mogelijk om de verkeerslichten richting de tunnel op rood te zetten als de tunnel vanwege een calamiteit is afgesloten en weggebruikers via de bestaande dynamische route-informatiepanelen (DRIP’s) te informeren over de afsluiting.

Brandwerendheid

Bij het groot onderhoud wordt de tunnel ook constructief aangepakt. Zo wordt een aantal lekkende voegen tussen de bouwdelen vervangen en krijgt de tunnel een nieuwe asfaltdeklaag. Verder wordt de brandwerendheid van de tunnel verbeterd. De huidige hittewerende bekleding zorgt ervoor dat de constructie bestand is tegen een brand waarbij de temperatuur ter hoogte van het plafond na een half uur maximaal 850°C is en na twee uur 1.100°C. Inmiddels wordt in Nederland bij het ontwerpen van wegtunnels meestal de brandkromme van Rijkswaterstaat toegepast. Deze gaat ervan uit dat de temperatuur bij brand binnen een uur naar maximaal 1.350°C gaat. Rijkswaterstaat zelf hanteert bij nieuwe tunnels en de verbouwing van bestaande tunnels als eis dat de constructie niet binnen een uur bezwijkt. Bij het verbeteren van de brandwerendheid volgt de gemeente Rijkswaterstaat hierin, onder andere vanwege de kwetsbare ligging van de Koningstunnel bij het station, de looproutes naar het centrum en de nabijgelegen ministeries.