Alle inzendingen

Voor de Schreudersprijs van 2022 zijn in totaal elf projecten ingezonden. Tijdens de eerste juryvergadering op 3 mei 2022 zijn de projecten verdeeld over de juryleden om te worden beoordeeld. Elke inzending krijgt punten van twee juryleden. Met een score van 0 tot 10 op elk van de vier criteria, zijn er op deze manier maximaal 80 punten te verdienen. Maar de beoordelingsmatrix leidt niet direct tot een winnaar, want de argumentatie speelt ook mee. Tijdens het COB-congres op 20 juni 2022 wordt de winnaar bekendgemaakt. Deze ontvangt 25.000 euro en de eeuwige roem. 

Nieuwe universiteitsbibliotheek in monumentale panden Binnengasthuisterrein (genomineerd)

Door Universiteit van Amsterdam, BouwRisk, CRUX Engineering, Van Rossum Raadgevende Ingenieurs, Drees & Sommer, IsolveProblems, Van Hattum en Blankevoort en Volker Staal en Funderingen
In opdracht van de UvA wordt het monumentale Binnengasthuisterrein omgebouwd tot de nieuwe universiteitsbibliotheek. Werken aan monumentale panden in de binnenstad van Amsterdam is een grote uitdaging. Helemaal als deze panden ook nog onderkelderd worden en van een geheel nieuwe fundering worden voorzien. Door middel van vijzeljukken, gedragen door 650 nieuwe funderingspalen, is de Tweede Chirurgische Kliniek voorzichtig opgevangen, ontgraven en onderkelderd, om vervolgens met een overkapping te worden samengevoegd met het Zusterhuis. Voor het vijzelen zijn de nieuwe funderingspalen aangebracht in kleine ruimtes met beperkte hoogte. Voor de onderkeldering is de wanden-dakmethode toegepast. Hiervoor zijn de damwandplanken pal langs de bestaande gevelconstructies ingebracht. Uitdagingen hierbij waren logistiek, bewaking van alle kritische binnenstedelijke infrastructuur, omliggende monumentale panden en de constructieve veiligheid van de kliniek zelf. De betrokken partijen hebben door samenwerking alle uitdagingen in kaart gebracht, afgebakend en beheerst. Deze verbouwing levert een duurzame, 21e-eeuwse bibliotheek op.

Renovatie zinkvoegen metrotunnel Rotterdam (genomineerd)

Door RET, Gemeentewerken Rotterdam, Van Hattum en Blankevoort en BAM infra
Januari 2015 kreeg de RET een melding van loshangende bekleding in de metrotunnel van Rotterdam CS naar Leuvehaven. Er bleek sprake te zijn van betonschade en het bezwijken van bevestigingen van de rubber dilatatieprofielen in meerdere voegen. In de afgelopen jaren is in bouwteamverband gewerkt aan het zekeren en herstellen van de voegen d.m.v. betonreparaties en montage van nieuwe stalen fixaties. De tunnel is onderdeel van een van de drukste metrolijnen van Rotterdam; afsluiten zou grote maatschappelijke impact hebben, het werk wordt daarom tijdens nachtelijke buitendienststellingen uitgevoerd. Een gedegen voorbereiding is daarmee vereist, waarbij alle oplossingen d.m.v. proeven vooraf zijn getest. Werken vanaf maaiveld is ook geen optie en dit vraagt inventiviteit van het team, dat erin slaagt een gedegen oplossing te ontwerpen en te realiseren. Met een monitoringsysteem dat de voegen en fixaties in de gaten houdt, wordt op het gebied van assetmanagement ook gebruikgemaakt van de modernste technieken. Het resultaat is dat de metroreiziger en de stad Rotterdam de afgelopen zeven jaar geen hinder hebben ondervonden van de werkzaamheden en de tunnel de komende vijftig jaar weer veilig en functioneel zal zijn.

IJboulevard, fietsenstalling en aanvaarbescherming (genomineerd)

Door Van Hattum en Blankevoort, VenhoevenCS architecture en gemeente Amsterdam
IJboulevard is een ondergrondse fietsenstalling met een duurzame, hoogwaardige uitstraling, met plaats voor vierduizend fietsen. Een losstaande aanvaarbescherming kan schepen, die uit het roer lopen, geleiden. Samen met de aantrekkelijke wandelboulevard op het dak, wordt gezorgd voor een totale upgrade van het maaiveld. Vanaf het initiatief tot en met de realisatie, was risicobeheersing een vereiste, waarbij schade aan omgevingsobjecten, zoals onderliggende Noord/Zuidlijn en de achterliggende kistdam, voorkomen moest worden. Bij een aanvaarsituatie dient schade aan de fietsenstalling te worden voorkomen en er diende rekening gehouden te worden met onvoorziene zaken in de ondergrond. Dit resulteerde in een duurzaam ontwerp, waarbij door het lage gewicht vijftig procent van de palen van het referentie-ontwerp bespaard werd. Het was een vereiste dat alle materialen, materieel en mensen, benodigd voor de bouw, over het water werden aangevoerd, om overlast voor de omgeving te minimaliseren. Het voorbouwen van de fietsenstalling in drie (tunnel)elementen in het westelijk havengebied en deze over water in te varen op de projectlocatie, voorzag hier maximaal in. Voor het eerst zijn betonnen (tunnel)elementen afgezonken op vooraf trillingsvrij geïnstalleerde funderingspalen. Een technisch, innovatief hoogstandje van civiele techniek en Hollandse waterbouwkunde.

Rotterdamsebaan, met de Victory Boogie Woogietunnel

Door Combinatie Rotterdamsebaan
De Rotterdamsebaan, met daarin de Victory Boogie Woogietunnel, heeft aangezet tot denken over duurzaamheid van tunnels. Tot op dit moment is het de meest duurzame tunnel van Europa. Uniek is het afvangen van fijnstof en het consequent doorvoeren van diverse energiereducerende systemen. Ook tijdens de bouw zijn er een aantal primeurs te noteren geweest, zoals de inzet van ’tunnel-Tesla’s’, elektrische voertuigen voor het transport van tunnelelementen. Vormgeving gaat hand in hand met duurzaamheid; consequent is één visie over het gehele tracé doorgezet. Tot slot verdient de wijze waarop omgevingsmanagement is doorgevoerd de aandacht. Gedurende de uitvoering zijn er vrijwel geen klachten over overlast, bereikbaarheid, etc. geuit. Bij het ITA-Award-congres van november 2019 kreeg de Victory Boogie Woogietunnel een eervolle vermelding als een van de genomineerde projecten.

Parkeergarage Terraced Tower Rotterdam

Door BESIX
De Terraced Tower in Rotterdam is een woontoren van ca. honderd meter bovengronds. In de binnenstedelijke omgeving – tussen de Maas en de Scheepmakershaven – langs een van de meest drukke verkeersaders van Rotterdam is ondergronds een tweelaagse parkeergarage gebouwd. Gerekend vanaf de Boompjes zijn het zelfs drie lagen onder maaiveld. De straat langs de Scheepmakershaven is een belangrijke ader voor ondergrondse kabels en leidingen. Verplaatsen van deze infrastructuur was onmogelijk. Er werd daarom gekozen voor het uitvoeren van een gefaseerde betonnen plaat ónder de bestaande kabels en leidingen. Pas daarna is de drielaagse kelder gerealiseerd. Een dergelijke kelder midden in de stad vraagt een beheerste uitvoering. Naast een degelijk ontwerp, een fasering middels BIM en gespecialiseerde onderaannemers is door een uitgebreid regime van monitoring de verplaatsing van kades, het dijklichaam van de Boompjes en bestaande gebouwen continu gemeten. De ondergrondse parkeergarage (en fietsenstalling) biedt gemak voor de ruim 340 gezinnen die in de Terraced Tower een uniek thuis hebben. Een civieltechnisch huzarenstukje voor een icoon van een Rotterdams gebouw.

HOV in ’t Gooi

Door provincie Noord-Holland, BAM Infra, ProRail en de gemeente Hilversum
Het project HOV in ’t Gooi realiseert een hoogwaardige ov-verbinding tussen Huizen en Hilversum. Het meest complexe onderdeel is de bouw van een unieke dubbellaagse spooronderdoorgang, die op een schoenveter gebouwd wordt. Met deze onderdoorgang ontstaat een veilige kruising met het spoor Hilversum-Amersfoort. Naast de enorme impact op aanwonenden geeft de beperkte ruimte ook flinke technische uitdagingen, waaronder ongekende kluwen aan kabels en leidingen, trillingsrisico’s bij het aanbrengen van de tunnelwanden in relatie tot kwetsbare woningen en de zeer beperkte opstel- en aanvoerruimte voor materieel en materiaal. De hoge ambities op gebied van veiligheid, duurzaamheid en omgeving worden waargemaakt. Zo is volgens KIWA ambitietrede 5 op de veiligheidsladder gehaald en is het project is in 2020 uitgeroepen tot Parelproject in het kader van de greendeal Duurzaam GWW. In 2021 won het project ook de Bewuste Bouwers Trofee, voor de ongekend hoge omgevingstevredenheid. Gecombineerd met innovatieve technieken en vernuft in de uitvoering – waaronder het inrijden van een voorgebouwd spoordek van 1000 ton op luttele centimeters van een appartementencomplex – is dit een project om trots op te zijn.

Corbulotunnel RijnlandRoute (genomineerd)

Door de provincie Zuid-Holland en COMOL5
De Corbulotunnel in de RijnlandRoute levert niet alleen een belangrijke bijdrage aan de bereikbaarheid, leefbaarheid en de economische ontwikkeling van de regio rondom Leiden, maar ook aan het ondergronds bouwen in Nederland. Er zijn diverse innovaties toegepast, bijvoorbeeld bij het ontwerp van de tunnelconstructie, de beheersing van de graaffrontstabiliteit bij het boren van kritieke passages, het plug-and-playconcept met de kant-en-klare TTI-modules en de verlichting van de tunnelentree met zonlicht over glasvezel. Toen het boren van de tunnels nog moest starten, werd de VTTI-software aangesloten op de verkeerscentrale in Rhoon, ruim drie jaar voor openstelling. Een primeur in de tunnelwereld. De innovaties kwamen tot stand vanuit de ambities van opdrachtgever de provincie Zuid-Holland. Aannemerscombinatie Comol5 gebruikt deels beproefde oplossingen die niet eerder in Nederland zijn gebruikt en state-of-the-art-techniek om een tunnel te realiseren waarop toekomstige ondergrondse bouwprojecten verder kunnen bouwen.

Fietsenstalling Leidseplein

Door de gemeente Amsterdam, Ballast Nedam Park & Connect, ZJA, Hans van Houwelingen en Royal HaskoningDHV
Op een complexe binnenstedelijke locatie, resulteerden een uitgekiend ontwerp, innovatieve bouwmethoden en unieke multidisciplinaire samenwerking in een bijzondere ondergrondse fietsenstalling met 2000 plekken. Pal naast het Amsterdamse Leidseplein. In het ontwerp staat de gebruiker centraal. Een wirwar aan geparkeerde fietsen maakte plaats voor een mooi plein met groene bomeneilanden. De ondergrondse stalling is ruimtelijk, prettig en veilig. De opvallende entree met een granieten en bakstenen wand is onderdeel van omgevingskunstwerk Blaauw Jan. Het metselwerk loopt ondergronds door en verbindt beide entrees, de onder- en bovengrondse wereld en de Amsterdamse school met hedendaagse architectuur. De bouw was een forse uitdaging. Het kleine bouwterrein lag ingeklemd tussen terrassen, kwetsbare bebouwing en een trambaan, met in de ondergrond een duiker, funderingsresten en nutsvoorzieningen. In nauw overleg met de gemeente en inzet van innovatieve technieken, zoals palen die in de eindfase als kolommen werken, is deze logistieke en constructieve puzzel opgelost.

SAA A9 Gaasperdammerweg

Door consortium IXAS (Ballast Nedam, Heijmans, Fluor)
Project SAA A9 Gaasperdammerweg is een voorbeeld van buiten de gebaande paden treden. De reconstructie en uitbreiding van de A9 Gaasperdammerweg zorgt voor een betere bereikbaarheid van de noordelijke Randstad en vergroot de leefbaarheid van Amsterdam Zuidoost. Belangrijk onderdeel van dit project is de A9 Gaasperdammertunnel: de langste landtunnel van Nederland. Deze is als eerste tunnel in Nederland gebouwd volgens de Landelijke Tunnelstandaard en is aantoonbaar veilig en betrouwbaar. Daarnaast zorgt de tunnel voor een betere verkeersdoorstroming, schonere lucht en minder verkeerslawaai in de omliggende woonwijken. Voor de brandveiligheid werden de installaties verwijderd, hittewerende platen bevestigd en installaties teruggehangen. Er wordt energie bespaard door de 5.246 zonnepanelen op het dak en reflecterend lichtgekleurd asfalt in de tunnel. Samen met het grote park op het dak, dat twee leefomgevingen verbindt, is dit project een duurzame én maatschappelijke toevoeging aan Amsterdam.

Spooromgeving Geldermalsen

Door Mobilis
Bij project Spooromgeving Geldermalsen is slim verandermanagement toegepast. Waar de bedoeling was om een ondervloer en wanden van onderwaterbeton te maken, is in het latere plan gekozen voor een ‘kant-en-klaar’ tunnelbuizensysteem. Dit werd gefabriceerd in Duitsland en ter plekke ondergronds in elkaar geschoven. De aanpak scheelde veel in tijd en overlast voor omwonenden. Het tunneldeel aan de Randweg is in een tijdsbestek van 48 uur ingereden op vijf meter onder grondwaterniveau, waardoor het spoor weer snel kon worden teruggebouwd. De onderdoorgang en de reizigerstunnel zijn gemaakt van prefabblokken die werden afgehangen op damwanden en stalenbuispalen, al dan niet met een hulpconstructie. De bouwkuip die in het reverentie-ontwerp stond, was niet nodig, waardoor het bouwterrein veel kleiner was. Oplevering stond gepland op 1 december 2022, maar door de slimme werkwijze was het project op 1 maart 2022 fysiek gereed en volgde drie weken later de officiële opening.

Restauratie Groote Museum Artis

Door Mobilis en Nico de Bont
Het Groote Museum van Artis is het eerste en oudste museum van Amsterdam. Sinds de jaren zeventig stond het leeg. Gezien de slechte staat van de fundering en wens van Artis om het museum weer open te stellen voor publiek, werd funderingsherstel gecombineerd met een kelder voor publieksfuncties en techniek. Vanaf 12 mei 2022 kan het publiek er weer terecht. De omgeving van het Groote Museum staat vol met bomen met hoge monumentale waarde. Door een goed geologisch onderzoek en waterkundig plan kon de kelder volledig gerealiseerd worden zonder bemaling. Het anders ontwerpen en uitvoeren van de damwand en stempelramen heeft gezorgd voor een zeer efficiënte bouwwijze met zelfs een compleet stempelraam minder. De aangebrachte paalfundering is voorzien van bodemactivering, wat bijdraagt aan de energieneutrale verwarming van het pand.