Samenwerken bij bomen (fase 1)

In een eerder COB-project is onderzoek gedaan naar het spanningsveld tussen gemeenten en netbeheerders bij het inpassen van kabels, leidingen en bomen. Er werd duidelijk dat een gelijk, en hoger, kennisniveau een voorwaarde is om tot oplossingen te kunnen komen. Daarom richt het vervolgproject zich eerst op het verzamelen en ontsluiten van kennis.

Tijdens het vooronderzoek kwam naar voren dat het buitengewoon uitdagend is om het spanningsveld volledig te doorgronden en tot oplossingen te komen. Wat onder meer samenwerking in de weg blijkt te staan, is dat er over en weer aannames worden gedaan over het combineren van kabels, leidingen en bomen, wat de dialoog bemoeilijkt. Pas als stakeholders over dezelfde (feiten)kennis beschikken en begrijpen wat er achter bepaalde belangen steekt, kan samenwerking plaatsvinden. Fase 1 van dit project richt zich op deze kenniscomponent.

Fase 1: twee sporen

De volgende kennisbehoeften werden in het vooronderzoek geïdentificeerd:

• In de kabels-en-leidingenbranche is te weinig kennis over bomen en de groei van bomen.
• Er is geen overzicht van geschikte technieken om kabels, leidingen en bomen goed in te passen.
• Het is onbekend welke verantwoordelijkheden partijen hebben en hoe men kan handelen bij schade.

In dit project wordt daarom gewerkt aan een kennisdocument én aan een praktijkwijzer:

1. Kennisdocument
   Dit document wordt geschreven met groenexperts van gemeenten en vertegenwoordigers van netbeheerders die ervaring hebben bij het inpassen van bomen en kabels en leidingen. Enerzijds komt er een overzicht met veelgestelde vragen en bijbehorende antwoorden, anderzijds wordt een inventarisatie gemaakt van inpassingstechnieken met inzicht in de kansen en belemmeringen.

2. Praktijkwijzer
   In het vooronderzoek is een aanzet gedaan voor een juridisch kader. Dit kader wordt uitgebreid en verdiept met lokale wetgeving, uitzonderingssituaties en jurisprudentie. Daarnaast worden concrete knelpunten uit de praktijk (situaties waarin kabels, leidingen en bomen elkaar in de weg zitten) uitgewerkt aan de hand van het juridisch kader. Dit biedt de doelgroep praktisch handvatten.

Kick-off fase 1

In klein comité werd op woensdag 26 juni 2024 fase 1 van het project afgetrapt. Projectleider Joost Claassen, kernteamleden van de Kennisarena en expert Ceciel van Iperen (CROW/TEC) bespraken wat voor ieder van hen hét ultieme eindresultaat van het project zou zijn. ‘Minder gedoe’, ‘bomen als serieuze asset’ en ‘meer begrip’ zijn mooie droombeelden. Daarna volgde de praktische invulling: hoe kan dit project impact maken, wat zou dan de inhoud van de deliverables moeten zijn? Al snel werd duidelijk dat het wedden op twee paarden op bijval kan rekenen.

Enerzijds gaat het inderdaad om feitelijke, technische informatie over kabels, leidingen en bomen: er is bij stakeholders vaak te weinig kennis van wat er kan, wat niet, en waarom iets wel of niet kan. Het beoogde ‘kennisdocument’ moet daarvoor – in wat voor vorm dan ook – uitkomst bieden. Anderzijds werd er op gewezen dat er in principe genoeg heldere wet- en regelgeving ís, maar dat het toepassen daarvan niet altijd eenvoudig is. Het doel is daarom om een praktijkwijzer te maken, of beter gezegd: de praktijk wijzer te maken en handvatten te geven voor het toepassen van wet- en regelgeving in diverse situaties.