Samenvatting

In 2023 heeft het COB-netwerk onderzoek gedaan naar het energieverbruik van de tunneltechnische installaties in tunnels met het oog op energieneutraliteit. Uit deze analyse zijn de drie topverbruikers vastgesteld: verlichting, gebouwinstallaties en bediening en besturing. Dit rapport beschrijft mogelijkheden om het energieverbruik van installaties in deze categorieën te reduceren.

Aanleiding voor het onderzoek is onder meer het Klimaatakkoord van Parijs waaruit doelen zijn opgesteld om in 2030 energieneutraal en klimaatneutraal te zijn. Om te komen tot energieneutrale tunnels, zijn er nog stappen te maken op het vlak van energiereductie. Dit rapport brengt in kaart welke (groepen van) installaties in een tunnel de meeste energie verbruiken. Hiervoor zijn beschikbare gegevens gebruikt van de Beneluxtunnel, De Groene Boog, IXAS A9, Ketheltunnel, Piet Heintunnel, Roertunnel, Tunnel Swalmen en de Victory Boogie Woogietunnel.

De verlichting, gebouwinstallaties en bediening en besturing zijn als topverbruikers vastgesteld. Voor iedere verbruikerssoort zijn de factoren in kaart gebracht die invloed hebben op het energieverbruik. Deze factoren zijn op te splitsen in beïnvloedbare factoren (bijvoorbeeld kleur en type component) en niet-beïnvloedbare factoren (zoals het weer en aantal tunnelbuizen). Alleen de beïnvloedbare factoren komen in aanmerking voor het bereiken van energiereductie.

Suggesties om het energieverbruik te verlagen bij de verlichting is bijvoorbeeld de toelating van extra daglicht en een optimale regeltechniek. Bij gebouwinstallaties is energie te besparen door aanwezigheidsdetectie, isolatie en de juiste toepassing van directe en passieve koeling. Bij bediening en besturing wordt gekeken naar al dan niet noodzakelijke redundantie, dimensionering van voedingen en het type servers. Het rapport sluit af met enkele aanbevelingen voor vervolgonderzoek.