Samenvatting

Een risico voor ondergrondse kritische infrastructuur is beschadiging door seismische effecten, bijvoorbeeld afkomstig van een nabije explosie. Uit de praktijk blijkt dat de door betrokken partijen gehanteerde veiligheidsafstanden erg kunnen verschillen. Om dit verschil te onderbouwen en mogelijk te verkleinen of zelfs te elimineren, heeft Tweede Luitenant Jasper Blom experimenteel onderzoek gedaan naar de relatie tussen bodemgolven, veroorzaakt door een ondergrondse detonatie, en de daarbij optredende spanningen in ingegraven transportleidingen.

Voor het onderzoek is samengewerkt met Gasunie, die een representatieve (gas)transportleiding leverde. Op basis van een voorspelling van het vervormingsgedrag van de transportleiding, veroorzaakt door een kortdurende seismische belasting, zijn meetinstrumenten (rekstrookjes) aangebracht op het geleverde leidingsegment. Vervolgens is deze leiding ingegraven in de grond van een militair oefenterrein en is deze blootgesteld aan een aantal ondergrondse detonatiescenario’s. Daarbij zijn voor de gekozen scenario’s zowel de eigenschappen van de seismische golf als de vervormingsrespons van de transportleiding gemeten. Het onderzoek heeft geleid tot een unieke dataset die de basis biedt voor verdere analyse, modelvorming en mogelijke formulering van (aangepaste en/of nieuwe) richtlijnen.