Energiepaspoort in de praktijk

In 2023 is een format voor een energiepaspoort voor tunnels opgesteld. Dit format wordt getest bij meer dan tien tunnels als middel om in gesprek te gaan over kansen en knelpunten op het gebied van energiereductie.

Koplopers

Voor het daadwerkelijk opstellen van energiepaspoorten voor Nederlandse wegtunnels is het COB in 2024 van start gegaan met enkele experts op het gebied van energiereductie. Het COB publiceerde een oproep aan tunnelbeheerders om hun tunneldata beschikbaar stellen, waaraan gelukkig gehoor werd gegeven! Voor deze koplopers werd door het expertteam een energiepaspoort opgesteld mét tips om het energieverbruik (verder) terug te dringen.

Eerste uitreiking

De feestelijke uitreiking van de eerste energiepaspoorten vond plaats op 19 september 2024 bij het COB in Delft. Vijf tunnelbeheerders ontvingen een paspoort voor in totaal elf tunnels. De resultaten werden enthousiast ontvangen. Direct werden er ervaringen en ideeën uitgewisseld, en werd er samen gebrainstormd over energiereducerende maatregelen. De elf paspoorten lieten al goed zien dat maatregelen snel een positief effect hebben. De Piet Heintunnel, Leidsche Rijntunnel en Kiltunnel zijn bijvoorbeeld recent gemoderniseerd, wat een aanzienlijke vermindering in energieverbruik laat zien. Met behulp van het energiepaspoort worden deze besparingen inzichtelijk gemaakt en kunnen andere tunnels hun strategieën hierop afstemmen.
>> Bekijk de presentatie van de uitreiking van de eerste energiepaspoorten op 19 september 2024

Verdere ontwikkeling

Het toegekende energielabel is vooral bedoeld als startpunt voor gesprek; bij de indexering is rekening gehouden met een aantal kenmerkende aspecten van een tunnel, maar lang niet álle karakteristieken konden meegewogen worden. Het COB werkt nauw samen met verschillende tunnelbeheerders en experts om de effectiviteit van het energiepaspoort verder te verbeteren. Door te leren van de ervaring met de eerste elf tunnels wordt het format steeds verder verfijnd.

De – terecht – trotse tunnelbeheerders en -experts die hebben bijgedragen aan de eerste energiepaspoorten. (Foto: COB)

Format energiepaspoort tunnels

Tunnels zijn grote energieverbruikers, maar het precieze verbruik verschilt per tunnel en is afhankelijk van diverse eigenschappen. Het COB-netwerk presenteert een energiepaspoort dat in een oogopslag de ‘energieconditie’ en verduurzamingskansen van een tunnel zichtbaar maakt. Het format bevat statische en dynamische tunnelkenmerken die een rol spelen in het energieverbruik, het toont ’topverbruikers’ met potentiële energiereducerende maatregelen en een overzicht van het verbruik in de afgelopen vijf jaar. Voor beleid, visie en ambitie is met een energiepaspoort een gewenste labeling of klasse te bepalen voor de jaren 2030-2040. 
>> Download het format van de kennisbank

Deliverables 2025

Nr.

Omschrijving

Verwachte opleverdatum

1

Energiepaspoort batch 2 en 3 (19 tunnels).

Q4 2025

Deliverables 2024

Nr.

Omschrijving

Verwachte opleverdatum

1

Energiepaspoort toepassen bij vijf tot tien tunnels

Gereed

Activiteiten juli-december 2024

Omschrijving

Draagt bij aan deliverable …

Het uitwerken van het eerder opgeleverde format voor het ‘echte’ energiepaspoort.

-

Het uitwerken van een normlijn aan de hand van tunneldata om zo de categorisering van de energielabelklasse te bepalen aan de hand van onder andere de lengte van een tunnel.

-

Vergaarde data van tunnels analyseren in teamverband en per tunnel vastleggen waar pieken en dalen in energieverbruik over de maanden en jaren heen vandaan komen.

-

De data van het energieverbruik van de tunnels omvormen naar bruikbare data voor het energiepaspoort in een genormaliseerde manier.

-

Het plotten van de genormaliseerde data tegen de normlijn en aan de hand hiervan samen met vijf tunneleigenaren de eerste paspoorten vullen voor elf tunnels en een energielabel toewijzen. Aan de hand hiervan zijn ook deze eerste paspoorten uitgereikt.

-