Samenvatting

Het zogeten omegaprofiel wordt aan de binnenzijde van zinktunnels aangebracht als afdichting van de voegen tussen tunnelelementen. Uit endoscopisch onderzoek blijkt dat er in dit rubberen profiel plooien kunnen ontstaan. Het COB-netwerk heeft onderzocht in hoeverre deze plooivorming een risico vormt voor de waterdichte werking van het omegaprofiel.

Het omegaprofiel heeft zijn naam te danken aan zijn vorm, die lijkt op de Griekse letter omega (Ω). Het ontstaan van plooien wordt veroorzaakt door verplaatsingsverschillen over een voeg. De plooien treden op in de wanden bij een overgang tussen een onderheid tunneldeel en een op staal gefundeerd tunneldeel (verticale verplaatsing). In zeldzame gevallen kunnen ook plooien ontstaan in het dak en de vloer door bijvoorbeeld ongelijke grondaanvullingen (horizontale verplaatsing).

In dit rapport wordt eerst de werking van het omegaprofiel nader toegelicht. Hierbij wordt ook ingegaan op de faalmechanismen en oorzaken voor kwaliteitsafname. De beïnvloeding van de capaciteit van het omegaprofiel door plooivorming is zowel met een geometrische als met een eindige-elementenmethode (finite element method, FEM) onderzocht.

De geometrische methode wijst op een minimaal effect van plooien op de werking van het omegaprofiel. Hoewel de FEM-analyses in dit onderzoek nog met de nodige voorzichtigheid moeten worden geïnterpreteerd, lijkt plooivorming tot een significante verhoging van de spanningen in het omegaprofiel te leiden, zowel in de situatie met als zonder belasting door waterdruk. Er kan niet worden uitgesloten dat plooivorming een negatief effect heeft op de capaciteit van het omegaprofiel. Tot nu toe leiden de waargenomen plooien (waarbij er voor zover bekend geen water achter het omegaprofiel zit) niet tot zichtbare schade aan het omegaprofiel.