Samenvatting

In de publicatie Meer-waarde met de ondergrond zijn inzichten en ontdekkingen gebundeld van de Carrousel Ondergrond en ordening: de plek bij het COB waar gepassioneerde professionals bij elkaar komen om kennis en ervaringen uit te wisselen over vraagstukken rond ondergronds ruimtegebruik en ruimtelijke ordening. Het boek gaat onder meer in op de waarde van grond, de kunst van het vragen stellen, verdienmogelijkheden, ondergrondwaarden bij belangenafweging, bestuurlijk agenderen en kantoorpolitiek.

Wat is de waarde van grond? Het antwoord lijkt voor de hand te liggen: je bepaalt de waarde door een vierkante meter prijs vast te stellen. Maar wat als we de vraag opvatten als een filosofische vraag? Dan moeten we verder zoeken naar antwoorden. Om die zoektocht te begeleiden, schetst filosoof en publicist Jan-Hendrik Bakker vanuit vier perspectieven aanzetten tot antwoorden. Vanuit die vier perspectieven – economisch, ecologisch, existentieel en politiek-sociaal – is een dialoog gevoerd om de vraag naar de waarde van grond te beantwoorden. Het uitgangspunt: niet alleen de bestemming bepaalt de waarde van grond. Dat wordt helder als je kijkt naar het bredere begrip ‘placemaking’. De ondergrond wordt vaak gezien als een kostenpost bij gebiedsontwikkeling. Denk aan saneringskosten, archeologische onderzoekskosten en het verleggen van kabels en leidingen. Maar de ondergrond kan ook positief bijdragen aan het ontwikkelen van een businesscase mits de ingreep rendement oplevert.