Ontwerpen met algoritmen

Het wordt te vol in de ondiepe ondergrond, met name in binnensteden. Met de inzet van algoritmen kunnen de diverse bestaande opgaven (aanleg en beheer) én nieuwe opgaven (energietransitie en klimaatadaptatie) met elkaar verbonden worden. Maar hoe werkt dat precies, waar zijn gemeenten mee geholpen? Het COB-netwerk gaat dat onderzoeken.

Algoritmen kunnen de verschillende ontwikkelingen die impact hebben op de ondergrondse kabels en leidingen tot in detail voorspellen. Vanuit deze algoritmen ontstaan scenario’s voor reconstructies of randvoorwaarden die gesteld moeten worden bij nieuwe ontwikkelingen. Algoritmen kunnen een derde en vierde dimensie toevoegen aan de inpassing van ondergrondse infra door in de ontwerpfase de diepte in te gaan (derde dimensie) en fasering in tijd (vierde dimensie). Dit zijn conclusies uit het project Vol onder maaiveld, waarin een team een eerste inventariserend onderzoek heeft uitgevoerd.

Vervolgtraject (fase 2)

Met de aanstelling van Arnout van Raaij als projectleider is een vervolgtraject ingezet. Het doel was om de koplopergemeenten concrete handvatten te bieden voor het ontwerpen met algoritmen: hoe zou een programma van eisen eruit zien? Welke randvoorwaarden gelden er? Hoe kun je ervoor zorgen dat het algoritme iets oplevert waar een gemeente écht wat aan heeft?

Het ondergrondse inpassingsvraagstuk, zoals dat in de voorgaande projectfase is beschreven wordt in het vervolgtraject vertaald naar een wiskundig model. Dit wiskundige model beschrijft de regels en criteria, nodig om het algoritme te voorzien van een toetsingskader. Wanneer is de ene uitkomst beter dan de andere? Wat is een acceptabel scenario en wat niet? Vervolgens moet deze set aan regels aansluiten bij het detailniveau dat ontwikkelaars nodig hebben om een algoritme te kunnen ontwikkelen.

De uitkomst van de eerste fase was dat algoritmen een bijzonder aantrekkelijk perspectief bieden als oplossing voor het inpassingsvraagstuk, maar dat concrete vervolgstappen om de ontwikkeling ervan te versnellen ontbreken. In fase 2 van ‘Ontwerpen met algoritmen’ is daarom een concretiseringsslag gemaakt. Deze memo zet de bevindingen van de tweede projectfase kort uiteen.
>> Lees de hele memo (pdf, 1 MB)

Eerste verkenning in 2020

Veerle Steenhuisen (Fugro) heeft als projectleider een eerste onderzoek gedaan naar de behoeften van gemeenten. Wat is er nodig en zou ontwikkeld moeten worden? Wat zou de gemeenten helpen? Wat zijn daarvoor globaal de kosten? Waar zou eventuele financiering te vinden zijn? Met een dergelijk serieus programmaplan, waarin randvoorwaarden staan beschreven als basis, willen de koplopergemeenten toewerken naar een prototype dat in de praktijk is toe te passen. Deze verkenning is in mei 2020 afgesloten met de oplevering van een rapport.

>> Lees het hele rapport (pdf, 1 MB)

Verdiepingsslag: expertsessie kunstmatige intelligentie

Voor de puntjes op de i werd een digitale expertsessie georganiseerd over kunstmatige intelligentie (AI) als hulpmiddel bij ondergrondse inpassingsvraagstukken. Tijdens de sessie kwamen de volgende vragen aan de orde:

• Wat zou een volgende stap kunnen zijn om de inpassingsvraagstukken door middel van AI te helpen oplossen?
• Wat en wie heb je daarvoor nodig?
• Welke praktische toepassingen kunnen we met elkaar bedenken?

De bijdragen zijn verwerkt in het eindrapport.

Presentatie van het innovatieteam op Flexival-tv 2020.