Maastunnel: rijksmonument in ere hersteld

Foto: Carel van Hees

Na twee jaar richting Zuid gesloten te zijn geweest, is de Maastunnel in Rotterdam weer open voor verkeer. Dankzij de grondige renovatie en restauratie voldoet de oudste tunnel van Nederland nu aan de veiligheidseisen van deze tijd.

In 2017 – 75 jaar na de openstelling – was de Maastunnel toe aan een opknapbeurt. Er was betonrot geconstateerd en er waren aanpassingen nodig om de tunnel te laten voldoen aan de nieuwe tunnelwetgeving. Omdat de Maastunnel een rijksmonument is, betekende de renovatie ook een restauratie: de look and feel moest behouden blijven en authentieke elementen mochten niet verloren gaan.

“Op het moment dat je met een rijksmonument te maken hebt, gaan er allerlei zaken spelen. De veiligheidseisen kunnen botsen met de eisen van monumentenzorg”, vertelde Rinus Braam (gemeente Rotterdam) in de Onderbouwing van januari 2018. “We zijn al in januari 2016 met alle partijen samen gaan zitten om het project voor te bereiden”, zei Dieter van Staveren (Combinatie Aanpak Maastunnel): “Dat jaar voorbereiding was een groot voordeel. In samenwerking kom je tot het beste resultaat.”
Een goed voorbeeld is de tunnelverlichting. De veiligheidseisen stellen dat het licht in de tunnel wit moet zijn bij calamiteiten terwijl de Maastunnel juist bekend staat om de karakteristieke gele verlichting. Als oplossing werd gekozen voor gele ledverlichting die bij een calamiteit naar wit omgeschakeld kan worden.

Een van de grootste opgaven was het toepassen van de wettelijk vereiste langsventilatie zonder het beeld in de tunnel aan te tasten. Dat is opgelost met een verhoogd tunneldak en een nieuw tussenplafond, waar de ventilatoren aan de buitenzijde van de tunnel tussen zijn geplaatst. De tunneltechnische installaties die volgens de wet verplicht zijn, waaronder luidsprekers en camera’s, zijn zo veel mogelijk geclusterd, zodat de impact op de uitstraling van de tunnel beperkt blijft. Ook voor de vluchtroutes werd een compromis bereikt. Door extra trapjes te plaatsen, werd voorkomen dat de originele betonnen schampkant gesloopt moest worden.

Hoewel het verkeer sinds 19 augustus 2019 weer door beide buizen rijdt, is de officiële, feestelijk opening op 5 oktober 2019. Tijdens de opening kunnen bezoekers door de gerenoveerde autobuizen lopen, vragen stellen aan de bouwhelden en een duik nemen in het verleden. Daarnaast zijn er deze dag bijzondere optredens, een expositie en odes aan de Maastunnel.