Cultuur digitalisering

Cultuur en gedrag spelen een belangrijke rol in veel digitale ontwikkelingen en beslissingen. Over dit struikelblok is echt weinig inzicht. Binnen dit onderzoeksproject wordt een analyse uitgevoerd van factoren die meewegen in het, al dan niet, toepassen van digitale middelen. Er wordt gewerkt aan inzicht in het gedrag van mensen die binnen tunnelprojecten met digitale middelen (moeten) werken.

Digitalisering is niet iets dat je zomaar even doorvoert. Het is een proces, een verandertraject. Om een verandering mogelijk te maken is draagvlak en vertrouwen nodig. Dat begint met kijken en luisteren naar wat er gebeurt in tunnelprojecten op momenten van verandering. De analyse die in dit project wordt uitgevoerd schept een kennisbasis die kan worden gebruikt voor verdere invulling van toepassing van digitale middelen. De analyse wordt gedaan in (lopende) tunnelprojecten waarin concrete situaties worden onderzocht.

2022: serious game en leidraad

In 2022 is de projectgroep aan de slag gegaan met de uitkomsten van de analyse uit 2021. Er is onder meer gewerkt aan een serious game om samen met beheerders en onderhoudspartijen meer grip te krijgen op de weerstanden en kansen die spelen bij digitaal werken. Het spel bootst de dagelijkse praktijk bij een in gebruik zijnde tunnel na, met incidenten zoals schade aan tunnelinstallaties, inspecties door veiligheidsinstanties en veranderingen in de organisatie. Hoe gaan beheerders en onderhoudspartijen hiermee om? Dit inzicht in het huidige beheer- en onderhoudsproces kan helpen bij het ontwikkelen en juist inzetten van effectieve digitale middelen. Eind 2022 is de serious game geschikt om verder uit te werken, maar nog niet voor oplevering. Het spel moet meer vorm krijgen om het werkelijk te kunnen spelen. Een verdere uitwerking geeft meer inhoud en maakt het spel beter bruikbaar. De oorzaak van de vertraging zit hem voornamelijk in bezettingsproblemen binnen het projectteam. Voor 2023 wordt gezocht naar nieuwe mensen om het team te versterken.

De leidraad krijgt in de laatste weken van 2022 nog een update. De focus van deze leidraad 2.0 ligt met name op het aangaan van het gesprek met tunnelbeheerders. De serious game kan hiervoor worden gebruikt.

Nr.	Omschrijving	Verwachte opleverdatum
1	Leidraad rol van cultuur bij digitalisering in tunnelland versie 2.0.	Q4 2022
2	NIEUW: Serious game gericht op digitalisering in de beheer- en onderhoudsfase.	Q4 2023

Omschrijving	Draagt bij aan deliverable …
Observeren serious game openstelling Piet Heintunnel, plus voorbereidende gesprekken en verslaglegging. Delen van observaties met het projectteam.	Alle deliverables
Tunnel-pizzaparty, samenhang met andere werkgroepen en verkrijgen input beheer.	Alle deliverables
Observeren serious game openstelling Corbulotunnel, plus voorbereidende gesprekken en verslaglegging. Delen van observaties met het projectteam.	Alle deliverables
Vier projectgroepoverleggen; maken plan van aanpak voor 2022 en ontwikkelen serious game voor beheer en onderhoud.	Alle deliverables
Spelen verschillende serious games met COB-voorzitters en -secretarissen ter inspiratie voor ontwikkelen eigen game.	2
Spreken ervaringsdeskundigen om ‘gedoetjes’ op te halen m.b.t. digitalisering in beheer en onderhoud.	2
Interviews afgenomen bij samenwerkingsspel gericht op beheer, onderhoud en digitalisering op COB-congres 20 juni 2022 (‘we vissen allemaal in dezelfde vijver’).	2
Bijwonen bijeenkomst ‘Van dromen naar doen’ om inzicht te krijgen in culturele elementen en/of belemmeringen in de cultuuromslag naar digitalisering.	Alle deliverables
Twee werkgroepsessies ‘van probleem naar gedragsverandering’ om opzet te maken voor een plan om organisaties te helpen de omslag te maken in gedragsverandering (uitbreiding van de leidraad).	1
Twee werkgroepsessies om serious game verder te finetunen: ‘gedoetjes’ inventariseren en aanvullen, feedback ophalen en aanpassingen doorvoeren.	2
Testsessie met serious game met tunnelbeheerders, verzamelen feedback.	2

Rapportage 2021

De COB-projectgroep Cultuur heeft in 2021 gekeken naar hoe verschillende mensen op verschillende plekken in de tunnelwereld digitalisering ervaren. Welke successen, spanningen, etc. komen in de tunnelwereld op met betrekking tot digitaal werken? Welke (culturele) factoren wegen mee bij het al dan niet overwegen, accepteren en toepassen van digitalisering? De uitkomsten zijn beschreven in een rapportage en leveren een bijdrage aan meer inzicht in weerstanden en kansen met betrekking tot digitaal werken.
>> Lees hier het eindrapport Van zeecontainers tot VR-brillen (pdf, 1mb)

Probleemloos open (met de digitale tunneltweeling)

Voor dit project worden gesprekken gevoerd en praktijksituaties geobserveerd. Er wordt bijvoorbeeld aangesloten bij activiteiten van het project Probleemloos open (serious gaming) en er wordt meegekeken bij het ontwerpen en toepassen van digitale-testomgevingen. Welke successen, dilemma’s en spanningen komen hier naar boven? Het COB-netwerk wil de kansen op een probleemloze openstelling van zowel nieuwbouw- als renovatieprojecten vergroten door het verspreiden van kennis over, en optimaal gebruik te maken van digitale en virtuele instrumenten die voldoende volwassen zijn.