Vervorming van belendende gebouwen, omgevingsgeluid, grondwaterstand, trillingen. Bij de aanleg van de parkeergarage van Nieuw Hoog Catharijne in Utrecht is monitoring van alle kritische factoren essentieel. “Met dit project zoeken we de grenzen op”, stelt projectleider Hans Dries van BAM Infra.
De vijflaagse parkeergarage onder een nieuw deel van winkelcentrum Hoog Catharijne wordt gebouwd in een complexe omgeving. Tussen de Catharijnesingel, die straks weer vol water zit, en het Vredenburgplein is weinig ruimte. De afstand tot muziekcentrum TivoliVredenburg is een meter. Ook aan de andere zijde van de bouwkuip is de ruimte beperkt. “Er moet gebouwd worden, maar liefst zonder dat de stad er iets van hoort, ziet of ruikt”, vat Hans Dries de omstandigheden samen.
Om vervorming van belendende percelen te beperken én de bouwtijd te bekorten, is gekozen voor een bijzondere bouwmethodiek. Hans Dries: “Met de cement-bentonietwand die op 58 meter onder NAP op de laag van Kedichem staat, hebben we een polder gecreëerd, waarbinnen we de parkeergarage droog realiseren. Het bijzondere is dat we vanaf niveau -2 twee kanten op bouwen. Naar boven voor de bovenste parkeerlagen, de winkels en de woningen, en naar beneden tot niveau -5. Dat betekent dat we al naar boven gaan voordat de fundering gereed is. Er zijn nu al acht vloeren gereed, terwijl de fundering pas eind dit jaar klaar is. Elke nieuwe vloer fungeert als stempel en geeft stabiliteit. Op het laagste niveau hebben we een verschil van vijftien meter met de grondwaterstand buiten de bouwkuip. Het is dus zaak de risico’s zeer nauwkeurig te monitoren.”
“De gekozen bouwmethodiek betekent in de praktijk dat we in 4D aan het bouwen zijn. Het tijdselement (de fasering) is cruciaal om de stabiliteit te kunnen borgen. Het is weliswaar geen unieke werkwijze, maar het is wel zeer complex en voor mij persoonlijk ook een echte uitdaging. Het is een mooi, maar lastig project, waarbij je continu alert en scherp moet zijn. Dit is een project met een hoofdletter P.”
“De bouwmethodiek dicteert een star ritme van faseringen. Het is een hele uitdaging om die allemaal te laten passen. In de beginfase hebben we wat vertraging opgelopen door de vondst van archeologische resten en vervuiling in de bovenste zes meter, maar die hebben we in kunnen lopen. We hebben tot eind april dit jaar van zeven uur ’s ochtends tot elf uur ’s avonds gewerkt. Nu zitten we weer keurig op schema en verwachten we de oplevering zoals gepland medio mei 2016.”
Stadse omgeving
De bouw van de parkeergarage, het Entreegebouw met winkels en woningen en de zogeheten Catharijneknoop met commerciële en openbare ruimtes vindt plaats in een zeer dynamische omgeving. Op verschillende vlakbij gelegen plekken zijn bouwwerkzaamheden aan de gang. Dat brengt een stevige logistieke uitdaging met zich mee. Hans Dries: “We hebben een aparte uitvoerder voor de logistiek. Vanweg het kleine bouwterrein is de aan- en afvoer strak geregeld. Elk transport krijgt een bouwticket met een vast tijdstip. We hebben permanente poortwachters die het proces begeleiden en zorgen voor de veiligheid. De planning van de kraancapaciteit is daaraan gekoppeld, zodat de doorstroming optimaal is. Het is een kritisch proces, maar als iedereen zich aan de afspraken houdt, loopt het goed.”
De Projectenmarathon 2014 voerde langs de bouwkuip van de parkeergarage. (Foto’s: Harry Bijl)
Locatie: Utrecht, Griffioenlaan 2
Bouwmethode
Hij illustreert dat met een doorsnede van het Katri Vala Park (zie figuur hiernaast). Daar werden sinds de jaren vijftig ondergronds achtereenvolgens opslagruimten, een multifunctionele leidingentunnel, een tunnel voor gezuiverd afvalwater en een warmtepompstation gerealiseerd. In het masterplan is onder dezelfde locatie ook nog ruimte gereserveerd voor toekomstig ondergronds gebruik. Het park is in al die tijd onaangetast gebleven.
