Het Mauritshuis

Na een verbouwing van twee jaar opende het Mauritshuis in juni 2014 zijn deuren. Het Haagse museum is grondig gerestaureerd en gemoderniseerd én fors uitgebreid. Zo is het vloeroppervlak verdubbeld. Dat is bereikt door een ondergrondse uitbreiding naar een gebouw aan de overkant van de straat.

Doorsnede van de uitbreiding. Het linker gebouw is het oorspronkelijke Mauritshuis, rechts staat Plein 26, het pand waarmee is uitgebreid. (Beeld: Hans van Heeswijk architecten)

Het Mauritshuis herbergt het één van de belangrijkste collecties van zeventiende-eeuwse Nederlandse schilderkunst ter wereld. Het is gevestigd in een pand dat in 1644 werd gebouwd als woonhuis. De afgelopen jaren werd steeds duidelijker dat dit pand niet was berekend op de grote bezoekersaantallen. Zo moesten bezoekers via een krappe dienstingang aan de zijkant van het gebouw naar binnen. Verder waren de kaartverkoop, de garderobe en de museumwinkel vanwege ruimtegebrek weggemoffeld in de kelder. Reden voor het museum om uit te breiden.

Ondergrondse verbinding

Om meer ruimte te creëren, is een gebouw aan de overkant van de straat – Plein 26, het voormalige hoekpand van Sociëteit de Witte – aan het museum toegevoegd en is tussen beide panden een ruime ondergrondse verbinding gemaakt. Dat was een complexe klus. Niet alleen door het geringe oppervlak waarop moest worden gewerkt, maar ook door de monumentale, op staal gefundeerde panden in de directe omgeving en het nabijgelegen Binnenhof.

De ondergrondse ruimte is in totaal 900 vierkante meter groot en bevat onder andere de foyer waar bezoekers terechtkunnen voor toegangskaarten en audiotours. Bezoekers bereiken de foyer via de hoofdingang die verplaatst is naar het voorplein van het Mauritshuis. Ze dalen via een trap of glazen lift af naar de foyer. Daarvandaan kunnen ze naar het oude stadspaleis met de topstukken of naar de nieuwe vleugel met restaurant, bibliotheek en enkele tentoonstellingszalen. Hoewel de foyer zes meter onder het straatniveau ligt, is het er niet donker, doordat er via diverse daklichten licht naar binnen valt.

Leidingencorridors

Voordat met de bouw van de ondergrondse uitbreiding kon worden begonnen, moesten talloze kabels en leidingen worden verlegd. Hiervoor zijn met nauwkeurige horizontaal gestuurde boringen twee corridors gemaakt: precies tussen de drie rijen trekankers die later zijn aangebracht om de ondergrondse constructie op zijn plaats houden. In de ene corridor liggen alle telecomkabels en in de andere de elektriciteitskabels en een gasleiding.

(Tekening: ABT/Niki Loonen)

Voor de bouw van de foyer is een bouwkuip gemaakt met een vloer van onderwaterbeton. Deze vloer is gemaakt van staalvezelbeton; beton waaraan al in de betonmixer staalvezels zijn toegevoegd. De vezels vergroten de treksterkte van het beton, ze beperken het bezwijkgedrag. Verder verminderen ze de kans op watervoerende scheuren. Onder Plein 26 is onder andere de bestaande kelder verlaagd en is de kelderwand doorgebroken om de twee monumentale panden ondergronds te kunnen verbinden.

Gelijktijdig met de uitbreiding is het Mauritshuis gemoderniseerd: de ramen, de klimaatinstallatie en de verlichting zijn vervangen en het interieur is verfraaid .