Kennisarenadag 2023

Love is in the air! Op Valentijnsdag 2023 is de kabels-en-leidingensector bijeengekomen op de KNVB-campus in Zeist voor de Kennisarenadag. Het was weer geweldig. 

Ook tijdens deze editie van de Kennisarenadag was er weer veel te delen: er zijn drie kennisprojecten en drie vooronderzoeken klaar. Aanwezigen hoorden onder meer over de handvatten voor gemeenten om kabels en leidingen mee te nemen in omgevingsplannen, het gloednieuwe naslagwerk over bundelingstechnieken, de 4D-bouwenvelop voor integraal ruimtelijke ontwerp en nog veel meer. Alle makers waren aanwezig, dus er zijn volop vragen gesteld. 

Plenair programma

Na een gezamenlijke lunch startte het programma op het hoofdpodium. Hier was aandacht voor de nieuw opgeleverde deliverables, daarnaast werd het eerste exemplaar van het nieuwe Samen-zonder-schadespel getoond, konden aanwezigen live en online hun fabels-en-feitenkennis testen (zie hieronder) en werd alles over lopende en nieuwe samenwerkingen binnen de Kennisarena verteld.

Fabels en feiten

Op het hoofdpodium was er ook aandacht voor het project Fabels en feiten: Om te begrijpen of wet- en regelgeving voor belemmeringen zorgt in de kabels-en-leidingenbranche of dat het gaat om een gebrek aan kennis, capaciteit of tijd heeft het COB op de Kennisarenadag 2021 het groeiboek Fabels en feiten gelanceerd. Dit groeiboek wordt veel geraadpleegd en dat is natuurlijk geweldig. Maar het kon beter. De inhoud is nu gecategoriseerd in twee ‘perspectieven’ (vanuit het proces en vanuit een rol), zodat bezoekers nu nog sneller bij de juiste fabels en feiten terechtkomen. Ook is er een animatie gemaakt om dit onderwerp breder onder de aandacht te brengen. Deze animatie is gelanceerd op de Kennisarenadag 2023: 

De subsessies 

  Zaal 1 Zaal 2 Zaal 3 Zaal 4 Boven de trap

Ronde 1
15.15 uur

4D-bouwenvelop Omgevingswet Samen digitaal Verduurzaming Kabels-en-leidingentriviant*

Ronde 2
16.15 uur

Bundelingstechnieken Proefsleuvendatabase Samenwerkwijzer Bomen Kabels-en-leidingentriviant*

* Kabels-en-leidingentriviant

Triviant? Wat heeft dat met kabels en leidingen te maken? Speciaal voor de Kennisarenadag 2023 heeft het COB een nieuwe variant van het aloude familiespel gemaakt, met alleen maar vragen over kabels en leidingen! Wetgeving, techniek, organisatie, proces, … alle recente publicaties van de Kennisarena zijn uitgekamd op zoek naar verrassende trivia. Aanwezigen konden het spel spelen door te wandelen over het levensgrote speelveld en kennis te testen.

 

Subsessies ronde 1

4D-bouwenvelop

Door ruimtetekort wint ondergronds bouwen terrein. Maar bovengrond en ondergrond worden vaak los van elkaar beschouwd. Wilt u weten hoe dat anders kan? Ga dan met Robbert Guis (COB/Guis Architectenwerk) mee van 2D naar 3D en vervolgens naar 4D. Vanuit het project 4D-bouwenvelop zijn vier instrumenten ontwikkeld om grip te krijgen op de ontwerpopgave binnen de planvorming van binnenstedelijke verdichting. Tool A richt zich op het inventariseren van de benodigde functies en het bepalen van een passende ruimtelijke strategie. De mate van waardecreatie kan verkend worden met tool B. Met tool C kunnen de functies spelenderwijs samengebracht worden in een globaal ontwerp. Een meer gedetailleerd ontwerp zou gemaakt kunnen wordenmet een parametrische ontwerpmodel: tool D biedt hiervoor een raamwerk.
>> Bekijk hier de presentatie (pdf, 13MB) 
>> Bekijk hier de projectpagina


Subsessie van de 4D-bouwenvelop op de Kennisarenadag 2023. Foto: Vincent Basler.

Ondergrondse infra en de Omgevingswet

Gemeenten werken aan omgevingsvisies en -plannen. Hoe zorg je ervoor dat kabels en leidingen met hun inpassingsvraagstukken over aanleg, het zorgvuldig beheren, de besluitvorming en de integraliteit hierin worden meegenomen en wel op zo’n manier dat we daar profijt van hebben in de toekomst? Samen met een team van experts en ervaringsdeskundigen heeft projectleider Petra Mesken (Stantec) handvatten geschreven over hoe je dat nu een beetje handig doet. Zij vertelde daar meer over op 14 februari en deelde uiteraard haar eindrapportage!
>> Bekijk hier de presentatie (pdf, 2MB) 
>> Bekijk hier de projectpagina

Tijdens de subsessie. Foto: Vincent Basler

Samen digitaal 

Vanwege onder meer  de energietransitie, vervangingsopgave en klimaatadaptatie worden er de komende jaren veel werkzaamheden verricht in de ondergrond. Om koppelkansen te kunnen benutten en de werkzaamheden in een logische volgorde te kunnen uitvoeren, is het van belang dat stakeholders van elkaar weten waar de ondergrond opengaat. Om die reden willen we uitwisseling van gegevens over plannen en planvoornemens tussen partijen op gang brengen. Daarbij willen we uitgaan van het data-bij-de-bron principe waarbij partijen kunnen werken in één digitale waarheid. Zou dat kunnen? Rudi Zoet (COB/GOconnectIT) heeft het afgelopen jaar gekeken naar de bruikbaarheid van de FAIR-aanpak. Er zijn (en worden) hubs gestart en er is een overkoepelende community. Op 14 februari is een digitale omgeving live gegaan waar je kennis en kennissen kunt vinden.
>> Bekijk hier de presentatie (pdf, 1MB)
>> Bekijk hier de projectpagina

Verduurzaming van de kabels-en-leidingenbranche

Nederland verduurzaamt en ook de kabels-en-leidingenbranche wil en kan hieraan een bijdrage leveren. Er is nog veel winst te behalen in emissiereductie, ruimtegebruik en biodiversiteit. De sector zoekt naarstig naar verduurzamende maatregelen, maar versnippering van de branche bemoeilijkt deze zoektocht. In dit COB-vooronderzoek is gekeken of en hoe een catalogus met duurzaamheidsmaatregelen de branche kan helpen. Projectleider Nicole Poort (Royal HaskoningDHV) nodigde u persoonlijk uit (zie video hieronder), maar kon door ziekte helaas niet komen. De sessie is dan ook niet doorgegaan. 

Heeft u alsnog interesse in deze sessie over verduurzaming binnen de kabels-en-leidingenbranche? Deze geeft Nicole Poort op dinsdag 21 maart in Amsterdam. Aanmelden kan bij Manon Bouwer: manon.bouwer@cob.nl
>> Bekijk hier de projectpagina

Subsessies ronde 2

Catalogus bundelingstechnieken

Projectleider Arjan Visser (Antea Group) heeft vol trots de nieuwe catalogus gepresenteerd. Geen vuistdik boek, maar een digitale omgeving, een groeiboek dus, waarin snel de juiste informatie gevonden kan worden. Het uitgangspunt was om gemeenten, netbeheerders, ondergrondse bouwers en andere betrokken partijen nader te laten kennismaken met bundelingstechnieken en de voor- en nadelen daarvan. Is dat gelukt? Zijn er meer voor- dan nadelen? Wie is voor wie is tegen, waar zitten de haken en ogen? Dit groeiboek helpt na te gaan in hoeverre (welke van) de bundelingsmethoden geschikt zijn in welke situatie. 
>> Bekijk hier de projectpagina

Proefsleuvendatabase 

We hoeven jullie niet te vertellen dat voor praktijkprojecten heel veel proefsleuven worden gegraven. Naast dat deze voor het project zelf worden gebruikt, wordt er vervolgens weinig mee gedaan. Welke meerwaarde en kansen biedt het verzamelen, ontsluiten en (her)gebruik van deze informatie? Met deze vraag is Rob van Son (TerraCarta) september 2022 op pad gestuurd. Op de Kennisarenadag presenteerde hij de bevindingen van zijn onderzoek en kon hij de vraag beantwoorden: is de branche tegen of vóór een proefsleuvendatabase, en wat zijn de redenen of voorwaarden?  
>> Bekijk hier de presentatie (pdf, 3MB)
>> Bekijk hier de projectpagina

Stimuleringsmodel voor samenwerking; de Samenwerkwijzer!

Bij eigenaren en beheerders van civiele constructies, kabels en leidingen én de bodem groeit het besef dat het afzonderlijk uitvoeren van de maatschappelijke opgaven niet lukt binnen de kaders van beschikbare ruimte, uitvoeringscapaciteit en financiële middelen. Niet alle organisaties zijn in samenwerking even ver, maar hulp is onderweg! De samenwerkwijzer is een instrument dat helpt bij het in kaart brengen van de mogelijkheden voor samenwerking. De bevindingen worden gekoppeld aan een bibliotheek vol praktische instrumenten die kunnen helpen om écht samen te gaan werken. Afhankelijk van hoe volwassen de samenwerking is, wordt de branche stapsgewijs gestimuleerd en begeleid in multidisciplinair programmeren, ontwerpen en uitvoeren. Het klinkt misschien hoog-over, maar het team dat onder leiding van Sjoerd Loeffen (Masters In Lean) dit instrument heeft ontwikkeld, is het gelukt praktische handvatten te geven. 
>> Bekijk hier de presentatie (pdf, 706KB)
>> Bekijk hier de posters uit de sessie (pdf, 11MB)
>> Bekijk hier de projectpagina

Bomen en kabels en leidingen

Bomen en kabels en leidingen: dat is geen ‘match made in heaven’, maar beide voorzieningen hebben grote waarde voor de maatschappij. Met dit nieuwe project wil het COB-netwerk de problematiek én de mogelijke oplossingen inzichtelijk maken. Wat zijn de (on)mogelijkheden, wat zeggen wetten, regels en richtlijnen? En waarover ontbreekt nog kennis? Deze subsessie vormde de aftrap van het project. Onder leiding van Jarko van Bloois (COB/Legal Infra) is geboomd over bomen, van de hak op de tak. 
>> Bekijk hier de presentatie (pdf, 2MB)
>> Bekijk hier de projectpagina