Platform Beheer en onderhoud

Veel tunnels in Nederland bevinden zich tussen nu en tien jaar aan het einde van hun levensduur. Overige tunnels moeten slim worden onderhouden, en worden aangepast aan de veranderende eisen van deze tijd. Minstens zo complex is assetmanagement van (kleinere) ondergrondse infra zoals kabels en (buis-)leidingen. Het platform Beheer en onderhoud heeft tot doel de kennis in het COB-netwerk te combineren en te benutten.

De instandhoudingsopgave waar we ons voor geplaatst zien, roept talloze vragen op. Veel partijen zijn al bezig met oplossingen. Uitwisseling van opgedane kennis en ervaring kan helpen om de nieuwe processen efficiënter te laten verlopen en te zorgen voor slim beheer en onderhoud. Het gaat hierbij zowel om technische aspecten (bv. zinkvoegen, ICT) als om organisatorische.

Minstens zo complex is assetmanagement van (kleinere) ondergrondse infra zoals kabels en (buis-)leidingen. Het aantal objecten dat aan renovatie, vervanging of grootschalig onderhoud toe is, is enorm. Het is echter niet duidelijk hoe groot de opgave precies is en hoe deze efficiënt aangepakt kan worden. Het COB kan daarbij een belangrijke rol spelen, doordat de betrokken partijen via projecten en platforms hun kennis en ervaringen kunnen uitwisselen en zo van elkaar kunnen leren.

Het platform heeft de volgende doelen:

• Het creëren van een veilige omgeving waarin deelnemers hun vragen, zorgen en ervaringen kunnen delen en zo informeel van elkaar kunnen leren.
• Het zich laten inspireren door mensen binnen en buiten het eigen werkveld.
• Het identificeren van opgaven die vervolgens gezamenlijk worden uitgeplozen.
• Het ontwikkelen van een gezamenlijke kijk en het uitwerken van oplossingen.

Afhankelijk van het onderwerp zullen er soms subgroepen gevormd worden die een thema verder uitwerken en na enige tijd weer aan de groep teruggeven.

Platformbijeenkomsten

Voor de bijeenkomst op 12 juni 2020 werkte het platform Beheer en onderhoud samen met het platform Tunnels en veiligheid en het KPT. Het onderwerp was ‘smart mobility in relatie tot aanleg, onderhoud en beheer van tunnels’. Twee prominente sprekers stonden op het programma:

• Carlo van der Weijer, TU/e
  Schieten we straks met een hyperloop onder het maaiveld door, gaan we nóg meer met de auto als die het rijden overneemt, gaat de gouwe ouwe fiets het alsnog winnen of vliegen we gewoon met drones van A naar B? En hoe krijgen we al het voedsel en alle koopwaar bij de mensen? Carlo van de Weijer probeerde in zijn betoog over de toekomst van mobiliteit de zin van de onzin te scheiden, en te vertalen naar implicaties voor het ondergronds ruimtegebruik.
• Arie Bleijenberg, TNO
  Civiele infrastructuur is ons grootste publieke vermogen! Hoe groot is de aankomende vervangingsopgave van onze kunstwerken? Wanneer komt de piek? Hoe brengen we het management van deze assets op een hoger plan? Arie Bleijenberg van TNO deelde in hink-stap-sprong feiten en zijn visie.

Vanuit de studio hoorde en zag u niet alleen de presentaties, maar gingen de COB-coördinatoren Hans Janssens en Arjan Tromp met de heren in gesprek, waarbij u ook vragen kon stellen, bijvoorbeeld via de chatbox. Die vragen nam KPT-coördinator Ben van den Horn gelijk mee in het studiogesprek.

De bijeenkomst was onderdeel van de feestelijk platformmiddag, voorafgegaan door COB-tv.

Op dinsdag 19 mei 2020 om 11.00 uur vond het vervolg plaats van de sessie over digitale gereedschappen, zie hieronder. Deze tweede sessie startte met met een demonstratie. Voor de eerste Heinenoordtunnel heeft Jan Verbrugge een koppeling tussen BIM, Merdian, Kerngis en live data laten ontwikkelen. Deze ontwikkeling deelde hij met de platformleden. Vervolgens gingen de deelnemers met elkaar aan de slag met alle vragen en opmerkingen om samen de wensen en behoeften beter in kaart te brengen. Aan de hand van vragen en stellingen werden de deelnemers actief betrokken om zo, ondanks de beperkingen maar met de mogelijkheden van online samenkomen, een eerste inventarisatie te doen.
>> Terugkijken op YouTube

De eerste online platformbijeenkomst vond plaats op woensdag 22 april 2020. Dat vergde wat energie, maar de sprekers hebben zich goed aangepast en met 60 deelnemers was de bijeenkomst buitengewoon goed ‘bezocht’. De sessie stond in het teken van digitale gereedschappen in de beheer-en-onderhoudsfase. Vorig jaar zijn de platformleden door Siemens, Infranea en Movares meegenomen in de mogelijkheden van de digitale tweeling, augmented en virtual reality, virtual OTO en 3D BIM. Dit jaar vertelden Celeste Martens (Croonwolter&dros), Franc Fouchier (Soltegro) en Patrick Beekman (Ultimo) hoe 3D BIM, onderhoudsmanagementsystemen en visualisaties ingezet kunnen worden voor het beheer en onderhoud van tunnels. Via de chatbox konden de deelnemers vragen stellen aan de sprekers en discussiepunten inbrengen.
>> Download agenda (pdf, 173 kB)
>> Terugkijken op YouTube

De bijeenkomst van het platform Beheer en onderhoud op donderdag 14 november 2019 stond in het teken van ‘Waarde’. Omdat waarde ook voor het platform Meerwaarde ondergrond belangrijk is, werden ook de leden van dat platform uitgenodigd.

Ondergronds bouwen in het algemeen en tunnels in het bijzonder leveren een bijdrage aan de waarde van een stad, gebied, netwerk en de omgeving. Die waarde wordt tijdens de planvoorbereiding van een project in kaart gebracht. De baten worden afgezet tegen de kosten en mede op basis hiervan wordt wel of niet voor een ondergrondse oplossing gekozen. Een veelgebruikte aanname is dat alleen bij hoge grondprijzen en meervoudig ruimtegebruik  ondergronds bouwen economisch rendeert. Achteraf blijkt echter vaak dat de ondergrondse mogelijkheden (maatschappelijke) waarde toevoegt aan de bovengrond die voorafgaand aan het project niet zijn erkend. Mede door dit gebrekkige zicht op de baten wordt de instandhouding van ondergrondse objecten al snel gezien als “hoge kosten”. Voor tunnelbeheerders is het daarom van belang dat in de exploitatiefase niet alleen de kosten, maar ook de baten expliciet inzichtelijk zijn. Daarmee wordt het mogelijk om in de exploitatiefase een gefundeerde discussie te voeren over wat nodig is, wat dat oplevert (waarde) en wat dat mag kosten.

Binnen het platform Meerwaarde ondergrond is de afgelopen jaren onderzoek uitgevoerd naar de waarde van ondergronds bouwen, met name van tunnels en parkeergarages. De resultaten werden, samen met een nadere invulling door het Centraal Planbureau, aan de platformleden wordt gepresenteerd. Op de bijeenkomst gingen de leden van de twee platforms hier met elkaar over in gesprek.

>> Download agenda (pdf, 825 kB)
>> Download presentaties (pdf, 3 MB)

Alweer een interactieve sessie op locatie! De bijeenkomst op 26 juni 2019 stond in het teken van digitale gereedschappen in de beheer-en-onderhoudsfase, zoals augmented en virtual reality en 3D-BIM. Er werden praktijkcases toegelicht door Siemens, Infranea en Movares. Aan de hand van een aantal opstellingen hebben de platformleden gezien en ervaren wat de ‘digitale tweeling’ is en wat daarmee kan. Ondertussen gingen ze in gesprek over de betekenis voor de beheer-en-onderhoudsfase van tunnels: Wat moeten we nog organiseren? Wat zouden de eerste stappen kunnen zijn? Welke kansen zien we en welke belemmeringen hebben we nog op te lossen?

Het platform kwam in 2019 voor het eerst weer bijeen op 21 maart van 13.00 tot 17.00 uur. De platformdeelnemers brachten een bezoek aan de Maastunnel in Rotterdam. Er was een uitgebreide rondleiding (2 uur!) door de tunnelbuis die momenteel onder handen genomen wordt. Onderdeel van deze rondgang was een toelichting op de successen en uitdagingen bij de renovatie en restauratie. Daarnaast gaf Mello Lindner, assetmanager Maastunnelcomplex, een presentatie over het beheer en onderhoud, vroeger en nu. Aansluitend was er een lezing waarin Jeroen Schrijver en Joost Meijer van de gemeente Amsterdam hun verhaal vertelden over BAT: beheerder aan tafel. Hoe dichten zij de kloof tussen project en beheer? Een interessant onderwerp met een raakvlak naar de werkgroep ‘Van realisatie naar exploitatie’ die momenteel bezig is maatregelen te ontwikkelen om deze kloof te verkleinen.
>> Bekijk agenda (pdf, 193 KB)
>> Download presentatie gemeente Amsterdam (pdf, 4 MB)

Archief

>> Eerdere platformbijeenkomsten