Reconstructie- en ophoogprojecten hebben vaak een behoorlijke impact op kabel- en leidingnetten. Het COB analyseert lopende en afgeronde reconstructieprojecten en ontwikkelt hieruit handvatten voor vraagstukken op het gebied van bodemdaling in verschillende projectfases. Deze handvatten worden gebundeld in het handboek Kabels en leidingen en bodemdaling.

De problematiek rondom bodemdaling is een stevig hoofdpijndossier in de kabel- en leidinginfrastructuur. Zakkende bodem zorgt voor schades, lekkages, afvoerproblemen en andere beheeruitdagingen. Daarnaast kunnen ophoogmaterialen effect hebben op de bereikbaarheid van kabels en leidingen en deze materialen (o.a. thermisch of fysisch) beïnvloeden. 

Het handboek bevat ‘lessons learned’ van complexe reconstructieprojecten waarin de openbare ruimte zakt, vertaald in aandachtspunten en aanbevelingen voor een beheersbare, procesmatige aanpak. Het handboek dient als naslagwerk voor beheerders, netbeheerders, warmtebedrijven, telecomaanbieders, advies- en ingenieursbureaus en aannemingsbedrijven.

Medio 2023 hebben het Kenniscentrum bodemdaling en funderingen (KBF) en het COB de scope en aanpak voor het onderzoek vastgelegd en een oplevering van het handboek (deliverable) gepland in Q3 2024. Een expertgroep (van netbeheerders, gemeenten, adviesbureaus en aannemers) is geformeerd en er zijn drie deelprojectleiders aangewezen die ieder een casus (reconstructieproject in slappe bodem) uitwerken. 

Voorbeeld van een reconstructieproject (Kanis in de gemeente Woerden), waarbij een zettingsvrije constructie wordt aangelegd om bodemdaling in de openbare ruimte tegen te gaan. Het verleggen van kabels en leidingen bleek een ingewikkelde kwestie met vraagstukken op het gebied van planning, fasering en coördinatie.

Deliverables 2023/2024

Nr.

Omschrijving

Verwachte opleverdatum

1

Kennisnetwerk van betrokken experts, beheerders en projectleiders namens ‘bodemdalinggemeenten’, netbeheerders, aannemers en ingenieursbureaus.

Gereed
2

Handboek met geleerde lessen uit reconstructieprojecten.
NB. Uitgesteld, was Q1 2024

Q3 2024
3

Factsheet waarin de opgehaalde vraagstukken worden uiteengezet.
NB. Uitgesteld, was Q1 2024

Q3 2024
4

Implementatiesessies (workshops) op bijeenkomsten van KBF en het COB.
NB. Uitgesteld, was Q2 2024

Q3 2024

Activiteiten juli-december 2023

Omschrijving

Draagt bij aan deliverable …

Formatie van de expertgroep (bestaande uit netbeheerders, gemeenten, adviesbureaus en aannemers) en eerste bijeenkomst waarin afspraken zijn gemaakt over de aanpak.

2 en 3

Benoemen van drie deelprojectleiders die elk een casus (reconstructieproject in slappe bodem) uitwerken.

2 en 3

Presentatie van het plan in een subsessie tijdens het Nationaal Bodemdalingcongres (Platform Slappe Bodem en KBF) op 16 november 2023 in Amsterdam.

4

Bijeenkomsten

Rondleiding door Waterrijk in Boskoop

Nadat de projectleiders de eerste lessen uit de drie voorbeeldcasussen (De Kanis, Waterrijk Oost en Molenbuurt) hebben toegevoegd aan het handboek, kwam de expertgroep op 13 februari 2024 bijeen in Waterrijk-Oost in Boskoop. Onder begeleiding van Niels van Amstel (Megaborn) maakte de groep een rondwandeling door de wijk. Hierna is een aantal belangrijke bevindingen uit de drie casussen bediscussieerd, die in het handboek in ieder geval verder moeten worden uitgewerkt. Uit het gesprek kwam onder meer naar voren dat een integrale aanpak cruciaal is. Hierbij dienen de belangen, ontwikkelingen en opgaven van alle betrokken stakeholders vroegtijdig met elkaar worden afgestemd. Vanwege de complexiteit en de kosten van ophogingen en de bijbehorende verleggingen, moet de levensduur en interventiecyclus van de openbare ruimte en ondergrondse infrastructuur worden gesynchroniseerd. Zo kan tegelijkertijd met de ophoging bijvoorbeeld worden gekozen om het elektriciteitsnet te verzwaren of glasvezel aan te leggen. In april komt de groep voor de derde keer bijeen om het eindproduct te bespreken.

Foto’s: COB

Startbijeenkomst

Op 24 oktober 2023 kwam de expertgroep voor het eerst samen. Bij Art Legi in Gouda werden de eerste afspraken gemaakt en stappen gezet. Deelprojectleiders Niels van Amstel en Jasper Selten gaven presentaties over reconstructieprojecten die en plek krijgen in het handboek. Een derde presentatie, over project Kanis, is doorgeschoven naar de volgende bijeenkomst. Verder is afgesproken dat het handboek wordt opgebouwd uit twee delen. Deel 1 wordt een beschrijving van drie casussen (Waterrijk Oost, Kanis en Molenbuurt) in een hoofdstuk, waarin de geleerde lessen bij elkaar worden gebracht per thema. Uiteraard is hier ook plaats voor ervaringen uit andere projecten. In deel twee komen onderwerpen en thema’s die verder ter tafel zijn gekomen. Hiervoor is een mindmap gemaakt, zie hieronder. 

>> Presentatie Niels van Amstel (pdf, 9MB)
>> Presentatie Jasper Selten (pdf, 1MB)

Mindmap deel 2 handboek (foto: COB)

Deelnemers

Bunnik Groep

Bunnik Groep -

Locatie: Alphen Aan Den Rijn, Antonie van Leeuwenhoekweg 6
Olaf Groeneveld, rol: Lid expertteam

COB -

Locatie: Delft, Van der Burghweg 2
Rudi Zoet, rol: Projectleider
Manon Bouwer, rol: Begeleider/Facilitator
Edith Boonsma, rol: Lid

Gemeente Alphen aan den Rijn -

Locatie: Alphen Aan Den Rijn, Stadhuisplein 1
Martin van Vianen, rol: Lid expertteam

Gemeente Amsterdam Ingenieursbureau -

Locatie: Amsterdam, Weesperstraat 430
Eddy Kolsteeg, rol: Lid expertteam
Gemeente Stichtse Vecht

Gemeente Stichtse Vecht -

Locatie: Maarssen, Endelhovenlaan 1
John(ny) Molema, rol: Lid expertteam
Gemeente Woerden & Oudewater

Gemeente Woerden & Oudewater -

Locatie: Woerden, Blekerijlaan 14
Ed Pollemans, rol: Lid expertteam

GOconnectIT -

Locatie: Nieuwegein, Fultonbaan 52
Jasper Selten, rol: Deelprojectleider
HVCafvalcentrale locatie Dordrecht

HVCafvalcentrale locatie Dordrecht -

Locatie: Dordrecht, Baanhoekweg 40
Onno van der Spoel, rol: Lid expertteam
Ben de Mik, rol: Lid expertteam

Kenniscentrum Bodemdaling en Funderingen -

Locatie: Gouda, Markt 27
Robert van Cleef, rol: Financier
Liander vestiging Leiden

Liander vestiging Leiden -

Locatie: Leiden, Zaalbergweg 19
Cees Looije, rol: Lid expertteam
Megaborn

Megaborn -

Locatie: Waardenburg, Steenweg 17B
Niels van Amstel, rol: Deelprojectleider
PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland

PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland -

Locatie: Velserbroek, Waterweg 1
Edwin Huiberts, rol: Lid expertteam

Stedin -

Locatie: Rotterdam, Blaak 8
Peter Hoogland, rol: Lid expertteam

Stichting RIONED -

Locatie: Ede, Horaplantsoen 12b
Eric Oosterom, rol: Lid expertteam
Van Dijk Maasland B.V.

Van Dijk Maasland B.V. -

Locatie: Maasland, Oude Veiling 4
Sietse Hogenes, rol: Lid expertteam

Vitens drinkwaterbedrijf -

Locatie: Utrecht, Reactorweg 47
Willem Schouten, rol: Lid expertteam
Willem Schouten, rol: Reviewer

VodafoneZiggo Ziggo Services B.V. -

Locatie: Utrecht, Boven Vredenburgpassage 128
Eric Dingemanse, rol: Lid expertteam