Materialenpaspoorten TTI in de praktijk

Circulair inkopen staat voor alle overheden als belofte op de agenda. Met een materialenpaspoort kan de (potentie van) herbruikbaarheid van tunneltechnische installaties vastgelegd worden, wat hergebruik faciliteert. In 2024 zijn de benodigde eisen van een materiaalpaspoort inzichtelijk gemaakt en is er een Format materiaalpaspoorten TTI opgesteld en een bijbehorende Handleiding materialenpaspoort TTI. In 2025 wordt dit format getest in de praktijk.

Hackathon Materialenpaspoort TTI 5 november 2025: Meld je nu aan!

Nu we aan de vooravond staan van een grote transitie in de bouwsector is hergebruik van onderdelen uit civiele objecten – zoals tunnels – niet langer toekomstmuziek, maar noodzaak. Als een expert op het gebied van tunneltechnische installaties, circulariteit en/of tunnels nodigen we jou graag uit voor een hackaton, waarin we samen aan de slag gaan met de vraag:

Hoe kan de handleiding behorend bij het materiaalpaspoort voor tunneltechnische installaties nog verbeterd worden?

Wat kun je verwachten?
Een multidisciplinair evenement waar denkers en doeners samenkomen om praktische verbeteringen te bedenken. Verwacht hands-on ervaring met materiaalpaspoorten, ruimte voor creativiteit en een flinke dosis samenwerking.

Waarom jij erbij moet zijn:
– Denk en werk mee aan circulaire oplossingen voor de tunneltechnische installaties (TTI) van morgen.
– Werk samen met experts uit verschillende disciplines.
– Laat jouw ideeën direct impact maken.
– Breid je netwerk uit binnen de wereld van innovatie en duurzaamheid.

Datum: woensdag 5 november a.s. vanaf 14.00 uur
Locatie:
RWS, Westraven (Griffioenlaan 2, 3526 LA Utrecht)

Meld je aan vóór 27 oktober a.s. bij Karin Clement via karin.clement@cob.nl.
Na aanmelding ontvang je een vergaderverzoek.

Aanleiding en doelstelling

Zonder een materialenpaspoort weten tunnelbeheerders, maar ook betrokken opdrachtnemers, adviseurs en leveranciers, niet wat er allemaal aan onderdelen aanwezig is in de tunnel en in welke conditie deze onderdelen verkeren. Dit kennishiaat maakt het praktisch onmogelijk om vooraf te gaan bepalen welke installaties en deelcomponenten bijvoorbeeld hergebruikt of elders ingezet kunnen worden. Het doel van het materialenpaspoort is om alle benodigde informatie scherp te hebben op het moment dat nieuwe of bestaande installaties (componenten) terug de tunnel ingaan. In 2024 zijn de benodigde eisen van een dergelijk materialenpaspoort inzichtelijk gemaakt en is er een Format materiaalpaspoorten TTI opgesteld en een bijbehorende Handleiding materialenpaspoort TTI. In 2025 worden de materiaalpaspoorten in drie pilotprojecten toegepast.

Actuele projecten

Momenteel zijn er drie tunnelprojecten geselecteerd om circulariteitsinitiatieven te onderzoeken, vast te leggen en te gebruiken als standaard voor nieuwe projecten. Per project is een vraagstuk vastgesteld dat wordt behandeld tijdens de geplande werksessies. 

Vraagstuk 1: Noordtunnel (PTZ) - Slim ontwerpen om milieu-impact te verlagen

Kunnen we door slim/modulair ontwerpen de hoeveelheid kabels verminderen en daarmee de milieu-impact verlagen? Weegt het decentraal opbouwen van de energievoorziening op tegen de centrale opbouw, als we kijken naar tijd, montage en duurzaamheidswinst?

Deelnemers subgroep: Jos Kamphuis, Johan Naber, Hasan Batur, Peter van Duijvenbode, Duco Ferwerda, Micha de Jong, Jan Zijlstra, Wouter van den Berg, Monique Dorresteijn

Vraagstuk 2: Eerste Heinenoordtunnel - Ventilatoren anders positioneren

Kunnen we ventilatoren anders positioneren, zodat er minder nodig zijn en deze minder vaak worden beschadigd door aanrijdingen? Door ventilatoren anders te plaatsen, kunnen we zowel het aantal benodigde ventilatoren als de milieu-impact verminderen.

Deelnemers subgroep: Ruud van Beek, Johan Naber, Boy Arts, Duco Ferwerda, Kees Verweel, Rem de Tender, Jan Zijlstra, Wouter van den Berg, Monique Dorresteijn

Vraagstuk 3: GOUT - Hergebruik van kabels

Kunnen we de kabels die nu in de tunnels aanwezig zijn hergebruiken voor nieuwe installaties (hergebruik MBZH-kabels in plaats van nieuwe B2ca-kabels)? Staat de brandveiligheidsnorm dit toe? Wat houdt ons tegen? Kunnen we maatregelen nemen om dit mogelijk te maken?

Deelnemers subgroep: Gioffry Maduro, Rudi Zoet, Youri Blom, Duco Ferwerda, Jorg Peters, Ronald van de Wetering, Aileen Mentink, Jan Zijlstra, Wouter van den Berg, Monique Dorresteijn

Resultaten

In 2024 zijn de benodigde eisen van een dergelijk materialenpaspoort inzichtelijk gemaakt en is er een Format materiaalpaspoorten TTI opgesteld en een bijbehorende Handleiding materialenpaspoort TTI. Om tot dit resultaat te komen zijn er allereerst voorbeelden van materiaalpaspoorten verzameld. In de sector waren er al wat voorbeelden beschikbaar, voornamelijk voor civiele objecten. Op basis van deze voorbeelden zijn er gesprekken gestart met tunnelbeheerders en experts van Rijkswaterstaat Water, Verkeer en Leefomgeving (WVL) over circulaire economie in de grond-, weg-, en waterbouwsector. Ook is gesproken met hergebruikspecialisten vanuit ProRail of andere beheerders over de eisen en vormgeving.
>>> Download hier het format
>>> Download hier de handleiding

De resultaten zijn daarnaast opgenomen in versie 2 van het Groeiboek Circulaire tunnelinstallaties.

Project voortgang

Deliverables

Materiaalpaspoorten opstellen bij drie tunnels

Verwacht: Q4 2025

Status:

Op schema

Activiteiten (Q1/Q2 2025)

  • Startbijeenkomst met werkgroep - Aanscherpen projectplan - Verdelen taken - Signaleren pilotkansen - Uitzetten vervolg

  • COB bijeenkomst - Inventariseren markt - Kennismaken met teamleden en COB - Workshop “Tunnelmarkt leren kennen”

  • Aftrap werkgroep Circulaire tunnelinstallaties

Vooruitblik

De komende maanden wordt gezocht naar geschikte pilotprojecten en worden de benodigde gegevens verzameld. Het ontwikkelde Format materiaalpaspoorten wordt toegepast op deze pilots. Resultaten worden (optioneel) verwerkt in een aparte deliverable, maar zeker opgenomen in het groeiboek Circulaire tunnelinstallaties en in een 2.0 versie van het Format materiaalpaspoorten en de bijbehorende handleiding. Al deze informatie zal beschikbaar worden gesteld via de Tunnel Toolbox.