Leertraject Digitale tweeling

De opkomst van digitale tweelingen biedt kansen voor datagedreven tunnelbeheer, maar het formuleren van een concrete en gedeelde vraag blijkt lastig. Tunnelbeheerders missen een eenduidige definitie en worstelen met het bepalen van de toegevoegde waarde en beheerbaarheid van deze technologie. In dit project werkt de sector gezamenlijk aan een leer- en ontwikkeltraject om te komen tot een gedeeld begrip van de digitale tweeling, afgestemd op de behoeften van de tunnelbeheerder.

Deliverables

Functies en definities digitale tweeling

Verwacht: Q4 2025

Status:

Op schema

Activiteiten (Q1/Q2 2025)

  • Tijdens het COB-congres gaven bezoekers via een interactieve stand hun visie op de digitale tunneltweeling, door functies te kiezen en toe te voegen. De input wordt verwerkt in het eindproduct.

  • Tijdens de platformbijeenkomst Beheer en onderhoud op 22 mei 2025 is over de functie en definities van de digitale tweeling gericht het gesprek gevoerd met de participanten van het platform.

Vooruitblik

De komende periode verwerken we de input uit het COB-congres (maart 2025) en de platformbijeenkomst Beheer en onderhoud (mei 2025) in het eindproduct van het leertraject Digitale tweeling. We voeren interne afstemmingen, actualiseren het rapport waarin de definitie en functionaliteiten geconcretiseerd worden. Het doel is om de deliverable in Q3 2025 te publiceren.

Aanleiding en doelstelling

De digitale tweeling blijft een onderwerp waarin ‘gelovers’ in de waarde van technologie en de ‘behouders’ vanuit de beheerorganisaties elkaar moeten leren vinden en begrijpen. Hoe taai het ook is, alle tunnelbeheerorganisaties zeggen toe te willen werken naar datagedreven assetmanagement, maar hoe we daar gezamenlijk volwassen in worden, dat is de vraag. Allereerst is er een helder gedeeld begrip van de digitale tweeling, afgestemd op de behoeften van de tunnelbeheerder. De voornaamste dilemma’s in de verkenning naar de vormgeving van een gezamenlijke leer- en ontwikkelopgave zijn:

  • Wat is de definitie van een digitale tweeling voor de tunnelbeheerder? Er zijn veel verschillende definities waardoor men denkt elkaar te begrijpen als men spreekt over een digitale tweeling, maar dit vaak niet het geval is. Dit resulteert vaak in onbegrip en verlies van tijd en geld.
  • Op beleidsniveau worden plannen gemaakt om digitale middelen prominenter in te zetten om het beheer van infrastructurele assets te optimaliseren. Het COB heeft opgemerkt dat de beheerders een eigen interpretatie hebben over de invulling hiervan, een gedeeld beeld helpt bij het succesvol implementeren van dit beleid.
  • Hoe kunnen de behoeften van de tunnelbeheerder concreet worden vertaald naar een marktvraag? Het inschatten van de meerwaarde van digitale middelen, met name de kosten en baten, vereist helderheid bij het formuleren van marktvragen en het begrijpen van financiële consequenties.
  • De technologische mogelijkheden zijn niet altijd duidelijk bij beheerders, ondanks de overvloed aan mogelijkheden in de markt (technologie push).

Resultaten

Eind 2024 is er een document opgesteld met de voorlopige conclusies uit het leertraject. Het rapport bevat ook een stappenplan voor de implementatie van een digitale tweeling als een iteratief proces. Onderdeel hiervan is het ontwerpen van een flexibele en modulaire structuur, waarin functionaliteiten los van elkaar kunnen worden ontwikkeld.
>> Naar rapport op de kennisbank

Terugblik bijeenkomsten

19-09-204 - Middag over digitalisering

Er zijn diverse gesprekken geweest met tunnelbeheerders en ‘makers’ van digitale middelen. Tijdens de middag over digitalisering op 19 september 2024 is ook nader ingegaan op het thema digitale tweeling voor de tunnelbeheerder.

2023 - Diverse inputsessies

Eerder, in 2023, zijn er twee sessies gehouden: een gericht op het plan van aanpak voor het uitvragen van een ‘digitale tweeling’ voor de beheerfase (met RWS-WNZ) en een andere sessie die de informatiebehoeften van tunnelbeheerders voor railtunnels onder de loep nam (met ProRail). Input uit deze sessies is in 2023 deels verwerkt in het groeiboek Digitalisering, groeiboek Assetmanagement en het eindrapport van Informatiebehoeften voor de tunnelbeheerder.

2022 - Workshops Van dromen naar doen

Nog eerder, in 2022, heeft het COB ‘Van dromen naar doen’-dagen georganiseerd, workshops waarbij verschillende tunnelbeheerders (waaronder vertegenwoordigers van ProRail, RWS-WNZ, de gemeente Amsterdam en de provincie Zuid-Holland) aanwezig waren. Dit resulteerde in een overzicht van een top-5 van behoeften van tunnelbeheerders met betrekking tot digitale middelen.

Deelnemers

COB -

Locatie: Delft, Van der Burghweg 2
Karin de Haas, rol: Programmaleider
Caro Rietman, rol: Begeleider/Facilitator
Bram ten Klei, rol: Projectleider
Bram ten Klei, rol: Coordinator

Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid -

Locatie: Rhoon, Groene Kruisweg 401
Annelieke van Nuland-van Heuven, rol: Deelnemer bijeenkomst

Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid - Rijkswaterstaat GPO

Locatie: Rhoon, Groene Kruisweg 401
Thanh Quach, rol: Deelnemer bijeenkomst

Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid - Rijkswaterstaat GPO

Locatie: Rhoon, Groene Kruisweg 401
Maarten Reinking, rol: Deelnemer bijeenkomst

Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid - Rijkswaterstaat GPO

Locatie: Rhoon, Groene Kruisweg 401
Andreas Burki, rol: Deelnemer bijeenkomst

Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid - Rijkswaterstaat West Nederland Zuid

Locatie: Rhoon, Groene Kruisweg 401
Soer van Herk, rol: Deelnemer bijeenkomst

Soltegro B.V. -

Locatie: Capelle Aan Den Ijssel, Rivium Quadrant 159
Sjors Both, rol: Lid

VisserConsultancy -

Locatie: Deventer, Paul Schoemakerstraat 27
Maarten Visser, rol: Lid kernteam