Wettelijke kaders tunnels en omgeving

Hoe worden in wet- en regelgeving de impact van een wegtunnel en die van zijn omgeving op elkaar afgewogen? Dit is de hoofdvraag in dit project. Het COB-netwerk analyseert welke juridische kaders worden toegepast en hoe deze zich juridisch tot elkaar verhouden. In juni 2025 is het rapport Wettelijke kaders wegtunnels en hun omgeving opgeleverd.

Aanleiding

In Nederland zijn enkele tientallen wegtunnels gebouwd en in gebruik. Sommige zijn nog in aanleg, een behoorlijk aantal wordt de komende jaren gerenoveerd. Het is de bedoeling dat een tunnel 70 jaar of langer blijft functioneren. Dit betekent dat de kans groot is dat de omgeving van een tunnel in de loop van de levensduur wijzigt. In de omgeving kunnen ruimtelijke functies worden toegevoegd die niet voorzien waren bij de aanleg van de tunnel. Dit kan impact hebben op de afweging van risico’s, zowel voor de tunnel als de omgeving.

Onduidelijk is hoe, op basis van wet- en regelgeving, de rol van een tunnel op de veiligheid van zijn (veranderende) ruimtelijke omgeving wordt meegewogen in besluitvorming. Of hoe de ontwikkeling van deze ruimtelijke omgeving invloed heeft op de veiligheid van de tunnel (constructief en gebruik). Er worden verschillende wettelijke kaders gebruikt, door verschillende partijen en op verschillende momenten. In de praktijk leidt dit soms tot discussie over welke wet- en regelgeving van toepassing is. Waaraan moet voldaan worden; wat betekent dit voor het ontwerp van de tunnel; en wat betekent dit voor de ontwikkeling van de omgeving?

Doelstelling

In het project Wettelijke kaders tunnel en omgeving wordt onderzocht hoe dit soort zaken in wet- en regelgeving vastliggen. Dit wordt gedaan door het analyseren van toegepaste wet- en regelgeving, inzichtelijk maken welke kaders op welk moment van toepassing zijn en hoe deze zich juridisch (hiërarchisch) tot elkaar verhouden. Daarvoor wordt een onderzoeksaanpak met drie inhoudelijke fasen doorlopen. Het onderzoek wordt afgerond met een rapportage waarin de resultaten van de analyse worden beschreven en onderbouwd.

Resultaten

Wettelijke kaders wegtunnels en hun omgeving

Tunnels vertegenwoordigen een grote maatschappelijke waarde. Tegelijkertijd is duidelijk dat er altijd vanuit een groot aantal perspectieven naar tunnels ‘gekeken’ wordt. In de praktijk blijken ingewikkelde discussies en soms conflicten te ontstaan tussen stakeholders bij het beoordelen van risico’s van wegtunnels in hun omgeving.

Een mogelijke oorzaak van deze discussies en conflicten is het over en weer ontbreken van inzicht bij de diverse stakeholders in de wettelijke kaders en standaarden. Welke mogen toegepast worden, door wie en waarom/waarvoor en hoe verhouden deze wettelijke kaders en standaarden zich tot elkaar? Het doel van dit is onderzoek is inzicht te geven in het juridisch kader dat gebruikt wordt bij het beoordelen van veiligheidsrisico’s van wegtunnels in hun omgeving.

U vindt het onderzoeksrapport ‘Wettelijke kaders wegtunnels en hun omgeving‘ op de COB-kennisbank.

Bij het onderzoek horen 3 bijlagen die u via deze projectpagina kunt vinden:

Presentatie over wettelijke kaders tunnel en omgeving

Op 17 april 2025 was er een platformbijeenkomst Tunnels en veiligheid. Paul van Putten (Sr. Adviseur Veiligheidsbeambte, Rijkswaterstaat) vertelde daar over regelgeving rondom tunnels. Hoe zit het nu eigenlijk met de samenhang van regelgeving rondom tunnels? We kennen de Warvw, Rarvw en BBL, maar hoe hangen deze precies samen? Hoe zit het met doorverwijzingen en in welke andere regelgeving worden tunnels genoemd? U kunt de presentatie hier downloaden (pdf, 5,24 MB).

Deelnemers

COB -

Locatie: Delft, Van der Burghweg 2
Caro Rietman, rol: Begeleider/Facilitator
Peter Kole, rol: Coordinator

Don Bureau B.V. -

Locatie: Bergen Op Zoom, Prins Bernhardlaan 64
Hans Janssens, rol: Lid

Nederlands Inst Publieke Veiligheid -

Locatie: Arnhem, Kemperbergerweg 783
Nils Rosmuller, rol: Voorzitter
Rijkswaterstaat NOVA Bureau Veiligheidsbeambte

Rijkswaterstaat NOVA Bureau Veiligheidsbeambte -

Locatie: Utrecht, Griffioenlaan 2
Paul van Putten, rol: Projectleider
VDES

VDES -

Locatie: Oostvoorne, Molendijk 15
Willem van Dongen, rol: Lid
Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond

Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond -

Locatie: Rotterdam, Frobenstraat 8
Patrick Mostert, rol: Lid
White Cube

White Cube -

Locatie: Zoetermeer, Buizerdveld 87
Marjolein de Wit - Blok, rol: Redacteur

Project voortgang

Deliverables

Eindrapport

Verwacht: Q2 2025

Status:

Op schema

Activiteiten (Q1/Q2 2025)

  • Afronden onderzoeksrapport en finale bespreking met de begeleidingscommissie. Presentatie van de resultaten op het platform Tunnels en Veiligheid op 17 april 2025.

Vooruitblik

Afstemmen (en daarna defintief maken) van het specifieke eindproduct en het ontsluiten van onderzoeksdata.