Platform Duurzaamheid
Vanuit het COB-tunnelprogramma is het platform Duurzaamheid gestart. Vooralsnog richt dit platform zich op de duurzaamheidsaspecten van tunnels. Het is echter de verwachting dat het thema in alle ondergrondse vakgebieden meer aandacht zal krijgen. Bovendien is het juist bij duurzaamheid van belang om niet alleen naar het object te kijken, maar naar het object in zijn hele omgeving.
“Als we de duurzame tunnel voor ons zien, zien we een tunnel die in aanleg, gebruik en onderhoud de aarde en haar bewoners beter achterlaat dan voor haar aanleg”, aldus prof. dr. ir. Marcel Hertogh in zijn voorwoord van het Inspiratiedocument Duurzaamheid (2014). In dit document zijn de bevindingen van een COB-expertteam vastgelegd. Dit team heeft onderzocht wat een tunnelproject duurzaam maakt. Inmiddels zijn we een aantal jaar verder en is duurzaamheid een nog belangrijker thema geworden. Daarom is vanuit de COB-ontwikkellijn Tunnel waardevol in zijn omgeving het initiatief genomen om een platform Duurzaamheid op te starten.
Actuele projecten
De projecten uit dit platform worden uitgevoerd onder de ontwikkellijn Waarde: duurzaamheid uit het tunnelprogramma.



Bijeenkomsten
Duurzaamheid bij tunnelrenovaties
Op 24 november 2022 vond een gecombineerde platformbijeenkomst plaats met het platform Tunnels en veiligheid. Het hoofdthema was ‘Duurzaamheid bij tunnelrenovaties – een kans die je niet mag missen!’ Hoe realiseer je energiereductie en circulariteit? Tijdens deze bijeenkomst is tevens de eerste versie van de Handreiking logistiek gepresenteerd, net als het nieuwe groeiboek Cybersecurity. Er is afgesloten met een hapje en een drankje, zodat er voldoende ruimte was om te netwerken.
>> Bekijk de agenda (pdf, 138 KB)
>> Bekijk de presentaties (pdf, 4 MB)
Foto: COB
Tunnel-pizzaparty Duurzaamheid en Digitalisering
Op 27 september 2022 is alweer de tweede tunnel-pizzaparty van het jaar gehouden. Dit keer bij Art Centre aan de Rotterdamseweg 205 in Delft. Wat een enthousiasme en inzet van de meer dan honderd deelnemers tijdens de tunnelpizzaparty op 27 september 2022. De bijeenkomst voor leden van het COB-tunnelprogramma stond ’s morgens in het teken van duurzame tunnels. De projectleiders presenteerden welke activiteiten er nodig zijn op weg naar 2050, waarna er in groepen input is opgehaald bij het aanwezig netwerk. Met de vele concrete ideeën en praktische overwegingen kunnen de werkgroepen met veel energie verder aan de slag. Tijdens de lunch werd nog volop nagepraat én verschoof de aandacht langzaam naar digitalisering: het onderwerp van het middagprogramma. De opgeleverde deliverables werden kort toegelicht door de projectgroepen die in 2020 zijn gestart. Die resultaten zijn of worden gebundeld in digitale groeiboeken. Ook is een start gemaakt met nieuwe projecten, zijn er redactiecommissies samengesteld en werden er taken verdeeld om de groeiboeken Assetmanagement, Renoveren en Digitaal aantonen ook in de toekomst te verrijken met nieuwe kennis. Binnenkort leest u op de website alles over de nieuwe activiteiten. Heeft u vragen of wilt u meedoen? Mail dan even naar caro.rietman@cob.nl.
>> Bekijk de agenda van Duurzaamheid (pdf, 147KB)
>> Bekijk de agenda van Digitalisering (pdf, 124KB)
>> Bekijk hier de presentaties (pdf, 2MB)
COB-congres 2022
Op 20 juni 2022 zijn de leden van het platform Duurzaamheid weer fysiek bij elkaar gekomen! Nu ingepast in het jaarlijkse COB-congres. De bijeenkomst was een gezamenlijke met de platforms Beheer en onderhoud en Tunnels en veiligheid. Er zijn vaak meer interessante verhalen te delen dan passen in een platformbijeenkomst en dat is natuurlijk zonde. Daarom komt het goed uit dat het COB-congres 2022 plaatsvond in het Archeon, een museumpark van zes hectare groot! ’s- Morgens waren er verspreid door het park demonstraties, minisessies en serious games over innovatieve technologieën en slimme oplossingen voor ondergrondse uitdagingen.
Na het wandelen werd er van een heerlijke lunch genoten en aansluitend was er een plenair programma voor alle congresdeelnemers: de Schreudersprijs 2022 werd uitgereikt en een gedragsdeskundige gaf inzicht in menselijk gedrag. ‘s Middags troffen de platformleden elkaar in een eigen sessie. Tijdens de gecombineerde platformbijeenkomst werden bezoekers door verschillende inspirerende sprekers goed bijgepraat op een aantal onderwerpen. Hoe staat het bijvoorbeeld met de Herbruikbaarheidsscan van Nebest, RijnlandRoute, Blankenburgtunnel, Kiltunnel, Project Tunnelrenovaties Zuid-Holland, Hubertustunnel, Aanpak Wegtunnels Amsterdam, Maastunnel, World Class Maintenance en de renovatie zinkvoegen metrotunnels Rotterdam? Een zeer interessante middag voor alle professionals op het gebied van tunnels, veiligheid, beheer en onderhoud en duurzaamheid!
>> Bekijk de hele agenda hier (pdf, 196 KB)
Zie www.cob.nl/congres2022 voor meer informatie over het congres.
Tijdens het COB-congres 2022 in het Archeon spelen aanwezigen de serious game Circularitetten (Foto: Vincent Basler).
Platformbijeenkomst 13 april 2022
De eerste platformbijeenkomst van het nieuwe jaar vond plaats op 13 april 2022. Na een korte introductie door coördinator Gioffry Maduro kwamen alle lopende COB-projecten aan bod. De projectleiders vertelden over de stand van zaken en plannen voor de komende periode.
>> Presentatie Verduurzaming tunnelverlichting (pdf, 1.8 MB)
>> Presentatie Circulaire tunnels (pdf, 1 MB)
>> Presentatie expertteam Duurzaamheid (pdf, 1.3 MB)
Platformbijeenkomst 25 november 2021
Tijdens de digitale bijeenkomst op 25 november 2021 is de nieuwe platformcoördinator Gioffry Maduro voorgesteld, waarna hij het met de aanwezigen heeft gehad over het transitiepad Kunstwerken van Rijkswaterstaat. Aansluitend vertelde Peter Overduin over de klimaatstresstest Hubertustunnel. Na een korte pauze volgde een werksessie: Hoe meet je een duurzame tunnel? Daar sloot het volgende programmaonderdeel op aan. De maatregelencatalogus Energiereductie tunnels krijgt weer een update en de aanwezigen hoorden alvast wat de veranderingen zijn. Tot slot zijn zij bijgepraat over het onderzoek naar de verduurzaming tunnelverlichting.
>> Bekijk de agenda (pdf, 145 kb)
>> COB-presentatie (pdf, 2 mb)
>> Presentatie Maatregelencatalogus Energiereductie Tunnels (pdf, 367 kb)
>> Presentatie Stresstesten Hubertustunnel (pdf, 2 mb)
>> Presentatie Optimalisatie tunnelverlichting (pdf, 1 mb)
Hoe de wereld er ook uitziet, het COB-netwerk blijft gaan. Helaas kan dat niet altijd met fysieke ontmoetingen. Op het laatste moment moest er voor het COB-congres van 25 november, waarvan deze platformbijeenkomst onderdeel uitmaakte, toch worden teruggegrepen op een digitale vorm van samenkomen.
Duurzame tunnels in 2030?
Het COB-netwerk bezit essentiële kennis om de kansen in de transitie naar circulariteit verder te brengen. Om de volgende stap te nemen in het verduurzamen van tunnels zijn de leden van het platform Duurzaamheid op donderdag 14 oktober 2021 samengekomen met die van de platforms Tunnels en veiligheid en Beheer en onderhoud en experts van Rijkswaterstaat en ProRail.
In het transitiepad ‘Kunstwerken’ werken Rijkswaterstaat en ProRail samen met (markt)partijen om de verduurzaming van kunstwerken te realiseren. Het transitiepad gaat over duurzaam ontwerp, aanleg en onderhoud van bruggen, sluizen, spooronderdoorgangen, tunnels en wegmeubilair. Er valt veel te winnen op civieltechnisch gebied en in het verduurzamen van betonnen constructies. Aan de hand van de vervangings- en renovatieopgave wordt concreet invulling gegeven aan de geïnventariseerde kansen. Tijdens deze bijeenkomst is het doel de inventarisatie te vertalen naar concrete haalbare oplossingen voor de komende tien jaar.
Tijdens de bijeenkomst bij Lijm & Cultuur in Delft is onder meer gebrainstormd over over manieren om een tunnel op civieltechnisch gebied te verduurzamen tijdens een renovatie. Maya Sule van Rijkswaterstaat gaf een toelichting op het transitiepad en de bijbehorende sporen (beleid, samenwerking, financiën, techniek en inkoop). Hierna hebben de deelnemers in groepjes in een ‘brownpaper-sessie’ een aantal vragen beantwoord. Conclusie: de urgentie moet meer voor het voetlicht worden gebracht, er moet ‘over grenzen heen’ worden gedacht en duurzaamheidseisen moeten in alle contracten worden opgenomen. Namens de organisatoren Rijkswaterstaat, ProRail en het COB: deelnemers hartelijk dank voor uw tijd en inbreng!
Duurzaamheid en tunnelbeheer en -onderhoud
Woensdag 20 januari 2021 hield het platform Duurzaamheid een gezamenlijke digitale bijeenkomst met het platform Beheer en onderhoud. Ook de leden van het platform Tunnels en veiligheid waren uitgenodigd. Het onderwerp duurzaamheid stond deze ochtend centraal, omdat de leden van het platform hadden aangegeven meer te willen weten over duurzaamheid in relatie tot het beheren en onderhouden van tunnels. Er is onder meer teruggeblikt op dat wat het platform Duurzaamheid in 2020 heeft bereikt. Ook zijn de platformleden geïnformeerd over de plannen voor 2021 op het gebied van circulariteit. Een interactief gedeelte was uiteraard ook onderdeel zijn van deze gezamenlijke platformbijeenkomst.
>> Bekijk agenda (pdf, 100 KB)
>> Bekijk presentatie platform Beheer en onderhoud (pdf, 1.4 MB)
>> Bekijk presentatie platform Duurzaamheid (pdf, 5.2 MB)
Zomersessies Circulaire tunnels
Nederland wil in 2050 een volledig circulaire economie zijn. Rijkswaterstaat wil al in 2030 circulair werken. Wat betekent dat voor tunnels? Wat is dat eigenlijk, een circulaire tunnel? Dit heeft het platform Duurzaamheid samen het netwerk onderzocht in drie digitale zomersessies op 16 juli, 20 augustus en 17 september 2020.
Presentatie op Beyond a tunnel vision
In het parallelle programma van het online congres Beyond a tunnel vision heeft coördinator Onno Sminia verteld over het duurzaamheidsprogramma van het COB.
Pitches projectgroepen
Op 12 juni 2020 heeft de eerste officiële platformbijeenkomst plaatsgevonden. Het platform begon niet bij nul: al vanaf de Duurzaamheidsdag op 6 november 2019 werken er COB-teams hard aan diverse duurzaamheidsprojecten. In het platform worden de (tussen)resultaten besproken en getoetst en ontstaan ook weer nieuwe projecten.
Het programma zag er als volgt uit:
- Plenaire aftrap
- Pitches van elke projectgroep:
- Checklist Duurzaamheid in kaart, door Jos Schild
- Groeiboek Energiereductie in tunnels, door Jasper Borreman
- Praktijkonderzoek naar verduurzaming tunnelverlichting, door Harry de Haan
- 3TO-depot, door Onno Sminia
- Denktank duurzaamheid: de renovatieopgave als vliegwiel, door Steven de Kruijf
- Break-outsessies: in kleine groepjes in gesprek met de projectleiders.
- Gezamenlijke afronding, vooruitblik naar volgende bijeenkomsten.
De bijeenkomst was onderdeel van de feestelijk platformmiddag, voorafgegaan door COB-tv.
Sessies op de Duurzaamheidsdag 2019. (Foto’s: COB)
Deelnemers

ABB B.V. -


AEVO B.V. -

Corné van Dravik, rol: Lid
Ronald Dam, rol: Lid

Agentschap Wegen en Verkeer Wegen en Verkeer Antwerpen -

Pieter Bernaert, rol: Lid
Agentschap Wegen en Verkeer Wegen en Verkeer Antwerpen - Agentschap Wegen en Verkeer


Amiblu Netherlands B.V. -

Duco van Rijsbergen, rol: Lid

Antea Group -


ARCADIS Nederland B.V. -

René Baetings, rol: Lid
Liza van Erk, rol: Lid
Nico van Harten, rol: Lid
Dingena Verkerk, rol: Lid
Stefan Lezwijn, rol: Lid
Johan van der Gaag, rol: Lid

Ballast Nedam Infra B.V. -

Bramske van Beijma, rol: Lid
Ballast Nedam Infra B.V. -


BAM Infra -

BAM Infra B.V. -


BetonBallon Technology B.V. -

Stan Uyland, rol: Lid

Building Changes -


COB -

Karin Clement, rol: Begeleider/Facilitator

Colt International B.V. -

Compass Infrastructuur Nederland b.v. -


Croonwolter&dros B.V. -

Croonwolter&dros B.V. - Croonwolter&dros

Guido Koopmans, rol: Lid
Remko van Gorkom, rol: Lid
Tjebbe-Jan de Bruijne, rol: Lid
Hans Pos, rol: Lid
Laura van Heulen, rol: Lid
Eric Schuurman, rol: Lid
Olle de Geest, rol: Lid
Quinten van 't Hof, rol: Lid

Datadigest B.V. -


De Groene Boog (Aanneemcomb. A16) (Besix, Dura Vermeer, Van Oord, John Laing, Rebel, TBI) -


DON Bureau -

Jorg Hogerheijde, rol: Lid
Pieter Haijtema, rol: Lid

Dura Vermeer Infra Landelijke Projecten B.V. -

Steven de Kruijf, rol: Lid

Elumint B.V. -


EQUANS Infra & Mobility B.V. -

EQUANS Infra & Mobility B.V. - EQUANS

Jochanan van der Lek, rol: Lid
Vera Geluk, rol: Lid
Wouter de Bruijn, rol: Lid

Etex Building Performance B.V. PROMAT B.V. -

Steven Wante, rol: Lid
Frank van der Wal, rol: Lid

Fugro NL Land B.V. -

GBN Groep B.V. -

Martijn in 't Veld, rol: Lid
Bente Kamp, rol: Lid

Gemeente Amsterdam Ingenieursbureau -


Gemeente Den Haag p/a projectorganisatie -

Gemeente Den Haag p/a projectorganisatie - Gemeente Den Haag Dienst Stadsbeheer

Gemeente Den Haag p/a projectorganisatie - Gemeente Den Haag Dienst Stadsbeheer


Gemeente Rotterdam Stadsontwikkeling -

Diederik van Zanten, rol: Lid

HaskoningDHV Nederland B.V. -


Heijmans Integrale Projecten B.V. -

Heijmans Integrale Projecten B.V. - Heijmans Infra B.V.

Heijmans Integrale Projecten B.V. - Heijmans Infra B.V.

Heijmans Integrale Projecten B.V. - Heijmans Infra B.V.

Heijmans Integrale Projecten B.V. - Heijmans Infra B.V.

Heijmans Integrale Projecten B.V. - Heijmans Infra B.V.

Heijmans Integrale Projecten B.V. - Heijmans Infra B.V.

Heijmans Integrale Projecten B.V. - Heijmans Infra B.V.

Heijmans Integrale Projecten B.V. - Heijmans Infra B.V.


HIG Traffic Systems -


ICT Netherlands -

Rob van Dijk, rol: Lid

INNOCY B.V. -

Dirk van Gemeren, rol: Lid

IXAS Consortium Ballast Nedam, Fluor, Heijmans en 3i Infrastructure -


Kiltunnel -

Arie Bras, rol: Lid

K_Dekker bouw & infra b.v. -


Lantis Leefbaar ANTwerpen door Innovatie en Samenwerking -

Ivo Kuijf, rol: Lid
Light Surface Control -


Max Bögl Nederland B.V. -


MH Poly Consultants & Engineers B.V -


Mobilis B.V. -


Movares Nederland B.V. -

Stanley Maximillian, rol: Lid
Rutger van Bemmel, rol: Lid
Pieter Zijlmans, rol: Lid

Nebest B.V. -

Wouter van den Berg, rol: Lid

NOVENCO Building & Industry -


Overduin Design & Consultancy -


Phoenix Contact B.V. -


PRO6 managers B.V. -


ProRail B.V. -

Edwin Westerduijn, rol: Lid

Provincie Noord-Holland -

Marco Hofman, rol: Lid
Rijkswaterstaat Waterbouw en Ecotechniek -


Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid -

Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid - Rijkswaterstaat GPO

Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid - Rijkswaterstaat GPO

Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid - Rijkswaterstaat GPO

Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid - Rijkswaterstaat GPO

Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid - Rijkswaterstaat GPO

Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid - Rijkswaterstaat GPO

Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid - Rijkswaterstaat GPO

Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid - Rijkswaterstaat GPO

Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid - Rijkswaterstaat GPO

Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid - Rijkswaterstaat GPO

Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid - Rijkswaterstaat GPO

Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid - Rijkswaterstaat GPO

Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid - Rijkswaterstaat PPO Programma's, Projecten en Onderhoud

Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid - Rijkswaterstaat West Nederland Zuid


Royal HaskoningDHV -

Lex Riedijk, rol: Lid
Jos Schild, rol: Lid
Patrick Peters Rit, rol: Lid
Adrie Umans, rol: Lid
Thijs Ruland, rol: Lid

Schreder BV -

Ferdy van Triest, rol: Lid

Signify Netherlands B.V. -

Boy Arts, rol: Lid
SPIE Nederland B.V. -

StaticAir -


Sweco Nederland -

Robert van Eerden, rol: Lid
Cees Maurits, rol: Lid

Techniek Nederland -


Transmeto B.V. -


Vialis BV -

Edwin Luijt, rol: Lid
Danny Janssen, rol: Lid
VolkerWessels Infra Competence Centre -


Westerscheldetunnel N.V. -


Witteveen+Bos Raadgevende Ingenieurs -

Witteveen+Bos Raadgevende Ingenieurs - Witteveen+Bos Raadgevende Ingenieurs B.V.

Witteveen+Bos Raadgevende Ingenieurs - Witteveen+Bos Raadgevende Ingenieurs B.V.

Witteveen+Bos Raadgevende Ingenieurs - Witteveen+Bos Raadgevende Ingenieurs B.V.


Yunex Traffic B.V. -

Lieke Lugtenborg, rol: Lid
Thomas Harent, rol: Lid