Platform Duurzaamheid

Vanuit het COB-tunnelprogramma is het platform Duurzaamheid gestart. Vooralsnog richt dit platform zich op de duurzaamheidsaspecten van tunnels. Het is echter de verwachting dat het thema in alle ondergrondse vakgebieden meer aandacht zal krijgen. Bovendien is het juist bij duurzaamheid van belang om niet  alleen naar het object te kijken, maar naar het object in zijn hele omgeving.

“Als we de duurzame tunnel voor ons zien, zien we een tunnel die in aanleg, gebruik en onderhoud de aarde en haar bewoners beter achterlaat dan voor haar aanleg”, aldus prof. dr. ir. Marcel Hertogh in zijn voorwoord van het Inspiratiedocument Duurzaamheid (2014). In dit document zijn de bevindingen van een COB-expertteam vastgelegd. Dit team heeft onderzocht wat een tunnelproject duurzaam maakt. Inmiddels zijn we een aantal jaar verder en is duurzaamheid een nog belangrijker thema geworden. Daarom is vanuit de COB-ontwikkellijn Tunnel waardevol in zijn omgeving het initiatief genomen om een platform Duurzaamheid op te starten.

Bijeenkomsten

Platformbijeenkomst 13 april 2022

De eerste platformbijeenkomst van het nieuwe jaar vond plaats op 13 april 2022. Na een korte introductie door coördinator Gioffry Maduro kwamen alle lopende COB-projecten aan bod. De projectleiders vertelden over de stand van zaken en plannen voor de komende periode.
>> Presentatie Verduurzaming tunnelverlichting (pdf, 1.8 MB)
>> Presentatie Circulaire tunnels (pdf, 1 MB)
>> Presentatie expertteam Duurzaamheid (pdf, 1.3 MB)

Platformbijeenkomst 25 november 2021

Tijdens de digitale bijeenkomst op 25 november 2021 is de nieuwe platformcoördinator Gioffry Maduro voorgesteld, waarna hij het met de aanwezigen heeft gehad over het transitiepad Kunstwerken van Rijkswaterstaat. Aansluitend vertelde Peter Overduin over de klimaatstresstest Hubertustunnel. Na een korte pauze volgde een werksessie: Hoe meet je een duurzame tunnel? Daar sloot het volgende programmaonderdeel op aan. De maatregelencatalogus Energiereductie tunnels krijgt weer een update en de aanwezigen hoorden alvast wat de veranderingen zijn. Tot slot zijn zij bijgepraat over het onderzoek naar de verduurzaming tunnelverlichting.

>> Bekijk de agenda (pdf, 145 kb)
>> COB-presentatie (pdf, 2 mb)
>> Presentatie Maatregelencatalogus Energiereductie Tunnels (pdf, 367 kb)
>> Presentatie Stresstesten Hubertustunnel (pdf, 2 mb)
>> Presentatie Optimalisatie tunnelverlichting (pdf, 1 mb)

Hoe de wereld er ook uitziet, het COB-netwerk blijft gaan. Helaas kan dat niet altijd met fysieke ontmoetingen. Op het laatste moment moest er voor het COB-congres van 25 november, waarvan deze platformbijeenkomst onderdeel uitmaakte, toch worden teruggegrepen op een digitale vorm van samenkomen.

>> Bekijk COB-congres 2021…maar dan anders

Duurzame tunnels in 2030?

Het COB-netwerk bezit essentiële kennis om de kansen in de transitie naar circulariteit verder te brengen. Om de volgende stap te nemen in het verduurzamen van tunnels zijn de leden van het platform Duurzaamheid op donderdag 14 oktober 2021  samengekomen met die van de platforms Tunnels en veiligheid en Beheer en onderhoud en experts van Rijkswaterstaat en ProRail.

In het transitiepad ‘Kunstwerken’ werken Rijkswaterstaat en ProRail samen met (markt)partijen om de verduurzaming van kunstwerken te realiseren. Het transitiepad gaat over duurzaam ontwerp, aanleg en onderhoud van bruggen, sluizen, spooronderdoorgangen, tunnels en wegmeubilair. Er valt veel te winnen op civieltechnisch gebied en in het verduurzamen van betonnen constructies. Aan de hand van de vervangings- en renovatieopgave wordt concreet invulling gegeven aan de geïnventariseerde kansen. Tijdens deze bijeenkomst is het doel de inventarisatie te vertalen naar concrete haalbare oplossingen voor de komende tien jaar.

Tijdens de bijeenkomst bij Lijm & Cultuur in Delft is onder meer gebrainstormd over over manieren om een tunnel op civieltechnisch gebied te verduurzamen tijdens een renovatie. Maya Sule van Rijkswaterstaat gaf een toelichting op het transitiepad en de bijbehorende sporen (beleid, samenwerking, financiën, techniek en inkoop). Hierna hebben de deelnemers in groepjes in een ‘brownpaper-sessie’ een aantal vragen beantwoord. Conclusie: de urgentie moet meer voor het voetlicht worden gebracht, er moet ‘over grenzen heen’ worden gedacht en duurzaamheidseisen moeten in alle contracten worden opgenomen. Namens de organisatoren Rijkswaterstaat, ProRail en het COB: deelnemers hartelijk dank voor uw tijd en inbreng!

>> Bekijk de presentatie (pdf, 4mb)

Duurzaamheid en tunnelbeheer en -onderhoud

Woensdag 20 januari 2021 hield het platform Duurzaamheid een gezamenlijke digitale bijeenkomst met het platform Beheer en onderhoud. Ook de leden van het platform Tunnels en veiligheid waren uitgenodigd. Het onderwerp duurzaamheid stond deze ochtend centraal, omdat de leden van het platform hadden aangegeven meer te willen weten over duurzaamheid in relatie tot het beheren en onderhouden van tunnels. Er is onder meer teruggeblikt op dat wat het platform Duurzaamheid in 2020 heeft bereikt. Ook zijn de platformleden geïnformeerd over de plannen voor 2021 op het gebied van circulariteit. Een interactief gedeelte was uiteraard ook onderdeel zijn van deze gezamenlijke platformbijeenkomst.

>> Bekijk agenda (pdf, 100 KB)
>> Bekijk presentatie platform Beheer en onderhoud (pdf, 1.4 MB)
>> Bekijk presentatie platform Duurzaamheid (pdf, 5.2 MB)

Zomersessies Circulaire tunnels

Nederland wil in 2050 een volledig circulaire economie zijn. Rijkswaterstaat wil al in 2030 circulair werken. Wat betekent dat voor tunnels? Wat is dat eigenlijk, een circulaire tunnel? Dit heeft het platform Duurzaamheid samen het netwerk onderzocht in drie digitale zomersessies op 16 juli, 20 augustus en 17 september 2020.

>> Lees meer

Presentatie op Beyond a tunnel vision

In het parallelle programma van het online congres Beyond a tunnel vision heeft coördinator Onno Sminia verteld over het duurzaamheidsprogramma van het COB.

>> Sustainability programme COB (pdf, 888 KB)

Pitches projectgroepen

Op 12 juni 2020 heeft de eerste officiële platformbijeenkomst plaatsgevonden. Het platform begon niet bij nul: al vanaf de Duurzaamheidsdag op 6 november 2019 werken er COB-teams hard aan diverse duurzaamheidsprojecten. In het platform worden de (tussen)resultaten besproken en getoetst en ontstaan ook weer nieuwe projecten.

Het programma zag er als volgt uit:

• Plenaire aftrap
• Pitches van elke projectgroep:
  • Checklist Duurzaamheid in kaart, door Jos Schild
  • Groeiboek Energiereductie in tunnels, door Jasper Borreman
  • Praktijkonderzoek naar verduurzaming tunnelverlichting, door Harry de Haan
  • 3TO-depot, door Onno Sminia
  • Denktank duurzaamheid: de renovatieopgave als vliegwiel, door Steven de Kruijf
• Break-outsessies: in kleine groepjes in gesprek met de projectleiders.
• Gezamenlijke afronding, vooruitblik naar volgende bijeenkomsten.

De bijeenkomst was onderdeel van de feestelijk platformmiddag, voorafgegaan door COB-tv.